Aker
Aker (aynı zamanda Akar da denir), Mısır mitolojisinde ufuk çizgisinin tanrılaştırılmış hâlidir. Aker'in görevi Güneş'i ayarlamak ve yükseltmektir. Aker'e yardımcı olan bir tanrı topluluğu vardır bunlar Akeru olarak isimlendirilir.[1][2]
Ufuk çizgisi olarak, Aker günler arasındaki sınırın (geçişin) sembolü olarak da görülür. Güneş'in zirveye ulaşmasından itibaren Burçlar kuşağındaki Aslan burcunda bulunan başlar daha sonraları dün (Mısır dilinde SEF) ve bugün (Mısır dilinde Duau) olarak şekillenmiştir.
Bu nedenle Aker sıklıkla Ruti ile bağdaştırılır. Ruti, Mısır dilinde iki aslan demektir. Hiyerogliflerde sıklıkla bu iki aslanın arasında bir ufuk çizgisi vardır ki bu iki dağ arasından doğan güneş manasındadır.
Gün geceye dönerken Aker'in ölüler diyarının girişini ve çıkışını koruduğu ve gece olduğu sırada güneşin oradan geçmesi için kapıları açtığı söylenir. Ölüler diyarının koruyucusu olarak "ölü"nün içeri girmek için Aker'den izin alması gerektiği söylenir. Aker'in izniyle geçenlerin yılan ısırığı ya da akrep sokması gibi ölüm nedenlerinde münfesih olduğu söylenir.
Mısırlılar Sabah ve Akşam kapılarının Aker tarafından korunduğuna inanırlar, bazen evlerinin girişine bu ikiz aslanları yerleştirirler ve bu aslanların onları şeytani ruhlardan koruduğuna inanırlar. Bu düşünce Yunanlar ve Romalılarda da sürdürülmüştür ve bazıları tarafından günümüzde bile korunmaktadır.
Kaynakça
- Christian Leitz: Lexikon der ägyptischen Götter und Götterbezeichnungen (LGG) (= Orientalia Lovaniensia Analecta, vol. 6). Peeters Publishers, Leuven 2002, 9042911514, pp. 83 - 85.
- Peter Kaplony: Die Inschriften der ägyptischen Frühzeit, 3rd edition. Harrassowitz, Wiesbaden 1963, pp. 65.