LİSE-DER
Tüm Liseliler Kültür ve Dayanışma Derneği, ya da kısaca LİSE-DER Derneği, Ankara’da orta öğrenim gençliğinin devrimci ve demokratik tapellerini örgütlemek üzere kuruldu. Devrimci Yol örgütlenmesi Üniversite öğrencileri arasında yaygınlaştığında lise öğrencileri için ayrı bir yapının oluşması ihtiyacı ortaya çıkmıştı.
Tüm Liseliler Kültür ve Dayanışma Derneği | |
---|---|
Kısaltma | LİSE-DER |
Slogan | "Demokratik Ortaöğrenim Kavgamızda İleri" |
Öncül |
ADYÖD Devrimci Gençlik |
Ardıl |
DEV-LİS |
Kuruluş | 1 Mayıs 1974) |
Kapanış | 1980 |
Merkez | Ankara |
Lider | Necmettin Özdemir |
Önemli kişiler | Sefa Aydoğan, Hıdır Aslan, Ali Mutlu, Veli Algül, İnce Ataman, Abidin Köse, Zafer Bozkaya |
Tarihi
ADYÖD 1974 yılında Sıkıyönetim tarafından kapatılmıştı. Üniversite gençliği çevresinde yeni bir dernek kurulmaya çalışılıyordu. Ankaralı orta öğrenim gençliği forum toplantıları içerisinde iletişim içerisindeydi. Her dernek toplantısına ortaokullu ve liseli gruplar 50, 100, 150, 200 kişi olarak katılmaya başladı. Bu katılım nedeniyle yükseköğrenim gençliği ile orta öğrenim gençliği aynı yerde toplantı yapamaz duruma geldi. Bu toplantılara katılanlar genelde 14-16 yaşlarındaydı. Sadece az sayıdaki kişi 18-19 yaşlarındaydı.
Toplantılar ilerledikçe bunu resmileştirelim, adını koyalım denildi. Adı ne olacaktı? O zaman THKP-C ve THKO konuşuluyordu. Yoğun tartışmalar ve toplantılar sonucunda bir komisyon kuralım, yönetim oluşturalım kararı alındı. Ankara Sümer Sokak’taki, TSİP’in binasında yoğun tartışmalar içinde karar alınmaya çalışıldı. Herhangi bir liste yoktu. Genç Sosyalistler Birliği’nden insanlar da vardı. Genel toplantıya sadece bir tek liste sunuldu. Başka liste verilmedi. Böylece LİSE-DER yönetimi seçilmiş oldu.
İlk Yönetim
Yapılan ilk toplantıda, Derneğin adı; Tüm Liseliler Birleşme ve Dayanışma Derneği, kısa adı LİSE-DER olmuştu. Yönetim kurulunda Cumhuriyet Lisesi’nden Necmettin Özdemir başkan, Yıldırım Beyazıt Lisesi’nden Ali Mutlu sekreter, Opera Ticaret Lisesi’nden Sefa Aydoğan mali sekreter, Anıttepe Ticaret Lisesi’nden Veli Algül yönetim kurulu üyesi, Kurtuluş Lisesi’nden İnce Ataman ve Abidin Köse üye olarak seçildi.
Bu arada kapatılmış olan ADYÖD yerine Ankara Yükseköğrenim Derrneği AYÖD de kurulmuş ve faaliyetlerine başlamıştı.
Faaliyetleri
Lise-Der derneği öncelikle liselerde örgütlenmeye çalıştı. Her lisenin bir veya birkaç sorumlusu vardı. Bu sorumlular lise öğrencilerinin demokratik taleplerinden yola çıkarak tepkileri bir araya getirmeye ve bunları okul idarelerine karşı protesto, forum, yazılama, direniş, boykot gibi eylemlerle ortaya çıkarmaya çalışıyordu. Bu alanda öncelikle sol eğilimi fazla olan eğitim kurumlarından başlandı. Bunlar arasında Anıttepe Lisesi, Cumhuriyet Lisesi, Akşam Ticaret Lisesi gibi okullardan bahsedilebilir.
Bülten Yayınları
Lise-Der, yaptığı yayınlarla ülkedeki tüm ortaöğretim gençliğini bir araya toplamaya çalıştı.
