İstabur Seferi
İstabur Seferi ya da 1541 Budin Seferi, Kanuni Sultan Süleyman'ın 1541'de Avusturya üzerine yapmış olduğu seferdir. Sultan Süleyman'ın 9. seferi olan İstabur Seferi, Osmanlı'nın zaferi ile bitmiştir.[1] Ferdinand, Macaristan'ı bırakma niyetinde değildi. Jan Zapolya'nın 1540 yılındaki ölümü üzerine Macaristan karışmaya başladı. Zapolya'nın eşi kocasının ölümünden önce bir erkek çocuk dünyaya getirmişti. Kraliçe Izabela Jagiellonka oğlu Sigismund'un Macar Kralı olması istirhamında bulunmuştu. Bu istirham üzerine Osmanlı Devleti, kendisine teminat vermişti. Jan Zapolya'nın ölüp yerine oğlu Sigismund'un geçmesini fırsat bilen Ferdinand Budin'i kuşattı. Sonuçta Macaristan'a yeni bir sefer yapılma mecburiyeti doğar.[2] Osmanlı hükümdarı, 1541 senesinin İlkbaharındaki hareketinden evvel, derhal Rumeli Beylerbeyi, arkasından da Sokullu Mehmed Paşa'yı gönderir. Bundan sonra da bizzat kendisi sefer için 20 Haziran 1541 tarihinde İstanbul'dan ayrılarak, sefere çıkar. Asıl ordunun yaklaşmakta olduğunu duyan Ferdinand kuvvetleri, bir gece gizlice kaçmak istedilerse de imha edilirler ve ordugahları da Türklerin eline geçer. Başkomutanları Rokendorf Komaran'da öldürülür.[3] Seferde I. Süleyman'a; Şehzade Selim, Şehzade Bayezid, Rumeli Kazaskeri Mehmet Ebussuud Efendi ve Vezir-i Azam Süleyman Paşa refakat etti.
İstabur Seferi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Süleyman ve küçük Sigismund'u gösteren bir minyatür | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı Devleti Erdel Macaristan Krallığı |
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Avusturya Arşidüklüğü | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Kanuni Sultan Süleyman Izabela Jagiellonka Sokullu Mehmed Paşa |
Şarlken I. Ferdinand | ||||||
Güçler | |||||||
8.000 Yeniçeri | 50.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor | 30.000 |
Bu savaş esnasında Avusturyalılar, ordugahlarının etrafına hendekler kazıp manialar koydukları ve "Istabur - Tabur" adı verilen istihkâmları yapmışlardı. Macarlarca bu tahkimata verilen "Tabur" adı, tarihlerimizde "Istabur" seklinde ifade edildiğinden, Sultan Süleyman'ın bu dördüncü Macaristan seferine İstabur Seferi adı verilmiştir.[4] Bu seferle Macaristan doğrudan doğruya Osmanlı topraklarına katıldı ve Beylerbeyliğe de Süleyman Paşa tayin edildi.[5] Budin kalesinde 6.000 asker bırakıldı. Kasım 1541'de 1. Süleyman, İstanbul'a döndü.
Kaynakça
- Dupre, Ben (2005). "Kanuni Sultan Süleyman". Resimli Çocuk Ansiklopesi. Morpa Yayıları. s. 400.
- Mantran, Robert (2007). Osmanlı İmparatorluğu Tarihi. Alkım Yayıncılık. ISBN 9944148108.
- Ertürk, Fatih. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi. Kalipso Yayıncılık. ISBN 6055698836.
- Öztuna, Yılmaz (2011). Osmanlı Devleti Tarihi 1. Ötüken Yayıncılık. ISBN 9754374872.
- Buz, Ayhan (2008). Osman Gazi'den Vahdettin'e Osmanlı Kronolojik Tarihi. Neden Yayıncılık. ISBN 9752542761.