Kaliforniya'da eğitim

Kaliforniya'daki eğitim sistemi Kaliforniya eyaletinin devlet ve özel okullarından oluşur. Bunun içinde devlete bağlı Kaliforniya Üniversitesi, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, ve Kaliforniya Halk Eğitim sistemleri, yine gerek devlete bağlı gerekse özel ilkokul, ortaokul ve liseleri vardır.

Tarih

İspanyol koloni zamanının Kaliforniyasında, onbaşı rütbesinden terfi edebilmenin temel gerekçelerinden biri dürüstlük, bir diğeri de okur yazarlık idi.[1] Bu da insanları okuma ve yazma öğrenmeye, çocuklarına da ne şartlarda olursa olsun öğretmelerine teşvik etti. İspanyolların o zamanki halk yönetimi politikaları popüler eğitime karşıydı.[2] Kaliforniya'da ilk kayda geçen okul 1795 yılında, Manuel de Vargas adında bir emekli çavuş tarafından, San Diego'da açıldı. Emekli askerlerin ders verdiği küçük okullar, hem ihtilal hem de İspanya'dan bağımsızlık kazanılan 1821'li yıllarda eğitimlerine devam ettiler. Bu döneme ait pek az öğretmenin adı biliniyor. Bilinenlerden bir tanesi de José Antonio Carrillo.

Yeni İspanya'nın çeşitli yerlerinden eğitimcileri Kaliforniya'ya getirmek için birçok çaba gösterildi. Fakat o dönemde, Kaliforniya'ya göç edenlere ağır hapis cezaları verilebiliniyordu. O zamanın valisi Pablo Vicente de Solá eğitimi önemli bir öncelik yaptı. Fakat devletten öğretmenler için istenen ödenekler cevapsız bırakıldı. Vali de kendi cebinden harcayarak iki İspanyol profesörü Monterey'de bir lise açmak amacıyla bir araya getirdi. Onlar ise birkaç hafta için Kaliforniya'daki hayatın çekilmez olduğuna kanaat getirip ayrıldılar. Ardından gelen valilerde eğitimin önemli olduğunu düşünerek hareket ettiler fakat bir türlü yükseköğrenim konusunda bir başarı sağlayamadılar. İlk okuldan kaçmak üzerine yasa 1828 yılında, vali José María de Echeandía tarafından yürürlüğe sokuldu. Vali adamlarına, ailelerin çocuklarını yine kendisinin açtığı okullara gönderlemeleri için zorlamalarını emretti. 1829 yılında, Alta Kaliforniya'da, 11 ilkokulda 339 öğrenci vardı. Yine bu zamanda, San Diego'da dikkat çeken bir eğitimci de Friar Antonio Menendez ile 18 öğrencisiydi. Yine bu dönemde, özel okullarda etkindi. Bir örneği Don Guillermo Arnel tarafından 10 Aralık 1833 tarihinde, bugünkü Salinas yakınlarında, yine kendisine ait Rancho El Alisal isimli çiftlikte açılmıştı. Üniversite'ye hazırlık niteliğignde olan bu okulun adını "El Seminario del Patrocinio de San Jose" ya da "Colegio de San Jose" koydu. Bunu izleyen 20 sene boyunca, Meksika yönetimi altında, eğitim sistemi zayıflamaya başladı. Bazı zamanlarda yetersiz fon, arzu, politika ve eğitimciler nedeniyle ancak birkaç okul çalışabiliyordu.

1847 yılında Kaliforniya'nın yönetimi Amerika Birleşik Devletleri himayesine geçti. Bu geçiş döneminde eyalettin 26.000 sayılı nüfusundan[3] %2 ile sadece birkaç yüz okur yazar[4] insan vardı. Artık eğitim fonları açılabilecek okullar insan imkanlı hale gelmişti. Bu konunun çözümlenmesi zaman aldı, fakat 1854 senesinin sonrasında Kaliforniya eyaletinin genelinde istikrarlı bir devlet eğitim sistemi mevcuttu. Okula gitmek artık bir mecburiyet de değildi. Örneğin, San Diego'da katılım %25 civarındaydı. Sınıflarda öğretilen temel dersler orthography, okuma, yazma, dil bilgisi, coğrafya, sayı bilgisi, cebir, tarih, Fransızca, ve İspanyolca idi. Bu temelden yola çıkarak, Kaliforniya eğitim sistemi ikinci derece okullar ve yükseköğrenim kurumları açmaya başladı. Bu okullardan bir ilki de 1857 yılında kurulan Minns'in Akşam Normal Okulu'dur. San Francisco şehri tarafından yeni öğretmenler kazandırmak için bir öğretmenlik okulu açıldı. Daha sonra bu okul San Jose Eyalet Üniversitesi oldu.

