Selami Münir Yurdatap
Selami Münir Yurdatap (1910-1987) Türk yazar ve çevirmen.[1]
Yaşam öyküsü
1910 yılında Trablus'da doğdu. Şam Sultanisi mektebini 1920 yılında bitirdikten sonra İtalyan Lisesi'nden 1925 yılında mezun oldu.[2]
1927 yılında İkdam gazetesinde çalışmaya başladı. Sırasıyla Vakit, Pembe Gazete, Haber, Şehir, Tasvir, Hürriyet, Son Havadis, Yeni İstanbul gazetelerinde; Bıldırcın, Yıldız, Aydabir, İnci dergilerinde yazar ve yönetici olarak çalıştı. Akbaba mizah dergisinde uzun yıllar çalıştıktan sonra emekliye ayrıldı.
Çeviriyle girdiği edebiyat dünyasında mizahi öyküleriyle dikkat çekti. Tanınması çok sayıdaki popüler romanlarla oldu. Aynı dönemdeki Daniş Remzi Korok, Cemil Cahit Cem, İskender Fahrettin, Selami İzzet, Murat Akdoğan, Hikmet Münir Ebcioğlu, Oğuz Özdeş ve Esat Mahmut gibi yazarlar da Selami Münir Yurdatap'ın stilini benimsemiştir.[3]
1941 yılında “Resimli Roman Serisi iki Roman Bir arada” başlığıyla on beş günde bir dizi yayınlamaya başladı. Dizinin her sayısının değişmeyen kahramanı Selami Münir’in maceralarını anlattığı “Zıp Zıp Hasan” isimli akıllı bir çocuktu. Her sayıda yayınlanan ikinci roman ise yine Yurdatap’ın kaleme aldığı kahramanları genelde Amerikalı kovboylar, define avcıları, polis dedektifleri olan polisiye öyküydü. “Zıp Zıp Hasan’ın” öyküleri resimli roman olarak bir sayıda verilir ve sayfanın kalan bölümünde Amerikalı kahramanın öyküsü yer alır; bir sonraki sayıda Amerikalı kahramanın serüveni çizgi roman olarak yayınlanıp, “Zıp Zıp Hasan”ın maceraları sayfanın yanında metin olarak bulunurdu. “Zıp Zıp Hasan”ın öykülerinde ünlü Fransız çizgi romanı Tenten etkisi vardı. Zıp Zıp Hasan, tıpkı Tenten gibi dünyayı dolaşmakta ve başına çeşitli işler gelmekteydi. 1949 yılında 1001 Gece Masalları’nı Arapçadan dört cilt halinde ilk Türkçeye çeviren ilk yazardır.[4] 1950 ve 1960 lı yıllarda sahte Mayk Hammer öyküleri üretmiştir. Zehirli Çiçek, Garson Kız benzeri Popüler halk romanları, Derdiyok ile Zülfisiyah, Yanık Ömer ile Güzel Zeynep benzeri halk hikâyeleri, Nasrettin Hoca Uyarlamaları, Lorel-Hardi, Tarzan, Mandrake gibi 1940’lı yılların kahramanlarının sahte öyküleri, aynı yıllarda Alis Conson adını verdiği bir Amerikalı kadın detektifin maceralarını, Muhammet Hanefi'nin İntikamı, ve Kerbela Faciası gibi dinsel savaş öyküleri, Mızraklı İlmihal ve 1001 Hadis ve benzeri dini yapıtlar, rüya tabirleri, Hançerli Hanım ve Billur Köşk gibi masallar, halk ozanlarıyla ilgili kitaplar, Bitmemiş Senfoni: Dâhi Sanatkâr Schubert’in Hayatı gibi klasik Batı müziği ile ilgili kitaplar, yazdığı eserlerin çeşitliliğini gösterir. Rollerini Atilla Gürses, Ali Şen, Hulusi Kentmen, Cahide Sonku ve Aynur Aydan gibi sanatçıların paylaştığı Bizansı Titreten Yiğit (1967) filminin senaryosunu yönetmen Muharrem Gürses ile birlikte kendi eserinden uyarlamıştır.[5] Ömrü boyunca 71 kitap ve birçok çeviri yayınlayarak Türk Edebiyatına katkı yapan yazarlarından biri olmuştur.[1][3] 1987 hayatını kaybetti [6]
Kitapları
- Zehirli Çiçek (1927)
- Garson Kız, (1928)
- Gelini Kim Öldürdü (1932),
- Bir Çapkının Hatıratı (1933),
- Uğru ile Kadı Hikâyesi (1933),
- Dans Hocası (1933),
- Derdi Yok ile Zülfü Siyah (1935),
- Resimli Gül ile Sitemkâr (1935),
- Elif ile Mahmut Hikâyesi (1936),
- Şah İsmail Hikâyesi (1936),
- Kız Kaçakçıları (1936),
- Gayri Tabii Aşıklar (1936),
- Dertli Hasan ile Nazlıhan Hikâyesi (1937),
- Ferhat ile Şirin (1937),
- Hançerli Hanım Hikâyesi (1937),
