Hazine Müsteşarlığı

Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Başbakanlığına bağlı Türkiye'nin hazinesinin yönetiminde sorumlu devlet kurumuydu.

Hazine Müsteşarlığı

Hazine Müsteşarlığı binası
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi 13 Aralık 1983) (1983-12-13)
Kapanış tarihi 10 Temmuz 2018) (2018-07-10)
Sonraki kurum
Türü Maliye kurumu
Adres İnönü Bulvarı, No: 36
06510 Emek, Ankara
Yıllık bütçe ₺68.399.057.000[1]
Yönetici(ler)
  • Osman Çelik, Müsteşar
Web sitesi hazine.gov.tr
Hazine Müsteşarlığı, eskiden Ekonomi Bakanlığı ile ortak bina girişini kullanırdı.
Hazine Müsteşarlığı'na bağlı Merkezi İhale ve Finans Birimi'nden bir görünüm.

Tarihi

Osmanlı dönemi

Osmanlı Devleti'nde Hazine, çeşitli aşamalardan geçtikten sonra, 1863 yılında Maliye Nezareti bünyesinde Hazine-i Vezne'nin kurulmasıyla son şeklini almıştır.[2] Hazine-i Vezne, devlet gelir ve giderlerini zaman ve mekan itibarıyla denkleştirilmesi olarak tanımlanan hazinenin klasik fonksiyonlarını yani hazine işlemlerini Merkez Bankası kurulmadan önce aşağıdaki gibi yerine getirirdi: Vilayete bağlı birimlerin nakit açık veya fazlası olan idari birimlerden nakit açığı olan birimlere nakit aktarılırdı. Böylece çıkan sonuç vilayetin kendi hesaplarıyla birleştirilerek vilayetin nakit durumu tespit edilirdi. Vilayetin nakit fazlası varsa, bu fazlalık merkezdeki kasaya gönderilir, şayet nakit açığı varsa merkezden nakit istenirdi.

Bu dönemde Hazine para nakillerini genellikle posta yoluyla gerçekleştiriyordu. Osmanlı Bankası'nın şubeleri olan yerde, bu işlem söz konusu banka tarafından yerine getiriliyordu. Osmanlı Bankası imtiyaz mukavelesi uyarınca Hazine için bir cari hesap da açmıştı. Vezne işlemleri ise mal sandıkları tarafından üstlenilmişti.

Cumhuriyet dönemi

Cumhuriyet döneminde Hazine-i Vezne 1927 yılına kadar Maliye Vekaleti bünyesindeki konumunu korumuş, 1927 yılı Bütçe Kanunu ile ‘Hazine-i Vezne ve Muamelat-ı Nakdiye Müdüriyeti'ne dönüştürülmüştür. 18 Mayıs 1929 tarih ve 1452 sayılı Kanun ile ‘Muamelat-ı Nakdiye Müdürlüğü'ne, 29 Mayıs 1936 tarih ve 2996 sayılı Kanun ile de ‘Nakdiye Müdürlüğü'ne dönüştürülen Hazine, 29 Mayıs 1936 tarih ve 2996 sayılı Kanun ile ‘Nakit İşleri Genel Müdürlüğü' adını almış ve 10 Ağustos 1942 tarih ve 4286 sayılı Kanun ile de ‘Hazine Genel Müdürlüğü'ne dönüştürülmüştür.

Daha sonra 6 Temmuz 1960 tarih ve 13 sayılı geçici Kanunla ‘Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı'nı da bünyesine alarak ‘Hazine Genel Müdürlüğü ve Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği' adını almıştır. 13 Aralık 1983 tarih ve 188 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Başbakanlığa bağlı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı oluşturulmuştur. Müsteşarlık Bünyesindeki Kamu Finansmanı, Dış Ekonomik İlişkiler ve Banka ve Kambiyo Başkanlıkları Hazine fonksiyonlarını üstlenmiştir. Daha sonra, 8 Haziran 1984 tarih ve 232 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile bu birimler Genel Müdürlük olarak düzenlenmişlerdir. Bu KHK, bazı ufak değişikliklerle 4 Nisan 1986 tarih ve 3274 sayıyla kanunlaşmıştır. Bu yapı da, bazı alt birimlerin görev ve işlevlerini genişleterek ana hizmet birimi haline getiren 4 Mayıs 1989 tarih ve 376 sayılı KHK ile bir kere daha değiştirilmiştir.

Müsteşarlık Merkez Teşkilatı 14 Ağustos 1991 tarih ve 436 sayılı KHK ile bir kez daha değişikliğe uğrayarak, Devlet Planlama Teşkilatı bünyesindeki, Teşvik ve Uygulama, Yabancı Sermaye ve Serbest Bölgeler Başkanlıklarını Genel Müdürlükler olarak bünyesine almıştır.

Son defa, 16 Eylül 1993 tarih ve 508, sayılı KHK ile yeniden düzenlenen HDTM bir kez daha yapısal değişikliğe uğrayarak 9 Aralık 1994 tarih ve 4059 sayılı Kanun ile Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan ayrılarak "Hazine Müsteşarlığı" adı ile bugünkü adı ve yapısına kavuştu.

10 Temmuz 2018 tarihinde yayınlanan 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile tüm görev ve yetkileriyle Maliye Bakanlığı ile birleşip Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı adını aldı.

Hazine Müsteşarları
#İsimGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1Ekrem Pakdemirli13 Aralık 198321 Temmuz 1986
2Yavuz Canevi11 Kasım 19861 Şubat 1989
3Namık Kemal Kılıç12 Mayıs 19894 Aralık 1991
4Tevfik Altınok4 Aralık 19911 Mart 1993
5Kemal Kabataş (vekil)1 Mart 199319 Temmuz 1993
6Osman Ünsal (vekil)19 Temmuz 19939 Nisan 1994
7Osman Birsen11 Nisan 199420 Aralık 1994
8Ayfer Yılmaz23 Aralık 19941 Kasım 1995
9Nevzat Saygılıoğlu (vekil)2 Kasım 199526 Nisan 1996
10Prof. Dr. Mehmet Kaytaz26 Nisan 199616 Temmuz 1997
11Ahmet Mahfi Eğilmez16 Temmuz 19974 Aralık 1997
12Yener Dinçmen8 Aralık 199714 Mayıs 1999
13Cüneyt Sel (vekil)14 Mayıs 19996 Temmuz 1999
14Ahmet Selçuk Demiralp6 Temmuz 19992 Mart 2001
15Mustafa Ferhat Emil (vekil)2 Mart 200116 Mart 2001
16Faik Öztrak16 Mart 200121 Nisan 2003
17Mustafa Ferhat Emil (vekil)21 Nisan 20035 Mayıs 2003
18İbrahim Halil Çanakcı5 Mayıs 20031 Eylül 2014
19Cavit Dağdaş (vekil)1 Eylül 201429 Haziran 2016
20Osman Çelik29 Haziran 201610 Temmuz 2018

Kaynakça
  1. "2015 Yılı Bütçesi". hurriyet.com.tr. 13 Ekim 2014. 5 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015.
  2. "Tarihçe". http://www.hazine.gov.tr/. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. |yayıncı= dış bağlantı (yardım)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.