Küresel iklim modeli

Küresel İklim Modeli veya Genel dolaşım modeli (GCM: Global Climate Model), akışkan hareketi ve enerji transferi ile her ikisinin zamanla entegre edildiği iklim modelidir. Basit modellerden farklı olarak, bu modellerde atmosfer ve okyanus yatayda ve dikeyde grid (ızgara) denilen hesaplama birimlerine ayrılır.[2]

İklim modelleri, fizik, akışkan hareketi ve kimyanın temel yasalarına dayanan diferansiyel denklem sistemleridir. Bir modeli "çalıştırmak" için, bilim insanları gezegeni 3 boyutlu bir ızgaraya böler, temel denklemleri uygular ve sonuçları değerlendirir. Atmosferik modeller her bir ızgaradaki rüzgârları, ısı transferini, radyasyonu, bağıl nemi ve yüzey hidrolojisini hesaplar ve komşu alanlarla olan etkileşimleri değerlendirir.[1]

Gelişimi

İlk Küresel İklim Modeli 1960'larda NOAA tarafından geliştirildi. GCM'ler, iklim modelleri içinde en karmaşık olanlarıdır ve olabildiğince fazla süreç bu modellere yerleştirilmektedir. Fakat hâlâ, geliştirilmeye devam edilmekte ve hâlâ modeldeki belirsizlik devam etmektir. Gelişen teknoloji ile birlikte Küresel İklim Modeli (GCM) çalışmaları yıllar içerisinde artış göstermiştir. Uluslararası alanda ortak çalışmalar yürütebilmek ve karşılaştırmaların sağlıklı ve kolay bir şekilde yapılabilmesi için Küresel İklim Modelleri IPCC kapsamında belirlenen senaryolar temel alınarak oluşturulmaktadır.[2]

Küresel modellerin çözünürlükleri düşüktür (150–200 km) ve bölgesel özellikleri içermemektedirler.[3]

İklim modelleri

Kaynakça
  1. "The First Climate Model" (İngilizce). NOAA 200th Celebration. 2007. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2019.
  2. "Küresel İklim Modellemesi - Modelleme Kavramı ve Küresel İklim Modeli Tarihçesi". Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı - Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 2019. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2019.
  3. DEMİR, İsmail; KILIÇ, Gönül; COŞKUN, Mustafa (25-28 Mart 2008). "PRECIS BÖLGESEL İKLİM MODELİ İLE TÜRKİYE İÇİN İKLİM ÖNGÖRÜLERİ: HaDAMP3 SRES A2 SENARYOSU" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı - Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı. 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2019.

Ayrıca bakınız

Konuyla ilgili yayınlar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.