Mirket

Mirket (Suricata suricata), 30 cm boylarında, koloni hâlinde yaşayan, Afrika'ya özgü etobur memeli bir hayvan.

Mirket
Korunma durumu
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Familya: Herpestesidae (Kuyruksürengiller)
Cins: Suricata
Desmarest, 1804
Tür: S. suricata
İkili adlandırma
Suricata suricata
(Schreber, 1776)

14 yıl kadar yaşarlar. Kolonileri yaklaşık 20 (bazen de 50) kadar hayvandan oluşur, aralarında iş bölümü yaparlar ve yuvalarının güvenliğini sağlamak için etrafı gözetleme, düşmanlarını kollama görevlerini paylaşırlar.


Beslenme alışkanlıkları

Mirketler kurbağa, kertenkele, küçük yılan gibi sürüngenlerle ve akrep, kırkayak gibi zehirli böceklerle beslenirler. Toprak altında koku duyusu gelişmiş olan bu hayvanlar, toprağı kazarak bir akrebi 1-2 dakikada çıkarıp kolayca etkisiz hâle getirdikten sonra yiyebilirler. Ava çıkan bir mirket kolonisinde en az iki tanesi dönüşümlü olarak dış tehlikelere karşı gözetleme yapar. İki ayağının üzerine kalkan gözcü mirketler, gözetleme sırasında her 2 saniyede kesik bir ses çıkararak diğer mirketlere her şeyin yolunda olduğunu bildirirler, havadan ya da karadan gelen bir tehlike karşısında da homurdanma sesine benzer bir ses çıkararak alarm verirler. Böylece diğer av peşinde olan mirketleri uyarmış ve korumuş olurlar. Tehlike anında tüm mirketler yer altına kazılmış yuvalarına karşı koşuşturarak gizlenirler. Bir mirket toprakta tek başına 10 dakikada 2 metrelik bir tünel kazabilir. Bilim adamları, mirketlerin akrep gibi tehlikeli hayvanları yemeyi kendi kendilerine öğrenmediklerini, yetişkinler tarafından eğitildiklerini keşfetmişlerdir. Ayrıca mirketlerin akrep zehirlerine karşı doğal bir bağışıklık kazandıkları son yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır.

Davranış

Mirketler küçük yuva yapan hayvanlardır ve yer altında çoklu girişe sahip olan büyük tüneller kurarlar. Bu yuvalardan sadece gündüz çıkarlar. Çok sosyaldirler ve 20-30 üyeye sahip koloniler hâlinde yaşarlar. Aynı gruptaki üyelerle sıklıkla sosyal bağlarını geliştirmek için birbirlerini tararlar.

Sosyal yapı

Yaşamlarını çölde sürdürebilmek için kesinlikle grup hâlinde yaşamaları gerekmektedir. Her bir bireyin grup içinde belirgin bir rolü vardır. Mirketlerin grup içindeki rolleri çeşitlidir:

Alfa erkeği; Grup içindeki baskın erkektir.
Alfa dişisi; Gruptaki baskın dişidir. Bütün beta üyeler ona itaat eder.
Beta erkeği; 10 aylık ve daha yaşlı olan itaat eden erkeklerdir.
Beta dişisi; Baskın dişidir.
Bebek bakıcısı; Grubun yiyecek toplaması için ayrıldığında yavruları gözetleyen üye. Değişik grup üyeleri değişik günlerde bu görevi üstlenebilir. Genellikle en aç olan mirket bebek bakıcılığı yapar. Alfa dişisi hiçbir zaman bu işi yapmaz.
Bekçi; Grup üzerindeki tehlikeleri gözlemleyen grup üyesidir. Bir ağaca 30 m tırmanarak bu görevi yerine getirir.

Alt türler

[1]

  • Suricata suricatta siricata
  • Suricata suricatta majoriae
  • Suricata suricatta iona

Galeri
  • Mirket (Suricata suricatta)
  • Makgadikgadi Pan, Botsvana
  • Detay

Kaynakça
  • Mustelid Specialist Group (1996). Suricata suricatta. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 12 Mayıs 2006 tarihinde alınmıştır.
  • David Macdonald (Photography by Nigel Dennis): Meerkats. London: New Holland Publishers, 1999.

Dipnotlar
  1. Yavru mirketler yemek okulunda BBC News, 13 Temmuz 2006 (İngilizce)

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.