Crixus
Crixus (d. bilinmiyor - ö. MÖ 72), Galyalı gladyatör. Spartaküs, Oenomaus ve Gannicus ile birlikte Antik Roma'daki köle isyanının lideriydi. (Galya dilinde adı "Kıvırcık Saçlı" anlamına geliyordu), Allobroges'u Romalılara karşı savunurken esir düşmüş, köle yapılmış; diğerleri gibi Capua'da gladyatör olarak eğitilmişti.
Spartaküs'ün komutasında Roma Senatosu'nun isyanı bastırmak için yolladığı kuvvetlerle savaşırken Kelt Gladyatörlerden oluşan birliği ile savaşın gidişatını değiştiren ve Romalıların mağlup edilmesinde önemli rol oynayan bir komutandı.
İsyanın belli bir aşamasında Spartaküs ile gidişat konusunda fikir ayrılığına düştü.
Spartaküs önderliğini yaptığı ordunun içerisinde savaşçı ve gladyatörden çok, yaşlılar ile çocuklar, vasıfsız erkek ve kadınların kalmasından ötürü, Roma'nın Kölelik düzenine karşı başlattığı İsyanın başarısız olma olasılığını düşünerek, isyana katılan kölelerin hayatta kalması ve anayurtlarına ulaşması yönünde bir gidişat seçti.
Crixus ise birliği ve kendisine katılan gönüllüleri alarak, başkent Roma'ya saldırmayı şehri ve ganimetleri alarak, Roma İmparatorluğu'na karşı kalıcı bir zafer kazanmayı hedefliyordu. Bu nedenle yolları ayrıldı; Spartaküs kuzeye doğru yönelirken, Crixus güney İtalya'da kaldı.
MÖ 72 yılının baharında Konsül Lucius Gellius Publicola isyanı bastırmak üzere güneye Crassus komutasında bir ordu gönderdi. Crassus, Crixus ve ordusunu Apulia (Puglia) bölgesinde bitap bir halde yakaladı ve Germenlerden oluşan ordusuyla savaşı kazandı. Crixus, yaklaşık 30 bin taraftarıyla birlikte öldürüldü.
Spartaküs, yol arkadaşı Crixus için büyük bir cenaze töreni düzenledi. Şerefine ele geçirdiği 300 Roma vatandaşını gladyatörler gibi dövüştürdü.