Bileşik faiz

Bileşik faiz her devre kazanılan faizin ana paraya ilave edilerek her devre değişen sermayeler üzerinden hesaplanır örneğin bir kimse bankaya 100 TL'yi %5 faizle bir yıllığına yatırırsa birinci yıl sonunda parası şu şekilde hesaplanır:

Sı=P (1+i)

Sı=100 (1+0,05)

Sı=105 TL

Bileşik faiz hesabında önemli olan faizin tahakkuk edeceği tarih ya da bunun sıklığıdır. Tahakkuk, faizin anaparaya eklenmesi ve üzerinden de faizin hesaplanmaya başlanacağı imkânını sağlamaktadır. Bankalarda kullandırılan kredi türleri ve faiz sıklıklarını ifade edersek konu daha iyi anlaşılabilir.

KMH kredileri - ay sonlarında faiz tahakkuku yapılır.

Rotatif krediler - 3'er aylık devre sonlarında faiz tahakkuku yapılır.

Spot krediler - Belirlenen vade sonlarında faiz tahakkukları yapılır.

Özelliği, tahakkuk sonrası faiz anaparanın üzerine eklenir ve üzerinden de faiz hesaplanır.

Bileşik faizin çıkış noktası, farklı vadelerdeki basit faiz oranlarının birbirleri ile kıyaslanmasına olanak tanıyacak bir altyapının kurgulanmasını sağlamaktır.

Finans derslerinde en çok dile getirilen örnek;

1 ay vadeli mevduatın faiz oranı %8 iken 1 yıl vadelinin %8,20 ise hangi oran diğerinden daha yüksektir?

Bunun cevabını verebilmek için her 2 faizin de bileşik değerini hesaplamak gerekir.

Bileşik faiz oranı = [( 1 + basit faiz oranı / dönem sayısı) ^ dönem sayısı]-1

Mesela aylık %8'in bileşik faizi = [( 1 + %8/12 ) ^ 12]-1 = %8,30'dur.

1 yıllık basit faiz bileşik faiz değerine eşittir: %8,20

Burada önemli bir nokta, 1 ay sonra aynı koşulun yani %8'lik faiz oranının elde edileceği sadece varsayımsal olarak kabul edilmektedir.

Bu sebeple bileşik faiz oranı ile kıyaslayarak bu daha iyidir demek de mutlak doğru olmaz.

Diğer beklentilerin etkisini de dikkate almakta yarar vardır.