Bültenin 1. Sayısındaki ilk yazıda, 25 Aralık 1075 tarihinde “Bülten Neden Çıkıyor?” başlığı altında şunlar yazılmıştı:
“Ortaöğretimdeki mücadelenin boyutları her geçen gün daha da büyümektedir. Boykotlar, direnişler, forumlar, yürüyüşler çoğalmaktadır. Orta öğrenim gençliği tüm ülke çapında bu mücadeleyi omuzlamaktadır. Orta öğrenimdeki yükselen bu mücadeleyi halkımızın “KURTULUŞ KAVGASINDAN” ayrı olarak düşünmemeli aksine onun aktif bir parçası olarak görmeliyiz.
Ülkemizdeki, emperyalizm ve onun yerli ortaklarının içinde bulundukları buhran gün ve gün derinleşiyor. Buhranın bu derinleşmesi, ülkemizdeki sınıf çelişkilerini de keskinleştiriyor. Orta öğrenimdeki mücadele buna bağlantılı olarak yoğunluk kazanıyor, daha yeni boyutlara ulaşıyor.
Bu yükselen mücadele biz orta öğrenimlilerin karşısına “ÖRGÜTLENME” sorununu getiriyor. Nasıl örgütleneceğiz? Bu sorulara kesin ve doğru çözümler getirebilmek için karşımızdaki düşmanı iyi tanımalıyız. Bu amaçla bugün ülkemizin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik koşulları ve bunların eğitime nasıl yansıdıklarını öğrenmek zorundayız. Bu görevi yerine getirmez ve sadece bazı tavizler koparabilmek için mücadele edersek hiçbir sonuç alamayız. Eğitimdeki bozukluklarla sonuna kadar yılmadan mücadele etmeliyiz ve bu mücadele içinde eğitimdeki bozukluğun nereden kaynaklandığını öğrenmeli ve öğretmeliyiz. Bunun için gerçek “DEMOKRATİK ORTAÖĞRENİMİN” ancak “HALKIMIZIN KURTULUŞ KAVGASININ” başarıya ulaşması ile kurulabileceğini sürekli olarak vurgulamalıyız.
Bu bültende, ortaöğretimdeki sorunlarımızı ve bu sorunların ülkemizdeki düzen ile ilişkisini koymaya çalışacağız. Bu arada ülkemizin diğer bazı sorunlarına ve dünyadaki devrimci mücadeleyi içeren konulara da elimizden geldiğince değineceğiz.
Bu bültenin tek başına yeterli bir yayın olamayacağı çok açık. İlerde daha geniş olarak ülkemizdeki sömürü ilişkilerini ve bunların eğitimle olan ilişkisini kitap, broşür v.b. yayınlarla anlatmaya çalışacağız. Bu bülten bu anlamda sadece bir başlangıç. Eğitim ve diğer konulardaki yazılarınızı bekliyoruz, çünkü sorunlarımızı ortaya attığımız ve köklerini bulmaya çalıştığımız oranda bu mücadelede ileri bir adım atmış olacağız. Bu ileri adımı da kolektif bir çalışmayla atmak çok açıktır ki daha olumlu olacaktır.”
Bülten sayıları
- 1. Sayı. Yayın tarihi : 25/12/1975
- 2. Sayı. Yayın tarihi : 10/01/1976
- 3. Sayı. Yayın tarihi : 15/02/1976
- 4. Sayı. Yayın tarihi : 07/03/1976
- 5-6. Sayı. Yayın tarihi : 19/05/1976
Kaynakça
- Devrimci yol Dergisi sayı 5 sayfa 5: http://www.devrimciyol.org/Devrimci%20Yol/dergiler/devrimciyol5yazi6.htm26+Nisan+2010+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi.
- http://devrimciyolarsivi.org/devrimci-yol/devrimci-yol-sayi-4/17+Mayıs+2020+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi.
- http://devrimciyolarsivi.org/devrimci-yol/devrimci-yol-sayi-5/30+Mayıs+2020+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi.
- Devrimci yol Dergisi sayı 12 : http://www.devrimciyol.org/Devrimci%20Yol/dergiler/devrimciyol12yazi3.htm18+Ocak+2005+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi.
- Onların Anısına 2. Cilt Sayfa 28