Masailer
Masailer ya da Maasailer Tanzanya ve Kenya sınırları içinde bulunan 'Masai Mara' bölgesinde yarı göçebe bir hayat süren yerli halka verilen isimdir. Nilo-Saharan dil ailesine dahil olan Maa dilini konuşurlar. Tanzanya ve Kenya'da yaşayan Maasaileri toplam nüfusunun yaklaşık 900.000 olduğu tahmin edilmektedir.[1] Her iki ülkede uzak köylerde yaşamaları ve yarı göçebe hayat stilleri nedeniyle nüfusları hakkında tam bir tahmin yapmak güçtür.
Kültür
Maasai toplumunda ataerkillik egemendir; önemli kararlar genelde yaşlı erkekler tarafından alınır. Toplumsal yaşantıyı genel olarak sözlü yasalar belirler. Resmi bir cezalandırma sistemi yoktur; genelde anlaşmazlıklar büyükbaş hayvan verilerek çözülür. Bunun dışında 'amitu' denilen barış yapma, veya 'arop' denilen özür dileme gibi sorunu kendi arasında çözme uygulamaları da bulunur.[2]
Maasailerin dini tek tanrılıdır; tanrılarına Engai adı verilir. Engai çift doğası olan tek bir tanrıdır: Engai Narok (Siyah Tanrı) yardımseverdır, Engai Nanyokie (kırmızı Tanrı) ise cezalandırıcıdır.[3] "Tanrı Dağı", Ol Doinyo Lengai, Tanzanya'nın kuzeyinde yer alır. Maasai dinsel sistemi içinde laibon adı verilen kişiler vardır; bunlar şamanistik tedavi, fal bakma ve kehanet dışında savaşlarda başarı ve bol yağış sağlama gibi görevleri vardır. Laibon'un saygınlığı sosyal konumundan çok, kişisel becerisinden kaynaklanır.[4] Maasaileri çoğunluğu Hıristıyanlığa geçmiştir, ayrıca bir miktar Müslüman da bulunmaktadır.
Yüksek bebek ölüm oranı nedeniyle, Maasailerde bebek 3 aylık oluncaya kadar tam olarak tanınmaz.[5] Bir Maasainin yaşamının sona ermesinde ise somut bir tören uygulanmaz. Cesedin toprağa zarar vereceği inancından dolayı, toprağa verme işlemi sadece büyük şefler için yapılır. Genellikle ceset dışarıda leşçillere terk edilir.[6]
Masailerin köylerine kraal adı verilir ve Maa dilini konuşurlar. Genelde ince, uzun yapılı insanlardır. Daha çok kırmızı renkli giysiler giyerler. Yakıt olarak tezek kullanırlar. Hayvan derisi ve kuru otlardan yapılmış yataklarda uyuyorlar. Bazen küçük hayvanları soğuk veya yabani hayvanlardan korunmak için kulübelerine alırlar. Bu hayvanlara verdikleri önemi gösterir.
Masailer kulübeleri yaparken küçük dal parçaları, çalıları, sığır dışkılarını ve sığır idrarını güneşte kurutup harç elde ederler. Dışkı olduğu halde bu harç kokmaz. Masai çocukları eğitimlerini binalarda görmüyorlar. Okula kitapsız ve formasız gidiyorlar.
Masailer kolye yaparken aşağıdaki renkleri bir arada kullanmazlar.
- Koyu kahverengi ve siyah
- Koyu mavi ve siyah
- Sarı ve beyaz
- Kırmızı ve turuncu
Bu renkleri yan yana kullanabilmek için aralarına açık mavi koyuyyorlar.
Masailer için renklerin bazı anlamları
- Yeşil =Çayırlar
- Mavi =Gökyüzü
- Beyaz =Süt
- Kırmızı =Tehlike
- Siyah =Yağmur
Kaynakça
- Maasai - Introduction Jens Fincke, 2000-2003
- The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. sayfalar 53, 54. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6, Google books
- "African water symbolism and its consequences". 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2008.
- "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2008.
- The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 160. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6
- The Last of the Maasai. Mohamed Amin, Duncan Willetts, John Eames. 1987. Page 103. Camerapix Publishers International. ISBN 1-874041-32-6