Hamdi Suat Aknar
Hamdi Suat Aknar (1873, Harput (Koru Köyü-Arapgir-Malatya) - 1936, İstanbul), hekim, Türkiye'de patolojinin kurucusu.
Hamdi Suat Aknar, 1899 yılında "Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane"yi bitirdikten sonra 1899 - 1900 yılları arasında Gülhane Tatbikat Hastanesi, Teşrih-i Marazi Laboratuvarında çalışmasının ardından, 1900 - 1904 yıllarında Almanya'da eğitim gördü. 1904'te yeniden Gülhane'de çalışmaya başlayan Prof. Hamdi Suat Aknar, 1906 yılında "Mülki Tıbbiye Okulu"nda çalışmaya başladı. 1907 yılında bu iki okulun birleştirilerek Haydarpaşa Askeri Tıp Fakültesinin oluşturulmasıyla, burada patoloji bölümünü kurarak Anatomi dersleri verdi. 1909'da Darülfünun Tıp fakültesinde dersler vererek hekimlik yapmaya başladı. 1912 yılında Balkan Savaşı, 1915'te de Kafkas Cephesi'nde Türk Kızılay'ı ve ordu adına doktorluk yaparak, aynı süreçte tifüs hastalığıyla savaştı. 1929 yılında toplanan 3. Milli Tıp Kongresinde verdiği teklif kabul edilen Aknar, 1933 yılında "Kanser Mücadele ve Taharri Cemiyeti"ni kurarak, bugünkü Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumunun temellerini attı. 1933 yılından 1936 yılında kadar Vakıf Gureba Hastanesinde görev yaptı. 1930 yılında Bakü, 1933'te Madrid'de toplanan uluslararası kongrelerde Türkiye'yi temsil etti.
Aynı yıl (1933) Üniversite Reformu adı altında girişilen büyük tasfiye hareketinde, üniversiteden kovulan 92 öğretim üyesinden biri de Hamdi Suat Aknar'dır. (O tarihte Türkiye'de sadece 151 öğretim üyesi olup, bunlardan 92'si üniversiteden uzaklaştırılmıştı).
Hastalardan tahlil amaçlı alınan parçaların korunması için bir eriyik hazırlayan Aknar'ın bu buluşu, "Hamdi Eriyiği" adıyla Türkiye dışında da kullanıldı. Kanser konusunda yoğun deneysel çalışmalar ve araştırmalar yaparak, Türkçe, Fransızca ve Almanca dillerinde 44 yazı yayınladı. İki kitap yazan Aknar, bu kitapların 1929 ve 1930'da 4. baskılarını latin harfleri ile bastırarak, kitaplarını latin harfleri ile yayınlayan ilk üniversite eğitmeni olmuştur. Limofit dokudaki retikuloendotel kökenli tümörü ilk kez tanıtan Hamdi Suat, "Alman Patoloji Cemiyetinin" ilk Türk üyesi olup, "Acta Cancrologica" dergisinin yayın kuruluna seçilmiştir. Kürsüsüne ilk kez kadın asistan doktoru kabul eden bilim adamı olarak da bilinen Prof. Aknar, ölümünden sonra 1974 yılında TÜBİTAK tarafından hizmet ödülüne layık görüldü.
Yapıtları
- Genel Patoloji (Teşrih-i Marazi-i Umumi, 1914)
- Otopsi ve Adli Tıpta Önemi (Fethi Meyyit ve Tıbbı Adlide Ehemmiyeti, 1921)