Melkon Gürciyan
Melkon Hrand Gürciyan veya Gürcüyan (1859 - 1915) Ermeni yazar, profesör ve sivil aktivist.[1][2] Ermeni Kırımı kurbanlarındandır.[3][4]
Hayatı
Melkon Gürciyan 1859 senesinde şimdiki Elâzığ'nin Palu bölgedeki Havav (günümüzdeki Ekinözü, Kovancılar) köyünde doğdu.[5][6] O çevredeki Ermeni okuluna gitti. 11 yaşındayken ailesinle birlikte İstanbul'a taşındı. Eğitimini Üsküdar'daki prestijli Jemaran Ermeni Okulunda devam etti. Jemaranı bitirdikten sonra Surp Haç Tıbrevank Ermeni Lisesinde profesörlük yaptı.
Melkon Gürciyan'ın hayatı 1893 yılında çabuk değişmişti. Hapsedilmişti fakat Bulgaristan'a kaçmayı ve kurtulmayı başarmıştı.[1] Bulgaristan'dayken evi arandı ve tüm kitapları ve yazıları yakıldı.[1] Bulgaristan'da Ermeni okulu kurmuştu.[7] İstanbula döndükten sonra bir kere daha hapise atılır ve bu sefer 6 ay yattıktan sonra Kastamonu'ya kaçmayı başarmıştı. Kastamonu'da 10 sene yaşamıştı fakat yazıları bir kez daha ateşe atılmıştı.[1] 1908'deki Jön Türk Devrimden sonra İstanbula geri döner ve profesörlüğünü devam eder.[7]
Yazdıkları
Gürciyan bütün edebi faaliyetlerinde Ermenilerin sefil durumları tanıtmak istedi.[8] Melkon Gürciyan realist bir yazar olarak sayılır. Onun ana çalışmaları Pantukhti Namakner (Bir pilgrim'ın mektupları), Shinakani Namakner (Bir köylünün mektupları) ve Patmvatzkner (Kısa Öyküler) idin.[7]
Öldürülüşü
24 Nisan 1915 tarihinde, Melkon Gürciyan İstanbul'da Ermeni toplumunun diğer önde gelen aydınlarla beraber Ermeni tehciri'nde Osmanlı Anadolusu'nun iç illerinde bilinmeyen yerlere sürgün edildi.[9] Gürciyan Ankara eteklerine gönderildi ve Türk jandarmalar tarafından öldürüldü.[1][3][7][10][11]
Kaynakça
- S. Franchuk, Edward S. Franchuk (2005). The Heritage of Armenian Literature: From The Eighteenth Century To Modern Times. Wayne State University Press. ss. 489-490. ISBN 0814332218.
- Etmekjian, James. A graded west Armenian reader: selections from Armenian literature. American Council of Learned Societies and National Association for Armenian Studies and Research. s. 63. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- The Cream of the Armenian Leadership Is Murdered. Santa Barbara, California: Institute on the Holocaust and Genocide. 1999. s. 66. ISBN 9780874369281. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
Among the murdered were world-class Armenian Ottoman poets like Krikor Zohrab, Daniel Varoujan, Yeroukhan (Yervat Sirmakesian), Siamanto (Adom Yerjanian), Roupen Zartarian, Melkon Gurjian, Roupen Sevag, Ardashes Harutiunian, and Dikran Chugurian
- "Jubiles 2009" (PDF). Tertig (Fransızca). Nisan 2009. s. 13. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- "Palu - Population movements". Houshamadyan. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
The life of the exiles established in Istanbul is best described in Armenian literature by Melkon Giurdjian – with the nom-de-plume of Hrant – (1859-1915). He was born in the Armenian village of Havav and has moved to the Ottoman capital in his youth, staying and writing there.
- "Melkon Gurdjian, dit Hrant". Larousse. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
Écrivain arménien (Hawaw, près de Balou, 1859 – déporté en 1915).
- "April's Calamity…information on authors and texts read". Zohrab Institute. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- Etmekjian, James (1964). The French influence on the western Armenian renaissance, 1843-1915. Twayne. s. 145. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
Hrant (Melkon Gurjian) devoted all his literary activity to the description of the wretched life of these unfortunates who, due to economic necessity, had left their parents, wives, and children and were walking the pavements of the Capital as workers.
- Beledian, Yervant Odian ; translated from the original Armenian by Ara Stepan Melkonian ; with an introduction by Krikor (2009). Accursed years : my exile and return from Der Zor, 1914-1919. Londra: Gomidas Institute. s. 17. ISBN 9781903656846.
- Zaraoglu, Ragip. "Ölüme giden sürgün". 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- Ohanian, Pascual (1986). Turquía, estado genocida: (1915-1923). s. 598. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.
GURDJIAN, Melkon (Hrant): Diputado Nacional, armenólogo; militante del Partido Tashnag. Asesinado en Ankara.