Çoğulcu cehalet

Çoğulcu cehalet (çoğulcu cahillik), sosyal psikolojide, bir topluluğun üyelerinin çoğunluğunun bir normu reddetmesi ancak yanlış bir şekilde çoğunluğun o normu onayladığını varsayarak, bu norma uyarak yaşamını devam ettirmesi durumudur.[1] Çoğulcu cehalet kavramı, Daniel Katz ve Floyd H. Allport tarafından 1931 yılında ortaya atılmıştır. Krech ve Crutchfield bu olguyu şu şekilde açıklamıştır: “Kimse inanmaz ancak herkes, herkesin inandığını düşünür.”[2]

Çoğulcu cehalet, bir topluluktaki bireylerin çoğunluğu, diğerlerinin çoğunun –gerçekte zannettiklerinden daha benzer oldukları hâlde- bir şekilde farklı olduğunu farz ettiği yerde görülür. Böylece, onlar varsayılan normlara uyacaktır. İnsanların çoğu bunu böyle yaptığı zaman, varsayılan norm, norma dönüşür.

Örnekler

Sosyal bilimler literatüründe çoğulcu cehaletle ilgili pek çok örnek bulunmaktadır. Bunların en bilineni klasik sınıf örneğidir. Bir öğretmen, bazı zor konuları anlattıktan sonra sınıfa dönerek "sorusu olan var mı?" dediğinde derin bir sessizlik olur ve kimse soru sormaz. Oysa çoğu öğrenci konuyu anlamamıştır. Öğrenciler, kimsenin soru sorumamasını diğerlerinin konuyu anladığına yorar ve topluluk önünde daha az zeki olarak görünmemek için soru sormaya cesaret edemez.

Diğer bir örnek, Amerika'daki kolej ve üniversite kampüslerinde yapılan alkol tüketimine yönelik araştırmalardır. Gerçekte içki alemlerinden kaçınmak isteseler de, çoğu öğrenci dışlanmak korkusuyla bu fikrini açıklayamamaktadır. Yanlış bir düşünceyle öğrenciler, diğerlerinin çoğunun aşırı içkiden hoşlandıklarını düşünerek bu şekilde davranmaktadır. Oysa gerçekte öğrenciler aşırı alkol kullanımından yana değildir.

Kaynakça

1. Katz, Daniel, and Floyd H. Allport. 1931. Student Attitudes. Syracuse, N.Y.: Craftsman
2. David Krech and Richard S. Curtchfield. Theories and Problems of Social Psychology. New York: McGraw Hill, 1948.