Almış Han
Almış Han (Eski Türkçe: 𐰭𐰀𐰶:𐱁𐰃𐰢𐰞𐰀) veya İlteber Almış Han (Eski Türkçe: 𐰭𐰀𐰶:𐱁𐰃𐰢𐰞𐰀:𐰺𐰀𐰉𐰀𐱃𐰞𐰃), İtil Bulgar Hanlığı'nın ilk Müslüman lideridir. Aynı zamanda ilk Müslüman Türk hükümdarlardan biridir.
Almış Han 𐰭𐰀𐰶:𐱁𐰃𐰢𐰞𐰀 | |
---|---|
İtil Bulgar Hanı | |
Hüküm süresi | 9. yy - 10. yy başları |
Hanedan | İtil Bulgar |
Babası | Şilki |
Dini |
Tengricilik (başlangıçta) İslam (912'den itibaren) |
İsim kökeni
Almış adı Türkçe Almak sözcüğünün geçmiş zaman kipiyle çekimlenmiş halidir. İlteber ise eski Türklerde kumandan anlamında kullanılan bir unvandır, Yilteber olarak da görülür.
Yaşamı ve etkinlikleri
Almış, Şilki'nin oğluydu. Türkleri birleştirmek ve İtil Bulgar Hanlığı'nı daha etkin hale getirmek için mücadele vermiş bir liderdi. Abbasi halifesi Muktedir'e Müslüman olma arzusunda olduğunu ve bunun için ülkesine din adamları yollanmasını istediğini iletmesi için bir elçi gönderdi. Bunun üzerine halife tarafından Sevsen başkanlığındaki bir heyet Bulgar ülkesine yollandı. Seyyah İbn Fadlan'ın da katip ve danışman olarak bulunduğu heyet 12 Mayıs 912'de Almış Han'ın karargahına ulaştı. Almış Han, Müslümanlığı kabul ederek devletini İslam'ın Doğu Avrupa'daki temsilcisi durumuna getirdi. Halife ve kendisi adına sikkeler bastırdı, camiler inşa ettirdi ve kadılık kurumunu kurdu.[1]