K-12

Kaliforniya Amerika Birleşik Devletlerinin en kalabalık eyaletlerinden bir tanesidir. 2005-06 eğitim sezonunda 6.2 milyonun üzerinde bir rakamlada en çok okul öğrencisine sahiptir. Bu da Kaliforniya'ya 36 eyaletin toplam nüfusundan daha fazla okul öğrencisine sahip olduğu anlamına gelir. Aynı zamanda ülkede de en yüksek katılımın görüldüğü bir eyalettir.[5]

Okul öğrencilerinin %25'i İngilizce öğrenmektedirler. Ulusal olarak ise bu rakam %9'dur. Kaliforniya eğitim sistemindeki en büyük problemlerden biri ise lise öğrencilerinin okulu terkidir. Bu özellikle azınlık içinde çok görülür. Ortalama olarak Afrika kökenli Amerikalılar ve İspanyol kökenli Kaliforniyalıların %22'si yoksulluk içerisinde yaşamaktadırç Bu yüzdenin yine %68'i yoksulluk çizgisinin altında yaşamakla birlikte liseyi de terk edeceklerdir.[6] Kaliforniya eyaleti bu konu ile ilgili Okul Terkini İyileştirme ve Önleme Yasasını (İngilizce: Dropout Recovery and Prevention Act - SB 65) yürürlüğe sokmuştur. İlk olarak 1985 yılında yürürlüğe girmiş ve daha sonra 2004 senesinde bu yasa görülen başarısı nedeniyle daha da genişletilmiştir. 65 nolu Senato Kararı bu çerçevede ek olarak üç konuyu daha başlatmıştır. Bunlar Öğrenci Motivasyon ve Bakım Programı (İngilizce: Pupil Motivation and Maintenance Program), Alternatif Eğitim Tanıtımı Danışmanlık Programı (İngilizce: Alternative Education Outreach Consultant (AEOC) Program), ve Eğitim İnceleme Programı (İngilizce: Educational Clinic Program)'dır.[7]

Vali Jerry Brown'nun 2014 yılında öğrencilerin %30'unun ya kaçak göçmen ya da hiç İngilizce konuşmuyor olduğunu söylemiştir.[8]

Fon seviyeleri, tutarlar, ve ölçüler

2016 yılında, Kaliforniya'nın K-12 devlet okullarında öğrenci başına yaptığı harcama ($11.800/talebe'lik ülke avarajına karşın $11.500/talebe ile) ülke sıralamasında 22nciydi.[9]

2012 yılında ise Kaliforniya'nın devlet okulları öğrenci başına düşen çalışan sayısı ile 48nci sırada yer aldı. Bu rakam 0.102'dir. Amerika genelinde ise avaraj 0.137'dir. Fakat çalışanlara verilen maaşlar konusunda ise $49.000 ile 7nci sıradaydı. Amerika'daki ortalama yine bu sene içerisinde $39.000'di.[10][11][12]

Bakıma muhtaç devlet okulları

Kaliforniya eyaletinin her yerinde farklı durumlarda bakıma ihtiyacı olan okullar vardır. Kamusal bir raporda, federal devlet Kaliforniya okulllarının %75'nin (bu toplamda 13.096'dır) onarıma ve çağdaşlaştırılmasına ihtiyaç olduğu kanaatına varmıştır. Bundan öte olarak bahsedilen ve ihtiyaç duyulan onarım ve çağdaşlaştırma girişimleri bu okulları ancak "iyi" denilebilecek bir düzeye çıkarabilecek niteliktedir.[13] 2007 yılında ABD Genel Muhasebe Dairesi Başkanlığınca (İngilizce: U.S. General Accounting Office) yayınlanan bir mali analiz raporuna göre, tüm K-12 devlet okulu binalarının durumunun yasa standartlarına çıkarılabilmesi için maliyetinin $112 milyar olduğunu belirtmişlerdir.[13]

  • 2014 yılında Fremont Okul Kurulu, Fremont, CA, bir toplantısında, öğrencilerin okuldaki klima tesisatının çalışmaması nedeniyle derslerine odaklanamadıklarını bildirmşti.[14]
  • 2003 yılında Los Angeles şehrindeki Fremont Lisesi, okullarındaki tamirlerin yapılmamasından dolayı küçük düşürüldüklerini dile getirmişlerdi.[15]

