Akor
Akor, en az üç ayrı perdenin bir arada tınladığı ses kümesidir.[1] Hangi perdelerin üst üste konulacağı, yapılan müziğin stiline veya müzikte o anda yaratılmak istenen etkiye göre belirlenir.
Klasik tonal armonide akorlar, bir temel notanın üzerine üçlü aralıkların üst üste konulması ilkesiyle kurulurlar. Bu üçlülerin büyük (majör) veya küçük (minör) olmalarından doğan kombinasyonlarla da akorların cinsi belirlenir. Üç notadan oluşan akorlarda, birbirinden farklı dört çeşit akor tipi kurulabilir.
Do sesini kök (karar) ses (ks) kabul edecek olursak:
- do-mi-sol (ks+b3+k3) (majör - major)
- do-mib-sol (ks+k3+b3) (minör - minor)
- do-mi-sol# (ks+b3+b3) (artık - augmented)
- do-mib-solb (ks+k3+k3) (eksik - diminished)
- NOTALARI LATİN ALFABESİNE GÖRE SİMGELEYEN HARFLER:
"DO" - C
"RE" - D
"Mİ" - E
"FA" - F
"SOL" - G
"LA" - A
"Sİ" - B 'dir.
- Buradan; C(Do Majör) GAMI; C - D - E- F - G - A - B - C(Oktav) şeklinde yazılır.
C gamı ses aralıkları(dizi aralıkları), gitar baz alındığında her "bir perde yarım sestir" ve buna göre; [ C <Bir Tam> D <Bir Tam> E <Bir Yarım> F <Bir Tam> G <Bir Tam> A <Bir Tam> B <Bir Yarım> C(oktav) ] şeklinde, yani; 2 tam, 1 yarım, 3 Tam, 1 Yarım kalıbındadır. Standart majör dizi bu şekilde oluşur.
- C GAMI ÜZERİNDE; C - Dm - Em - F - G - Am - Bm-5 akorlar bu şekilde yerleştirilir, oluşturulur. Yani; 1. ses major akor, 2. ses minör akor, 3. ses minör akor, 4. ses majör akor, 5. ses majör akor, 6. ses minör akor ve 7. ses minör - 5 veya dimione olarak kurulur. C majör gamı, transpoze edilerek(başka tonlara kaydırılarak aynı şekilde uygulanabilir.
ÖRNEK: D gamına kaydıralım. 2 tam, 1 yarım, 3 tam, 1 yarım kalıbına göre; D - Em - F#m - G - A - Bm - C#m-5 kalın harflerle ifade edilenler notalar ve kalın-ince tamamını belirten ibareler de aldığı akorlardır. Ton 1 tam ses transpoze edilmiş D tonuna kaydırılmıştır. Tekrar belirtildiği üzere; majör gam kalıpları ve aldıkları akorlar bu standartta oluşturulurlar.
Kaynakça
- "chord." Britannica.com