Emin Nihat Bey
Emin Nihat Bey (d. 21 Aralık 1838, Üsküdar ö. 1880, Üsküdar) Türk yazar. Uzun zamana kadar hayatı hakkında pek bilgi bulunmazken Selim İleri'nin yazdığı bir yazıyla yazarın hayatı öğrenilmiştir.[1] Yazmış olduğu Müsameretname, Türk hikâyeciliğinin ilk örneklerinden biri sayılmaktadır. "Nihat", memurluk yaptığı dönemde kullandığı mahlasıdır.
Hayatı
Asıl adı Mehmet Emin olan yazar, 21 Aralık 1838 tarihinde İstanbul'un Üsküdar semtinde doğdu. On dört yaşında devlet hizmetine girmiş ve Sultan Abdülmecit zamanında başlayan görevleri Sultan Abdülaziz'le devam etmiştir. Burada kurenâlık ve mâbeyincilik hizmetlerinde bulunmuştur. Kalem memuru olarak çalıştığı dönemde kullandığı "Nihat" mahlasını kullanmıştır. Vefatından on altı yıl kadar önce tutulduğu öksürük hastalığından büyük ıstırap duyan yazar, eşi Hatice Nazire Hanım'ın yaptığı özel besinler ve doktorların tavsiyesiyle hazırlanan bitkisel ilaçlarla tedavi olmaya çalışmış, ancak bir süre sonra 1880 yılında Üsküdar'da ölmüştür.
Hayatı hakkında bilgiler Selim İleri tarafından ortaya çıkmıştır. İleri, Hazinei Hâssa-i Emlâk-ı Humayûn Başmühendisi Arif Paşa'nın hatıratından yola çıkarak Arif Paşa'nın babası Emin Nihat Bey hakkında yazdığı bilgileri paylaşmıştır.
Eserleri
Yazar, 1872-1875 yılları arasında yayımlanan Müsameretname adında bir eser ile Asar-ı Perakende adında bir mecmua çıkarmıştır. Müsameretname'den ilk kez Ahmet Hamdi Tanpınar bahsetmiştir. Tanpınar, bu eseri Batılı tarzda yazılmış ilk hikâyelerden içinde "ikinci teşebbüs" olarak nitelemiştir. Eser, ilk kez Mehmet Kaplan tarafından 1966 yılında tahlil edilmiştir. Eseri meydana getiren yedi hikâyeden üçünün sadeleştirilmiş metinleri Mustafa Uzun tarafından Latin harflerine çevrilmiştir.
Müsameretname, yedi hikâyeden oluşmaktadır: "Binbaşı Rıfat Bey’in Sergüzeşti", "Bir Osmanlı Kaptanının Bir İngiliz Kızıyla Vukû Bulan Sergüzeşti", "Gerdanlık Hikâyesi", "Kapı Kethüdâsı Behçet Efendi ile Makbule Hanımın Sergüzeşti", "Vasfi Bey ile Mukaddes Hanımın Sergüzeşti", "Faik Bey ile Nûridil Hanımın Sergüzeşti" ve "İhsan Hanım yahut Atiye Hanımla Uşşâkının Sergüzeşti." 1872-1875 yılları arasında her biri ayrı ayrı bir kitap olarak basılmıştır.
Kaynakça
- İleri, Selim (2009), "Müsameretname'nin Bilinmeyen Yazarı", Zaman, 4 Nisan 2009, Cumartesi.