Üniversiteler ve yüksek okullar

Devlet Üniversiteleri

Eyaletin ana araştırma üniversitesi Kaliforniya Üniversitesi'dir. On ana kampüsü vardır.[16] Her ana kampüs'ün Kaliforniya Üniversitesi Heyeti tarafından atanmış bir bakanı vardır.[17]

Kaliforniya Üniversite'sinin on ana kampüsünün yerleri Berkeley, Los Angeles, San Diego, Davis, Santa Cruz, Santa Barbara, Irvine, Riverside, Merced and San Francisco'dadır. Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco, sadece sağlık bilimlerinden mezunlar verir. Kaliforniya Üniversitesi Hastings Hukuk Fakültesi (İngilizce: UC Hastings College of the Law) de San Francisco'dadır ve Kaliforniya Üniversitesine bağlıdır, fakat Kaliforniya Üniversitesi heyeti tarafından yürütülmez. Önceleri, Kaliforniya Üniversitesinin sistemi Kaliforniya liseleri mezunları arasından not ortalamasına göre en yüksek sekizde birine girmiş öğrencileri kabul ediyordu. Sisteme bağlı bazı okullar ise bu seviyeyi daha da yukarı çekmişlerdir. Kaliforniya devlet üniversiteleri tarafından ödüllendirilen doktoralar ilk başta Kaliforniya Üniversitesinin altındaydı, fakat birkaç doktora derecesi şu an Kaliforniya eyalet sistemi tarafından verilmektedir.

Kaliforniya Üniversitesi ABD Enerji Departmanlığı adına ulusal laboratuvarıda (Bkz. Lawrence Berkeley National Laboratory) yönetmektedir. Üniversite aynı zamanda dolaylı olarak Los Alamos Ulusal Laboratuvarını Los Alamos Ulusal Güvenlik Şirketi, ve Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarını da Lawrence Livermore Ulusal Güvenlik Şirketi aracılıkları ile yürütmektedir.

Kaliforniya Eyalet Üniversitesi sistemi kendini amerikadaki en büyük dört yıllık devlet üniversitesi olarak tanımlar.[18] Üniversite önceleri lise mezunlarının en başarılılarının üçte birini kabul ediyordu. Kaliforniya Politeknik Eyalet Üniversitesi, Kaliforniya Politeknik Eyalet Üniversitesi, Pomona, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Long Beach, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Fullerton, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, San Bernardino, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Fresno, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Sacramento, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, San Francisco, San Diego Eyalet Üniversitesi, and San Jose Eyalet Üniversitesi (Kaliforniya'daki en eski devlet üniversitesidir) gibi daha büyük kampüsler geçmişte olduğundan daha fazla araştırma ağırlıklı hale geldiler. Bu 2007 senesinde başlayan ve Kaliforniya Eyalet Üniversitesinin doktora derecelerini verebilme yetkisini kazandığı Kaliforniya Yükseköğrenim Ana Planından ayrılan önemli bir değişikliktir. Üniversite o zamanlardan bu yana Hemşirelik Doktora Programı, the Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Doktora Programı gibi birçok dalda [doktora] verebilme yetkisi kazandı. Universitenin aynı zamanda diğer üniversiteler ile ortak olarak doktora verebilme yetkisi vardır. Kevin Starr (Eyalet Kütüphanecisi emeritus) ve diğerleri bu ufak değişikliğin Kaliforniya'daki yükseköğrenimde daha büyük yeniden yapılanma süreçlerine neden olacağını öne sürmüşlerdir.

Kaliforniya Mahalle Mektepleri sistemi daha düşük "Genel Eğitim" kursları vermektedir. Bu okullardan alınan ders kredileri Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, ve Kaliforniya Üniversitesi sistemine, bunun yanı sıra mesleki eğitim, yardımcı eğitim, sürekli eğitim programlarına da aktarılabilinmektedir. Bu okullar sertifika ve ön lisans diplomaları verirler. 72 bölgeye dağıtılmış 112 okuldan oluşmaktadır ve 2.9 milyon kişiye hizmet vermektedir. Bu sistem aynı zamanda eğitim sertifikaları, temel eğitimler ile, tüm polis, itfaiye, acil sağlık teknik memurlarına doğrudan (okul kampüslerinde) ya da aracılıklı (polis ve itfaiye akademilerinin bünyelerinde) yollarla, kısıtlı konular dahilinde ileri derece eğitim de vermektedir.

