Kayusiler

Kayusiler veya Kâvusakân (Kürtçe:Hozi Kavusakan) günümüzün Kuzey Irak topraklarında 226-380 yılları arasında Sasanilere hüküm süren yarı bağımsız İrania[›] krallık.[1] Krallık, Kayus ailesi tarafından kuruldu ve yönetildi. Krallık bu yerel kralın ismini taşımaktadır ve krallığın adı Kavusakan yani Kayusun Evi anlamına gelir.

Kayusi ailesinin başkenti olan Taqe Bustan'da kayalara oyulmuş,Ardeşir'in Kayus Kürtleri'ni ayaklar altına alan portresi.

Tarihi

Kayus hanedanı, İranlı prenslikler ve krallıklar ile Sasani İmparatorluğu arasında iki yıllık bir savaştan sonra yapılan bir anlaşma ile kurulmuştur. Yerel İrani prenslerden Kayus, Kuzey Irak'ı yöneten haraca tabii kral olarak belirlenmiştir.

Kayus hanedanının kurulmasından önce Barzan ve Hakkâri ile Mukri ve Şehrizor bölgeleri arasındaki İrani prenslik ve krallıklar, Kirmanşah merkezli Kerm Krallığı altında yönetilmekteydi. MS 224'te Pers Sasani İmparatorluğu'nun kurucusu I.Ardeşir Kirmanşah krallığıyla iki yıl süren bir savaşa girdi ve bölgedeki krallıklara hükmetmeye başladı. 226 yılında Kayusiler, yarı-bağımsız bir krallık olarak bölgeyi yönetmeye başladılar. II.Ardeşir'in tahtta geçtikten sonra 380 yılında son kral Dumbawand Wisamakan'ı öldürerek Kayus'u yıkması ile Kayus dönemi sona erdi.[2]

Kaynakça
^  a:  Mehrdad Izady Kayusiler'i Kürt olarak belirtmektedir. Ancak bu dönemde Kürt kelimesi tek bir etnik grubu değil, İrani göçebeleri tanımlayan sosyal bir terim olarak kullanılmaktadır.[3][4][5][6]
  1. Izady, Mehrdad R.Kürtler Bir El Kitabı,Sayfa.94-95
  2. İraj Afshar,Kirmanşah ve Antik Uygarlık.Tehran,1992.
  3. J. Limbert. (1968). The Origins and Appearance of the Kurds in Pre-Islamic Iran. Iranian Studies, 1.2: pp. 41-51.
  4. G. Asatrian. (2009). Prolegemona to the Study of Kurds. Iran and the Caucasus, 13.1: pp. 1-58.
  5. James, Boris. (2006). Uses and Values of the Term Kurd in Arabic Medieval Literary Sources. Seminar at the American University of Beirut, pp. 4, 8, 9.
  6. James, Boris. (2006). Uses and Values of the Term Kurd in Arabic Medieval Literary Sources. Seminar at the American University of Beirut, pp. 6-7.
  • Izady, Mehrdad R., The Kurds, A Concise Handbook. Washington, D.C.. Taylor & Francis, 1992.
  • Afshar, Iraj, Kermanshahan and Its Ancient Civilization. Tehran, 1992.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.