IPv6 Adres
IPv6 Adres (IPv6 Address), IPv6 adres protokolü bir bilgisayarın ağ arayüzünü tanımlamak için kullanılan nümerik bir etiket veya bir IPv6 ile etiketlenmiş olan ve bilgisayar ağına katılan diğer bir ağ düğümüdür.
IP adresler ağ üzerinde yer alan ve bilgisayar ağına bağlı olan bir bilgisayarın kendi ağ arayüzünün benzersiz olmasını sağlamak amacıyla hizmet ederler ve böylece ağa bağlı bilgisayarlar arasında ip paketlerinin yönlendirilmesine izin verirler.Yönlendirme işlemi için, ip adresleri paketin gideceği yeri ve geldiği kaynağı işaret eden bilgiyi paket başlıkları içerisinde sunarlar.
IPv6 adresleri internetin ilk adresleme altyapısını oluşturan IPv4 adreslerinin takipçisidir.32 bit olarak tanımlanmış olan IPv4 adreslerine karşılık, IPv6 adresleri 128 bit büyüklüğe sahiptir.Bundan dolayı IPv6 adresleri IPv4 adresleri ile karşılaştırıldığında daha geniş bir adresleme uzayına sahil olduğu görülmektedir.
IPv6 Adres Sınıfları (IPv6 Address Classes)
IPv6 adresleri ağ yapısı içerisinde yaygın olarak kullanılan temel adresleme ve yönlendirme metodolojileri tarafından sınıflandırılmıştır. Bu yaygın metodolojiler: tek yönlü adresleme, çok yönlü adresleme ve her noktaya adreslemedir.
- Tek yönlü adresleme(unicast address):Tek bir ağ arayüzünü tanımlar.İnternet protokol dağıtıcıları paketleri belirlenmiş olan tek yönlü(unicast) arayüzlere gönderir.
- Her noktaya adresleme (anycast address):Bu adresleme tipi grup arayüzlere atanmıştır.Genellikle aynı ağa ait farklı bilgisayarlara tanımlanır.Anycast adresler kolayca tanımlanamaz. Anycast adresler tek yönlü(unicast) adreslerle aynı biçimdedirler.Ancak tek fark anycast adresler ağ içerisinde birden çok noktada bulunabilir.Sonuçta, herhangi bir unicast adres anycast adres olarak faaliyet gösterebilir diyebiliriz.
- Çok yönlü adresleme(multicast address):Ağa bağlı birçok bilgisayar tarafından kullanılır.Ayrıca ağ yönlendiricileri(Routers) arasında çok yönlü(multicast)
dağıtım protokolüne katılarak, çok yönlü(multicast) adres hedefi gerektiren bilgisayarlar tarafından kullanılır.Bir paket çok yönlü(multicast) adres özelliği taşıyan bir adrese gönderildiğinde, aynı zamanda o multicast adres grubuna dahil olan tüm arayüzlere gönderilir.
IPv6 broadcast adreslemeyi yerine getirmez.Broadcastlerin geleneksel kuralı aynı local ağa bağlı olan ve multicast bir gruba ait olan bütün düğümlere, ff02::1 adresinin dahil edilmesiyle gerçekleşir.
Örneğin, bir bağlantıdaki IPv6 adresine sahip düğümleri sınamanın yollarından bir tanesi ping6 kullanmaktır:
# ping6 -I eth0 ff02::1
IPv4'de çoğa gönderim adreslerine ping cevabı gönderilmesi engellenebilirken bu işlemi IPv6'da sadece yerel güvenlik duvarı ile yapmak mümkündür.
Adres Biçimleri(Address Formats)
IPv6 adresleri 128 bit içerir.Adresler yönlendirme metodolojileri(unicast,multicast,anycast), temel adresleme ve uygulamalar için değişken tipler içerisinde sınıflandırılmıştır.Bunların her biri kendi içerisinde;değişken adres biçimleri, belirli adresleme özellikleri, bit gruplarının değerlerini ilişkilendirmek için kurulmuş kuralları ve bit grupları içerisinde 128 biti mantıksal bölümlere ayırarak değişik adres biçimleriyle ifade edilmişlerdir.
Unicast(Tek Yönlü) ve Anycast(Her noktaya gönderim) adres formatları
Unicast ve anycast adresleri tipik olarak 2 mantıksal bölümden oluşturulmuştur.Bu bölümlerden ilk 64 bit ağ ön eki yönlendirme işlemi için kullanılmış ve diğer 64 bit ise, ağa bağlı olan bilgisayarın ağ arayüzünü tanımlamak için kullanılmıştır.
Genel Unicast adres biçimi(routing prefix size varies) Bitler 48 (veya daha fazla) 16 (veya daha az) 64 Alanlar Yönlendirme Öneki Alt Ağ ID Arayüz Tanımlayıcısı
Ağ öneki(yönlendirme öneki alt ağı ile birleştirilmiş) adresin en anlamlı 64 biti içinde taşınır.
Yönlendirme ön ekinin boyutu değişebilir;daha geniş ön ek boyutu daha küçük alt ağ ID'si anlamına gelir.Alt ağ ID(tanımlayıcı)sinin bit alanı verilen ağ içerisinde alt ağları tanımlamak için yöneticiye kolaylık sağlar.Ön ek tanımlamasından sonra gelen son 64 bitlik arayüz tanımlayıcısıdır,EUI-64 biçimi kullanan bu arayüz otomatik olarak düzenlenmiş ve MAC adresinden türetilmiştir.EUI-64 DHCPv6 sunucusundan elde edilmiştir, otomatik olarak rastgele atanabilir veya elle manuel olarak konfigurasyonu sağlanabilir.
Link Local Adres Biçimi
Link-local adres bir arayüz tanımlayıcısı temel alınarak tanımlanır, fakat ağ öneki için farklı biçimler kullanılabilir.
Genel Link-local adres biçimi(routing prefix size varies) Bitler 10 54 64 Alanlar Ön ek Sıfırlar Arayüz Tanımlayıcısı
Ön ek alanı binary olarak 1111111010'ı içerir, takip 54 tane sıfır ise tüm link-local adresler için toplam ağ ön ekini oluşturur.