Özel Üniversiteler

Dikkate değer bazı üniversiteler ve yüksekokullar Stanford Üniversitesi, Loyola Marymount Üniversitesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco Üniversitesi, Santa Clara Üniversitesi, Pepperdine Üniversitesi, Kaliforniya Saint Mary Yüksekokulu, Pasifik Üniversitesi (ABD), Thomas Aquinas Yüksekokulu, Kaliforniya Touro Üniversitesi, Claremont Yüksekokulları, Occidental Yüksekokulu, Westmont Yüksekokulu, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ve Güney Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'dür.

Kaliforniya'da daha yüzlerde başka özel yüksekokul ve üniversiteler mevcuttur. Bunların içinde ilahiyat ve özel-amaçlı enstitüler de vardır. Bu durum giderek sakinkeri için eşsiz eğlence ve eğitim olanaklarına izin vermektedir. Örneğin, lise sonrası enstitülerde dünyada en yüksek yoğunluğa sahip Güney Kaliforniya'da klasik eğitim almış ve büyük koro festivallerinde yarışan şarkıcılar vardır. Bay Area ve Los Angeles'ta ise birçok sanat ve sinema okulları vardır. Bunlar arasında Kaliforniya Sanat Okuu ve Kaliforniya Sanat Enstitüsü de gelir.

Ayrıca bakınız
  • Kaliforniya Açık Kaynaklı Kitap Projesi (California Open Source Textbook Project)
  • Kaliforniya'da İspanyolcalı Çift Dil Eğitimi

Kaynakça
  1. "California During the Revolution". Americanrevolution.org. 16 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
  2. "{title}". 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2014.
  3. "San Francisco News and Tall Tales, Ship Passengers and Sea Captains. 1846-1899". Maritimeheritage.org. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
  4. Harrow, Neal; "California Conquered: The Annexation of a Mexican Province, 1846-1850"; p. 14-30; University of California Press; 1989; 978-0-520-06605-2
  5. Şablon:CongRec
  6. Deborah Reed. "Educational Resources and Outcomes in California, by Race and Ethnicity" (PDF). Ppic.org. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
  7. "{title}". 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2013.
  8. Jerry Brown & Neel Kashkari (41:50). California Gubernatorial Debate (video). C-SPAN. Erişim tarihi: 7 Eylül 2014. I think that will building for the future because so many of our kids almost about 30% are either undocumented or don't speak English. Tarih değerini gözden geçirin: |tarih=, |year= / |date= mismatch (yardım)
  9. "Education Spending Per Student by State". Governing. 1 Haziran 2018. 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2018. NOT: Adult education, community services and other nonelementary-secondary program expenditures are excluded.
  10. Gordon, Tracy; Iselin, John (1 Ocak 2017). "What Everyone Should Know about Their State's Budget". Urban Institute. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. This chart includes two places, District of Columbia, and the US average, so the number rankings rank 52 total entities; this needs to be understood when viewing these rankings.
  11. Gordon, Tracy; Iselin, John (1 Ocak 2017). "What Everyone Should Know about Their State's Budget" (PDF). Urban Institute. s. 7. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018. For state and local government spending, we rely primarily on the Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu's Census of Governments Annual Survey of State and Local Government Finances for fiscal year 2012, as revised and released on October 23, 2015.1 For state and local government employment and payroll, we draw from the Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu's Census of Governments Government Employment and Payroll survey for full-time equivalent employees in March 2012.
  12. Woolfolk, John (15 Ocak 2018). "Why do Californians pay more state and local taxes than Texans?". San Jose Mercury News. 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2018.
    ... California spending per resident on K-12 schools was about average among the states, but while teacher pay was among the highest, the state trailed others in teachers and support staff per student.
  13. "{title}". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
  14. "{title}". 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
  15. Kozol, Jonathan (2006). The Shame of The Nation; The Restoration Of Apartheid Schooling In America. New York: Broadway Paperbacks. ss. 176-179. ISBN 978-1-4000-5245-5.
  16. "University of California - Campuses - The University of California campuses provide environments that foster world-class educational and research opportunities, generating a wide range of public benefits and services". Universityofcalifornia.edu. 30 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
  17. "University of California News Room". Universityofcalifornia.edu. 30 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009.
  18. "CSU Facts 2017" (PDF). The California State University. 13 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.