RX J0806.3+1527
RX J0806.3+1527 veya HM Cancri (ya da kısa adıyla J0806 veya HM Cnc), 1.600 IY uzaklıkta Yengeç Takımyıldızı'nda bulunan bir X-ışını çift yıldızıdır.[4] Bu çift yıldız, birbiri etrafında her 321,5 s'de dönmekte olup tahmînî uzaklıkları 80.000 km olan iki yoğun beyaz cüceden oluşmaktadır (Ay–Dünya uzaklığının 1/5'i kadar). İki yıldızın yörüngesel hızı 400 km/s'nin üzerindedir. Kütleleri yarımşar Güneş kütlesi kadar tahmin edilmesine rağmen ancak Dünya boyutundadırlar. Dünya'nın hacmi kadar yerde yarım Güneş kütlesi barındırdıklarından yoğunlukları beyaz cücelere has şekilde yüksektir. Astronomlar, Chandra X-ışını Gözlemevi'nden aldıkları gözlem sonuçlarına göre iki yıldızın zamanla kaynaşacağı kanaatındadırlar. Bu gözlemler, dönüş periyodunun yılda 1,2 ms azaldığını göstermektedir. Dolayısıyla iki yıldız, günde 60 cm kadar birbirine yaklaşmaktadır.
Gözlem verisi Dönem J2000.0 | ||
---|---|---|
Takımyıldız | Yengeç | |
Bahar açısı | (α) | 08s 06d 23.2sn[1] |
Yükselim | (δ) | 15° 27′ 30.20″[1] |
Görünür parlaklık | (B) | 20,7[2] |
Görünür parlaklık | (I) | 21,2[2] |
Değişen yıldız türü | XM:[3] | |
Gökölçümsel nitelikleri | ||
Iraklık açısı | (π) | 20[2] mys |
Uzaklık | 1.600 Iy (490 pc) | |
Fiziksel özellikler | ||
Kütle | (m) | A: 0,5 B: 0,5 M⊙ |
Dönüş | İkili yıldız yörüngesi 321,5 saniye | |
Katalog belirtmeleri | ||
RX J0806.3+1527, RX J0806, J0806, HM Cancri, HM Cnc |
Gözlemler
RX J0806.3+1527 bir beyaz cüce çifti olarak parlaklığı diğer yıldız çiftlerine nispeten az olduğundan şu sıralar doğrudan gözlenememektedir. Bilginler, ışıdıkları X ışınlarını rasat etmektedirler. Bu sayede 321,5 s'de bir görülen ânî X-ışını yükselişlerinden yıldızların dönüş periyodunu tespit etmişlerdir.
Genel Relativite Teorisi'yle ilgisi
Bu yıldız sistemi yörüngesel enerji kaybettiğinden Albert Einstein'ın Genel Relativite Teorisi'ne delildir. Buna göre böyle yıldızlar kütleçekimsel dalgalar oluşturarak yörüngesel enerjilerini yavaşça kaybederler. Bilginlere göre RX J0806.3+1527, Galaksimiz'deki çekim dalgaları için en kuvvetli kaynak olabilir.
Kaynakça
- J0806 19 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- "RX J0806.3+1527 -- X-ray Binary". SIMBAD. Erişim tarihi: 1 Haziran 2013.
- "General Catalogue of Variable Stars (Samus+ 2007-2013)". VizieR Detailed Page. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2013.
- "RX J0806.3+1527: Orbiting Stars Flooding Space with Gravitational Waves" (İngilizce). CHANDRA X-RAY OBSERVATORY, Harvard. 30 Mayıs 2005. 25 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (HTML) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013.