Gedikli Karahöyük
Gedikli, Karahöyük, Gaziantep il merkezinin kuzeybatısında, Nurdağı ilçesinin 7–8 km. batısında[2] Gedikli Köyü yakınlarında[not 1] yer alan bir höyüktür. Yerel adı Karahöyük olan höyüğük, Anadolu'da aynı adla bilinen diğer höyüklerle karıştırılmaması için tüm yayınlarda Gedikli Karahöyük olarak belirtilmektedir.[1]
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Gedikli, Karahöyük |
il: | Gaziantep |
İlçe: | Nurdağı |
Köy: | Gedikli |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | Kaçak kazı, yapılaşma[1] |
Tescil durumu: | Tescilli[1] |
Tescil No ve derece: | 1886 |
Tescil tarihi: | 13.02.1986 |
Araştırma yöntemi: | Kazı |
Höyük 24 metre yüksekliğinde, 240 x 190 metre boyutlarındadır. Sakçagözü Ovası'nın batı kenarında bulunmakta olup bu ovada ellinin üzerinde höyük yer almaktadır.[3] Bulunduğu ovadaki büyük höyüklerden biridir.[4] Höyükteki ilk yerleşmenin bugün için ova düzeyinin 6 metre altında kaldığı, ova düzeyinin geçen 4-5 bin yılda bu ölçüde yükselmiş olduğu ifade edilmektedir.[2]
Kazılar
Höyük 1.900'lü yılların başından beri bilinmektedir. İlk kez Zincirli Höyük kazılarının başkanlığını yapan Robert Koldewey tarafından saptanmıştır.[5] İlk bilimsel çalışmaları İstanbul Üniversitesi tarafından Prof. Dr. Uluğ Bahadır Alkım başkanlığında 1958 yılında yapılmıştır. Daha sonra höyükte 1964-67 yılları arasında yapılan kazı çalışmaları, yakındaki Tilmen Höyük kazılarında elde edilen bilgileri destekleyecek bilgiler elde etmek için yapılmıştır.[4] Kazı çalışmalarına, elde edilen sonuçların yeterli görülmesiyle 1972 yılında son verilmiştir.[2]
Tabakalanma
Kazılarda yukarıdan aşağıya doğru Osmanlı İmparatorluğu – Türk, Roma imparatorluğu, Bizans imparatorluğu, Helenistik Dönem, iki evreli Demir Çağı ve Geç Kalkolitik Çağ kültür evreleri tespit edilmiştir.[4]
Buluntular
Çok sayıda tunç buluntu veren yerleşimde Erken Tunç Çağı III safhasına tarihlenen kremasyon (ölünün yakılması geleneği) mezarlık özellikle ilginçtir.[6] Kremasyon geleneğinin Anadolu'da en eski Batı Anadolu'daki Keklik'le birlikte, Gedikli Karahöyük olduğu belirtilmektedir.[7] Bu nekropolde bulunan seramiklerin bir kısmı ithal olup diğerleri yöresel sayılan kiremit kırmızısı rengindeki seramiklerdir.[6]
Notlar
- Köy, Nurdağı ilçe olmadan önce İslahiye İlçesi'ne bağlı idi. Bu yüzden bazı kaynaklarda İslahiye'ye bağlı olarak verilmektedir.
Kaynakça
- TAY – Yerleşme Ayrıntıları
- Gedikli Karahöyük Metal Buluntular
- "Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 8 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012.
- TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları
- mitoloji sözlüğü
- Zeynep Yılmaz, Seramik Buluntuları Işığında MÖ III binde Çukurova Bölgesi Sh.: 21
- Ahmet Uhri, Batı Anadolu Erken Tunç Çağı Ölü Gömme Gelenekleri doktora tezi