Süleyman Ferit Eczacıbaşı
Süleyman Ferit Eczacıbaşı, Eczacıbaşı Topluluğu’nun kurucusu Dr. Nejat F. Eczacıbaşı’nın babası Süleyman Ferit Eczacıbaşı (1885-1973), 1885 yılında İzmir’de dünyaya geldi. Babası, Hacı Hafız Şakir Efendi, İzmir Belediyesi’nin, o zamanki adıyla İzmir Şehremaneti’nin Başkantarcısıydı. Süleyman Ferit Bey, Hamidiye İlkokulu, Rüştiye Ortaokulu ve 12 yaşında girdiği Sultani İdadisi’ni (İzmir Lisesi) 1900 yılında başarıyla tamamladı. Gençlik yıllarında İzmir’de dönemin eczacılarından çok etkilendi ve eczacılık öğrenimi için İzmir’den İstanbul’a geldi. 1900 yılında 15 yaşında girdiği Tıp Fakültesi Eczacılık Yüksek Okulu’nu (Tıp Medresesi Fenn-i İspençiyari Şubesi) 18 yaşında İzmir’in diplomalı ilk eczacıları arasına girerek, 1903’te “en genç eczacı” olarak tamamladı.
Şifa Eczenesi | |
|---|---|
İstanbul’da ilk özel Türk eczanesini açan Hamdi Bey’in laboratuvarında deneyim kazanan Süleyman Ferit bey, 1903 yılında İzmir’deki Guraba-i Müslimin Hastanesi’ne ikinci eczacı olarak atandı ve görevi boyunca günde 16 saat havan döverek ilaç üretimi gerçekleştirdi.
Guraba-i Müslimin Hastanesi’ndeki ilk devlet görevi, Süleyman Ferit Bey’in kişiliğini ve düşünce yapısını çok etkiledi. Ferit Bey, ülkenin ve halkın durumunu yakından öğrenme fırsatı buldu. Bu yıllarda Ferit Bey aynı zamanda İzmir’de Aristoteles Eczanesi’nde sorumlu müdürlük yaptı ve 1905’te Başeczacı olarak görev aldı. 1909 yılında ise ilk özel eczanesi “Eczane-i Umumi”yi satın alması nedeni ile resmi görevinden ayrıldı. Eczanenin ismini daha sonra Kanaat Eczanesi olarak değiştirdi. Genç yaşta elde ettiği laboratuvardaki başarıları nedeniyle, Guraba-i Müslimin Hastanesi’nden ayrılırken İzmir Vilayeti Genel Meclisi tarafından kendisine Eczacıbaşı unvanı verildi.
İzmir’in ilk ilaç üreten Türk eczacısı Süleyman Ferit Bey, Eczane-i Umumi’deki çalışmaları ile ilaç yapımı konusunda Ege Bölgesi’nde önemli bir üretim sürecini başlatan kişi oldu. Kemeraltı’ndaki tarihsel “Şifa Eczanesi”ni 1911 yılında satın alan Süleyman Ferit Bey, bir yandan da Birinci Beyler sokağındaki laboratuvarında kolonya üretimine başladı. Bu ürünler arasında büyük beğeni toplayan markalardan bazıları şöyle:
İlaçlar: Ferit Kuvvet Şurubu, Ferit Nane Ruhu, Ferit Hafakan Ruhu, Ferit Diş Suyu, Ferit Selamet Nezle İlacı, Ferit Kudret Hapı, Ferit Asit Borik Merhemi, Ferit Oksitdözenk Merhemi, Nasır Kremi
Kişisel bakım ürünleri: Ferit Saç Suyu, Briyantin, Ferit Tuvalet Pudrası, Ferit Yağsız Krem, Acı Bademli Gece Kremi, Ferit Diş Macunu, Talk Pudrası, Çiçeksuyu, Gülsuyu, Tuvalet Sabunu, Katranlı Sabun, Ferit Sterilize Pamuk ve tabii ki İzmir kentinin simgesi olan Altın Damlası.
Süleyman Ferit Bey, 1932 yılında Saffet Hanım ile evlendi. Melih, Nejat, Vedat, Kemal, Haluk ve Şakir isimleri ile altı çocuk babası Süleyman Ferit Bey, başarılı çalışmaları nedeniyle verilen “Eczacıbaşı” unvanını 1934 yılındaki soyadı kanunuyla birlikte soyadı olarak kabul etti. Süleyman Ferit Bey, “Yurdunuzdan aldığınızı yine yurdunuza veriniz” demişti hep... İzmir’in sağlık sorunları için yeni ürün geliştirmenin yanı sıra Birinci Dünya Savaşı döneminden itibaren sosyal çalışmalara yoğunluk verdi. Örneğin, savaş döneminde İzmir Askeri Hastane’sinde çalıştı. 1933 yılında İzmir Milli Kütüphane’nin yeniden açılmasına katkıda bulundu. Ayrıca, Kahramanlar semtinde Verem Dispanseri, İkiçeşmelik Çocuk Sağlığı Merkezi, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Pavyonu, İzmir Devlet Hastanesi Saffet Eczacıbaşı Anesteziyoloji ve Reanimasyon Servisi gibi pek çok sağlık merkezinde yardım çalışmaları yürüttü. İzmir Bayraklı’da Süleyman Eczacıbaşı İlkokulu, Karataş’ta Hacı Şakir Eczacıbaşı Ortaokulu, annesinin adını taşıyan Şerife Eczacıbaşı İlkokulunun kuruluşları gerçekleşti. Süleyman Ferit Eczacıbaşı, 18 Nisan 1973 tarihinde, 88 yaşında vefat etti.