DVD-A
DVD-Audio formatı, DVD üzerinde yüksek kalitede (High-Fidelity) ses depolanmasını sağlar. 2000 yılında piyasaya çıkmıştır. Şu anda SACD (Super Audio CD) ile rekabet içindedir.
Üç müzik şirketi Universal Music, EMI ve Warner Bros. Records DVD-Audio'yu tek başına, CD/DVD paketleri halinde veya DualDisc (bir yüzü CDDA, bir yüzü DVD-A) olarak piyasaya sürmektedirler.
Özellikler
DVD-Audio da 1 (mono), 2 (stereo), 4 (quad) ve 5.1 (surrond) kanal konfigürasyonları mevcuttur. 5.1 kanal kaydedilmiş bir DVD-A downmix ile 2 kanal olarak da dinlenebilir.
Ses, diske kayıpsız olarak kabul edilen PCM (Pulse Code Modulation) formatında depolanır. Ayrıca DVD-A 24-bit/192 kHz örnekleme yapabilmektedir.
16 , 20 veya 24-bit | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
44.1 kHz | 48 kHz | 88.2 kHz | 96 kHz | 176.4 kHz | 192 kHz | |
Mono | * | * | * | * | * | * |
Stereo | * | * | * | * | * | * |
Quad | * | * | * | * | - | - |
Surround | * | * | * | * | - | - |
Ses Kalitesi
Teknik olarak, 24-bit/48 kHz ile örneklenerek kayıt edilmiş bir DVD-Audio'nun sesi, 16-bit/44.1 kHz ile örneklenmiş bir CD'den daha kaliteli olacaktır. Fakat bu tartışılan bir mevzudur çünkü insanın duyabildiği frekans aralığı 20–20000 Hz dir ve iki formatın da örneklemesi bu sınırın üzerindedir. Bu frekans aralığının üzerindeki ve altındaki seslerin de algılama üzerinde büyük etkisi olduğu söylenmektedir.
Kopya Koruması
DVD-Video'nun CSS (content-scrambling system) koruması çabuk kırıldığı için DVD-Audio da CPPM (Content Protection for Prerecorded Media) denilen özel bir koruma sistemi kullanılmıştır. Bu sistem; IBM, Intel, Matsushita ve Toshiba nın dijital yayın haklarını korumak amacıyla kurduğu 4C Enity (the four company entity) tarafından geliştirilmiştir.
Her DVD çaların kendine özgü bir anahtarı vardır. CPPM, bu anahtarla cihazı doğrular ve korumayı kaldırır. Böylece DVD-Audio'nun DVD çalar dışında bir cihazla kullanılması engellenmiş olur.
Kaynakça
- 4C Entity LLC 18 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.