Realizm (plastik sanatlar)

Realizm ya da gerçekçilik, Plastik sanatlarda realist anlayış natüralist sanat anlayışıyla bir arada ele alındığında kökenleri Antik Yunan klasizmine kadar dayanmaktadır. Antik Yunan resim ve heykel sanatında dış görünüşü birebir eserde tekrar ortaya koyma kaygısı, yansıtma kuramına bağlı kalınarak natural eserlerin ortaya çıkmasını sağlamıştı. Antik Roma toplumunun, Antik Yunan sanatını devam ettirmesiyle beraber klasik-natüralist anlayış Helenizm sonrasında canlanma göstermişti. Avrupa’da Hristiyanlığın resmiyet kazanması ve Tüm Avrupa’ya yayılmasıyla beraber Orta çağ boyunca sanatta klasik-natüralist anlayış ikonaklszmın etkisiyle sekteye uğradı. Ancak Rönesansla beraber yeniden doğuşu sağlanabilmişti. “Realizm” kavramı plastik sanatlarda her ne kadar 19.yy da Courbet ile kullanılmaya başlansa da Rönesans’tan itibaren Avrupa’da resim ve heykel sanatında natüralizmle birlikte anılır olmuştur. Ancak kelimenin dar anlamıyla sosyo-ekonomik yapıyla ilgilenen, dış dünyanın iç çelişkilerine kafa yoran bir sanat anlayışı olarak realizm, bilinen ilk örneklerini tür resminde vermiştir. Aslen ortaya çıktığı dönem ve yer ise 19.yy ikinci yarısı Fransa’sıdır. Bu dönemde bilinen ilk önemli gerçekçi ressamlar: Gustave Courbet, Jean-François Millet ve Honoré Daumier, Jules Breton ve Barbizon okuluressamlarıdır. Ancak yüzyılın sonlarına doğru Avrupanın birçok ülkelesine yayılmıştır. 19.yy sonlarında ve 20.yy da ise plastik sanatlarda klasist-natüralist formların yanı sıra modernist-avangart sanat akımlarının geliştirdiği formlarla birlikte de uygulanmıştır. Örneğin bölmeci(divizyonist), izlenimci (empresyonist) ya da dışavurumcu(ekspresyonist) formlarla beraber realist anlayışta eserler üretilmiştir. Ayrıca realizm plastik sanatlarda da 20. yy. da farklı anlayışlara evrilmiş, konseptüal olarak dönüşüme uğramıştır. Örneğin: “sosyalist gerçekçilik”, “toplumsal gerçekçilik”, hiperrealizm.