Aralıkçılar İsyanı
Aralıkçılar İsyanı, Dekabrist İsyanı veya Aralıkçılar Başkaldırısı (Rusça: Восстание декабристов), İmparatorluk Rusyası'nda 14 Aralık 1825 (Miladi: 26 Aralık 1825) tarihinde çıkan askeri ihtilaldir. Bazı subayların önderliğinde 3.000 imparatorluk askeri, I. Nikolay'ın abisi Konstantin yerine tahta geçmesi nedeniyle isyan etmesidir. Olay aralık ayında olduğu için "Aralıkçılar İsyanı" adını aldı. İsyan, Çar I. Nikolay tarafından bastırıldı; ve asiler Sibirya'ya sürüldü. İsyan, Sankt-Peterburg'daki Senato Meydanı'nında yaşandı.
| Aralıkçılar İsyanı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Aralıkçılar (asi) Ordusu | Rus Çarı'nın koruyucu ordusu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Bazı subaylar | I. Nikolay | ||||||
| Güçler | |||||||
| 3.000 | 9.000 | ||||||
İsyanın gelişimi
Çar I. Aleksandr öldükten sonra, asiller tahtın yeni varisi olarak büyük oğlu Konstantin'i seçti. Ama o tahta geçmek istemedi. Böylece onun yerine, tahta kardeşi I. Nikolay geçti. I. Nikolay'ın 3.000 asker ve subayları, 14 Aralık (26 Aralık) sabahında Senato Meydanı'na geldi. Asi askerler, Sankt Petersburg'daki diğer ordunun da kendilerine katılacağını zannettiler; ama yanıldılar. Asilerin en üst rütbeli 2 subayı Prens Trubetskoy ve Albay Bulatov çatışma alanından kaçınca, yerlerine yetkili olarak Prens Eugene Obolensky geçti.
Rus Çarı'nın 9.000 kişilik koruyucu ordusuyla, asi ordu gün boyu çatıştı. Nikolay süvari alaylarını kullanmak istediyse de, atlar buzlarda kayıp düştü. Gün sonunda topçu alaylarının ateşlenmesiyle, asi ordunun direnci kırıldı; ve kaçmaya başladılar. Kuzeye doğru kaçarlarken, Neva Nehri üzerinde tekrar toplanmak isteseler bile, topçu alaylarının atışları nedeniyle nehrin buzu kırıldı; ve ordunun büyük çoğunluğu nehirde donarak öldü.
İsyanın sonlanması ve tutuklanmalar
Yakalanan 5 Aralıkçı lider idam edildi, kalanlar Sibirya'ya ve Uzak Doğu'ya sürüldü. Liderlerin idamı sırasında, liderler ölmeden ipler koptu. Rus geleneklerine göre, eğer bir kişinin idam sırasında idam ipi koparsa, hayatı bağışlanırdı. Ancak Nikolay onların hayatını bağışlamadı. Yeni ip getirttirip, idamı tekrarlattı.
1856 yılında tahta II. Aleksandr çıkınca, sürülen asilerin batıya geri dönmelerine izin verdi. Ancak çoğu dönmedi. Dönenlerse, 1861'de yapılan reformların etkisiyle geri döndü.
Ayrıca bakınız
- Aleksandr Kristoforoviç Benckendorff