Giulio Cesare Vanini
Giulio Cesare Vanini (1585 - 1619), İtalyan keşiş, filozof ve ateizm kuramcısı.
Lucilio "Giulio Cesare" Vanini | |
---|---|
Ettore Ferrari tarafından yapılan madalyon | |
Doğumu |
1585 Taurisano, Terra d'Otranto, İtalya |
Ölümü |
9 Şubat 1619 (33 yaşında) Toulouse, Fransa |
Çağı | 17. yüzyıl felsefesi |
Bölgesi | Avrupa |
Okulu | Hümanizm, akılcılık, libertinizm |
İlgi alanları | Din, metafizik, bilim |
Önemli fikirleri | Nomolojik determinizm, doğadaki hayati bir güç olarak Tanrı (panteizm), insan ve insan olmayan maymunların ortak atalarının olması; ruhun ölümsüzlüğünün reddi |
Etkilendikleri
| |
Etkiledikleri
|
Küçük yaşta ailesi tarafından Cizvitler'in yönettiği okullara gönderildi. Daha sonra yine aynı tarikatın yönettiği Napoli Üniversitesi'ne devam etti. 1603 yılında çok sofu ve gizemli bir tarikat olan Karmelitler'e kabul edildi. 1606'da Karmelit keşişi olarak hukuk doktoru oldu. 1608'de Padova'ya 1611'de de Venedik'e atandı. 1612 yılında Karmelitler ile arası açıldı ve İngiltere'ye kaçmak zorunda kaldı. Fikir ve din suçlusu sayılan Vanini, İngiltere'de Hristiyanlığın Tanrısını kabul etmediğini ilan etti ve görüşlerini yaymak için Hollanda'ya, Lyon'a, Paris'e gitti.
Bu dönemde iki kitap yazdı ve 1615-1616'da yayımladı. Bunlardan De Adminrandes'de öne sürdüğü görüşe göre; Kendisi madde olmayan bir Tanrı nasıl olur da maddi dünyayı yaratmış olabilir ki? diye sormuş ve devamında da Sonsuz olan Madde'dir, Ruh değildir yanıtını vermiştir. Cin, peri ve şeytanın bizzat Kilise tarafından uydurulmuş ve gerçekte var olmayan yaratıklar olduklarını söylemişti. İnsan hayvandan gelmedir, onun ileri bir aşamasıdır, temizidir. Sizler de Doğa'dan başka hiçbir güce sakın tapmayın. En büyük ve tek güç madde ve doğadır, demiş ve kendini Hristiyanları dinsizleştirmeye adamıştı.
1619 yılında ateizm suçlamasıyla yakılarak idam edildi. Kitapları hala Vatikan'ın 'Yasak Kitaplar Listesi'ndedir.
Konu bağlamında araştırma yapanlar ateizmin kaynağının bizzat Roma Katolik Kilisesi olduğunu öne sürerler ve kanıt olarak da 15. ve 16. yüzyılda ortaya çıkan tüm ateistlerin bu kiliseden çıkmış olduklarını gösterirler.
Kaynakça
Aytunç Altındal, Vatikan ve Tapınak Şövalyeleri, s. 18-19
- IULII CAESARIS VANINI,Amphitheatrum aeternae providentiae divino-magicum, christiano-physicum, nec non astrologo-catholicum adversus veteres philosophos, Atheos, Epicureos, Peripateticos et Stoicos, Lugduni, Apud Viduam Antonii de Harsy, ad insigne Scuti Coloniensis, 1615.
- IULII CAESARIS VANINI, De admirandis Naturae Reginae Deaeque mortalium arcanis libri quatuor, Lutetiae, Apud Adrianum Perier, via Iacobaea, 1616.
- L. CORVAGLIA, Le opere di Giulio Cesare Vanini e le loro fonti, voll. 2, Milano, 1933-34 (rist. anast.: Galatina, Congedo, 1990).
- G. C. VANINI, Opere, ed. Giovanni Papuli e Francesco Paolo Raimondi, Galatina, Congedo, 1990.
- X. ROUSSELOT, Oeuvres philosophiques de Vanini traduites pour la première fois, Paris, Gosselin, 1842.
- G. PORZIO, Le opere di Giulio Cesare Vanini tradotte per la prima volta in italiano, voll. 2, Lecce, Bortone, 1912.
- Anfiteatro dell’eterna provvidenza, ed. Francesco Paolo Raimondi e Luigi Crudo, Galatina, Congedo, 1981.
- I meravigliosi segreti della natura, regina e dea dei mortali, ed. Francesco Paolo Raimondi e Luigi Crudo, Galatina, Congedo, 1990.
- J. P. CAVAILLE, Dis/simulation Jules-César Vanini, François La Mothe Le Vayer, Gabriel Naudé, Louis Machon et Torquato Accetto. Religion, morale et politique au XVIe siècle, Paris, Champion, 2002.
- A. CORSANO, Per la storia del pensiero del tardo Rinascimento, II. G. C. Vanini, “Giornale Critico della Filosofia Italiana”, XXXVII, 1958, pp. 201–44.
- D. FOUCAULT, Un philosophe libertin dans l’Europe baroque: Giulio Cesare Vanini (1585 –1619), Paris, Champion, 2003.
- É. NAMER, La vie et l’oeuvre de Jules-César Vanini, Prince des libertins, mort à Toulouse sur le bucher en 1619, Paris, Librairie Philosophique J. Vrin, 1980.
- A. NOWICKI, Centralne Kategorie filozofii Vaniniego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970.
- G. PAPULI, Le interpretazioni di G. C. Vanini, Galatina, Congedo, 1975;
- G. PAPULI, Studi vaniniani, Galatina, Congedo, 1990.
- F. P. RAIMONDI, Giulio Cesare Vanini nell’Europa del Seicento, con una appendice documentaria, Pisa-Roma, Istituti Editoriali e Poligrafici Internazionali, 2005.
- F. P. RAIMONDI (a c. di), Giulio Cesare Vanini e il libertinismo. Atti del Convegno di Studi tenutosi a Taurisano il 28-30 ottobre 1999, Galatina, Congedo, 2000.
- F. P. RAIMONDI, Giulio Cesare Vanini: dal tardo Rinascimento al Libertinisme érudit. Atti del Convegno di Studi Lecce-Taurisano 24-26 ottobre 1985, Galatina, Congedo, 2002.
- F. P. RAIMONDI, Vanini e il ‘De tribus impostoribus’, Ethos e Cultura, Studi in onore di E. Riondato, Miscellanea erudita LI-LII, v. I, Padova Antenore, 1991, pp. 265–290;
- F. P. RAIMONDI, Vanini et Mersenne, “Kairos”, 12, 1998, pp. 181–253;
- G. SPINI, Ricerca dei libertini. La teoria dell’impostura delle religioni nel Seicento italiano, Roma 1950 (nuova edizione riveduta e ampliata, Firenze, La Nuova Italia, 1983).
- C. VASOLI, Riflessioni sul problema Vanini, in S. BERTELLI, Il libertinismo in Europa, Milano-Napoli, 1980, pp. 125–167.