İnuinnaq İnuitçesi

İnuinnaq İnuitçesi ya da İnuinnait İnuitçesi (kendilerince ᐃᓄᐃᓐᓇᖅᑐᓐ Inuinnaqtun; İngilizce Inuinnaqtun, Inuinnaq, Copper Inuktitut), Kanada'da Kuzeybatı Toprakları ile Nunavut özerk bölgesinde yaşayan Batı Kanada İnuitlerinden İnuinnait İnuitleri tarafından konuşulan Batı Kanada İnuitçesinin bir lehçesidir ve Kuzeybatı Topraklarında Latin alfabesi ile Nunavut'ta İnuit hece yazısı ile yazılmaktadır. Kuzeybatı Topraklarının 11 resmî dilinden ve Nunavut'ta ise 4 resmî dilden biridir.

İnuinnaq İnuitçesi
Ana dili olanlar Kanada (Kuzeybatı Toprakları, Nunavut)
Dil ailesi
Varsayılan
  • İnuinnaq İnuitçesi
Yazı sistemi Latin ve İnuit hece yazısı
Dil kodları
ISO 639-3 –
Inuinaqtun (zeytin yeşili)

Diyalekt ve kabileleri

4 alt lehçeye ayrılır:[1]

  • Kangiryuarmiut İnuitçesi (İng. Kangiryuarmiutun subdialect). Kuzeybatı Topraklarında Ulukhaqtuuq (Ulukhaktok, Kangiryuaq, Holman) şehrinde konuşulur. Konuşan kabileler: Kanghiryuatjagmiut, Kanghirjuarmiut, (?) Haneragmiut, (?) Puivlirmiut, (?) Nagyuktomiut
  • İqaluktuuttiaq İnuitçesi (İng. Cambridge subdialect). Nunavut'ta Iqaluktuuttiaq (ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ, Cambridge Bay) şehrinde konuşulur. Konuşan kabileler: Ekaluktomiut, Kiglinirmiut
  • Qurluqtuq İnuitçesi (İng. Coppermine subdialect, Kugluktuk dialect). Kanada Nunavut'da Qurluqtuq (ᖁᕐᓗᖅᑐᖅ, Kugluktuk, Coppermine) şehrinde konuşulur. Konuşan kabileler: Akkuliakattangmiut, Noahognirmiut, Kogluktomiut, Wallirmiut, Asiagmiut, Pingangnaktomiut
  • Umingmaktuuq İnuitçesi (İng. Bathurst subdialect). Nunavut'ta Umingmaktuuq (Umingmaktok, Bathurst) şehrinde konuşulur. Konuşan kabileler: Nennitagmiut, Kilusiktomiut

Linguist List ise Batı Kanada İnuitçesinin 8 lehçesi içinde 3 lehçe olarak verir:[2]

  • ikt-hol (Holman Island; Ulukhaqtuuq)
  • ikt-cop (Copper; Copper Inuktitut; "Copper Eskimo"; Copper Inuit; Kangiryuarmiut; Iqaluktuuttiaq; Kangormiut)
  • ikt-cpm (Coppermine; Qurluqtuq)

Karşılaştırma
Inuinnaqtun Nattiliŋmiut Kivallirmiut Aggurmiut
(Kuzey Baffin)		 Uqqurmiut
(Güney Baffin)		 anlamı
niriyuq niriřuq nirijuq o yemek yiyor
ihumayuq ihumařuq ihumajuq isumajuq isumajuq o düşünüyor
pingahut piŋahut pingahut pingasut pingasut bıçak
akhunaaq akłunaaq akłunaaq akłunaaq atsunaaq halat, ip
quana qujanaqqutit ma’na qujannamiik nakurmiik teşekkür ederim
imannaq iiq nauk aakka aagga hayır
hiqiniq hiqiniq hiqiniq siqiniq siqiniq güneş
ublaaq ublaaq ublaaq ullaaq ullaaq sabah
qablu qablu qablu qallu qallu kaş

Nüfus

2001 Kanada İstatistiklerine göre Nunavut bölgesinde resmî dillerden olan Inuinnaqtun dilini konuşanların sayısı:[3]

Yerleşim Yetişkin İnuit nüfus (15 yaş ve üzeri) Çok iyi ya da nispeten iyi konuşanların yüzdesi Evde tamamen ya da çoğunlukla konuşanların yüzdesi
Kugluktuk
(ᖁᕐᓗᖅᑐᖅ Qurluqtuq)		 700 61 27
Cambridge Bay
(ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ Iqaluktuuttiaq)		 650 68 35
Taloyoak
(ᑕᓗᕐᔪᐊᕐᒃ Talurjuaq)		 390 89 34

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012.
  3. Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut, research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.