Ömer Fatıma'nın evinde
Ömer Fatıma'nın evinde (Arapça حرق الدار,Yanmış Ev) Ömer'in, Ali'nin desteğini almak amacıyla gittiği evde Fatıma Zehra ile tartışması.
Ehli Aba Serisi | |
| |
|
Olay
Şii kaynaklara göre, ortaya çıkan tartışma sonucu Ömer'in yüzünden Fatıma çocuğunu düşürmüş, daha sonra da Halife Ömer ibn Hattab, Fatıma Zehra'nın evini yakarak yaralanmasına sebebiyyet vermiştir. Fatıma 6 ay sonra vefat etmiştir[1][2][3][4]
Arka plan
Peygamber Muhammed'in ölümünden sonra halifenin kim olacağı konusunda ihtilaflar baş gösterdiği sırada Ömer ibn Hattab ve Ebubekir bir şuranın toplanmasıyla olayı çözmek istemiş ancak daha sonra Şii olarak nitelendirilen kesim halifeliğin Ali'nin hakkı olduğunu ve Peygamber Muhammed'in ölmeden önce Ali'yi kendisinden sonra Gadir-i Hum'da halife ilan ettiğini öne sürmüşlerdir. Şiiler'e göre Ali Peygamber Muhammed'in cenazesini defnederken[5], Ebubekir halife seçilmiştir.
Farklı görüşler
Şiiler açısından olay
Wilferd Madelung[6]'e göre Ömer, Fatıma'nın evine gelerek Ebubekir'e biat etmemesi durumunda evini yakmakla tehdit etmiştir. Bu sırada Zübeyir bir kılıçla çıkageldi. Fakat, Ömer'in adamları Zübeyr bin Avvam'ı uzaklaştırdı. Ali, Ebubekir'in halifeliğinin ilk dönemlerinde ona biat etmediği için izole edildi.
Edward Gibbona göre Muhammed'in ölümünden sonra Ebubekir Haşimiler dışında neredeyse tüm Mekke'nin desteğini kazandı. Haşimiler Fatıma'nın ölüm tehdidi ve evinin yakılması pahasına muhalefetlerini sürdürdüler.[7]
Kays oğlu Süleym Halil kitabında Ömer'in Fatıma'nın evini ziyareti sırasında çıkan arbedede Fatımanın yaralandığını hatta çocuğunu düşürdüğünü söyler.[8]
İbni Kuteybe'nin aktardığına göre Ömer Fatıma'nın evine gelerek içeride kim varsa çıkmasını istemiş yoksa evi yakacağını söylemiştir. İnsanlar içeride Fatıma var deyince; Fatıma olsa bile evi yakacağını bildirmiştir.
Sünni görüşü
Sünni kaynaklar Ömer ve Fatıma arasında bir kırgınlık olduğunu bildirmekle sahabelerin gökteki yıldızlar gibi olduğunu[9] ve onlar arasındaki kırgınlıkların bizleri ilgilendirmediğini söylemektedirler.
İbn Ebu Şeybe - Muhammed bin Beşir'den, Muhammed bin Beşir - Ubeydullah bin Ömer'den, Ubeybullah bin Ömer - Zeyd bin Eslem'den, Zeyd bin Eslem - babası Eslem'den (Ömer'in kölesi) şunları aktarır: Peygamber öldükten sonra Ebu Bekir'e biat edildiğinde Ali ve Zübeyir tavsiye için Fatıma'nın evine doğru yola koyuldular. Ömer bundan haberdar olduğunda Fatıma'nın evine gelerek "Ey Peygamber kızı, hiç kimse senin babandan daha çok aziz değil, ondan sonra ise en değerli insan sensin. Vallahi, eğer onlar senin evindelerse, benim bu evi ve içindekileri yakmayı emir etmemden hiçbir şey alıkoyamaz." dedi.[10].
Notlar
- MECLİSİ, Muhammed Bakır, “Biharu’l-Envar”, Lübnan: Müesesetul-Vefa, 1404, kameri, c. 43, s. 195.
- TABERİSİ, Ahmet b. Ali, “el-İhticac ala Ehlil-Lücac”, baskı, 1, Meşhet: Neşri Murtaza, 1403, kameri, c. 1, s. 83.
- “El-Vafi bil-Vefeyat”, 6/17 no: 1444: Şehristani: “el-Milen ven-Nihal”, Beyrut: 57/1, Çapı darul-Marife, 1/57; ve bkz: Subahni, Cafer, “Buhusun fi el-Milen ven-Nihal”, s. 3, s. 248-255.
- “Mizanul-İtidal”, c. 3, s. 459.
- Et-Tenbih ve’l-Eşraf, s. 247.
- Madelung, Wilferd (Şii mezhepler konusunda ihtisas sahibi Alman yazar.)
- "Chapter L: Description Of Arabia And Its Inhabitants. Part VII". Decline and Fall of the Roman Empire, Vol. 5. 13 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2013.
- Kitab Sulaym Ibn Qays al-Hilali, Hadith 4, p48-67 (English Translation)
- Beyhakî, el-Medhal, s.164, Kenzu’l-ummal, h. no: 1002
- İbn Abi Shayba, al-Musanaf, vol. 7, page. 432, h. no: 37045. (Beirut: Dar al-Taj, 1989),