- Resimli Köşk Hikâyesi (1937),
- Yanık Ömer ile Güzel Zeynep Hikâyesi (1937),
- Yedi Alimler Hikâyesi (1937),
- Şeyh Ahmet'in Aşk Macerası (1939),
- Şeyhin Oğlu ile Oyuncu Yasemin (1939),
- Çakıcı Efe (1941),
- Dünya Güzeli (1941),
- Bir Türk'e Gönül Verdim (1941),
- Nasreddin Hoca Dünyayı Dolaşıyor (1941),
- Nasreddin Hoca Şişman Abla ile Evleniyor (1941),
- Nasreddin Hoca Karagöz'ün Düğününde (1941),
- Leyla ile Mecnun (1941),
- Harunureşidin Gözdesi (1942),
- Paris Batakhanelerinde (1943),
- Yarım Milyonluk Pırlanta (1943),
- Kaçırılan Film Yıldızı (1943),
- Mehmetçik Çanakkale'de (1944),
- Billur Köşk Hikâyesi (1949),
- Kanlı Define (1951),
- Tarzan Mandrake Mücadelesi (1951),
- Muhammet Hanefi'nin İntikamı (1958),
- Kerbela Faciası (1959)
- Şehvet Geceleri (1960),
- Büyük Resimli Aşk Hikâyesi (1966),
- Hayberli Sihirbazın İntikamı (1966),
- Dertli Kaval ve Kısmet Hikâyesi (1967),
- Hakiki Resimli Sürmeli Bey Hikâyesi (1967),
- Hz. Ali Ölüm Vadisinde (1967),
- Hz. Ali Kıyımcılara Karşı (1968),
- Gazveler Kahramanı Hz. Ali'nin İlk Zaferleri (1968),
- Hakiki Resimli Yedi Alimler Hikâyesi ( 1969),
- Hz. Ali Mührü Süleyman'ın İzinde (1971),
- Hayber Kalesi Fethi (1971),
- Hz. Ali Zerrin Kalesi'nde: Kesik Başın İntikamı (1982)
Çevirileri
- 1001 Gece Masalları [Cilt: 1] [Çevirenler: Selami Münir Yurdatap, Rakım Çalapala], 1949, 543 S., Türkiye Yayınevi,
- Afrikada İnsan Avcıları Adolfo Burdo,, 1940, 15 S., Heyecanlı, Meraklı Macera Romanları.
- Allahın Kılıcı Halid İbnülvelid Abbas Allam, 1950, 32 S., İstanbul.
- Arsen Lüpen Gangsterler Arasında Maurice Leblanc, 1944, 112 S., Arif Bolat Kitabevi, Arsen Lüpen'in Yeni Heyecanlı Maceraları: 2.
- Arsen Lüpen Londra'da Maurice Leblanc, 1944, 112 S., Arif Bolat Kitabevi, Arsen Lüpen'in Yeni Heyecanlı Maceraları: 1.
- Arsen Lüpen Polis Hafiyesi
- Arsen Lüpen Tuzakta Maurisio Leblanc, 1940, 15 S. L, Heyecanlı, Meraklı Macera Romanları.
- Asılamayan Adam-Maskeler Aşağı, 1941, 16 S., İstanbul, Güzel, Resimli, Polis ve Macera Romanları.
- Baytekin Yıldızlar Diyarında, 1940, 16+f S., İstanbul, Resimli, Heyecanlı, Güzel Sinema Romanları.
- Beyaz Esire (Halime), 1941, 16+f S., İstanbul, Resimli, Heyecanlı, Güzel Sinema Romanları.
- Binbir Gece Masalları [Cilt: 1] [Çevirenler: Selami Münir Yurdatap, Rakım Çalapala], 1949, 541 S., Türkiye Yayınevi.
- Binbir Gece Masalları [Cilt: 1-2] [Çeviren/Sadeleştirenler: Selami Münir Yurdatap, Rakım Çalapala, Selma Koçak, Derya Karagöz], 2003, 604, 624 S., Doruk Yayımcılık.
- Ebumüslimi Horasani'nin İntikamı ve Harunurreşid'in Oğulları (Emin ile Me'mun) C. Zeydan, 1945, 272 S., Ahmed Saidoğlu Kitabevi.
- Esrarengiz Ülke Atlandid [Çevirenler: Selami Münir Yurdatap, K. Yusunut], 1940, 16 S., Heyecanlı, Meraklı Macera Romanları.
- Ferhat ile Şirin Selami Münir Yurdatap, 1961, 47 S., Bozkurt Kitabevi, İstanbul.
- Ferhat ile Şirin Selami Münir Yurdatap, 1966, 47 S., Bozkurt Kitabevi.
- Gece Çocuğu (ÖZEGE; 6107 - TBTK; 11378) [Kısaltarak Çeviren: Selami Münir [Yurdatap]], 14+2 S., Ahmed Kamil Matbaası, İstanbul, Şarlok Holmes'in Arsen Lüpen ile Sergüzeştleri, [DİL: Eski Yazı].
- Hazret-i Muhammed'in Hayatı ve Savaşları Ahmet Zeyni, 1975 (2. Baskı), 576 S., Sağlam Kitabevi, İstanbul.
- Hind Esrarı (Krişnanın Esrarı) [Çevirenler: Selami Münir Yurdatap, K. Yusunat], 1940, 16 S., Heyecanlı, Meraklı Macera Romanları.
- Hindistan Ormanlarında [Kapağı Yok] (ÖZEGE; 7653 - TBTK; 13565) [Aktaran : Selami Münir [Yurdatap]], 16 S., Ahmed Kamil Matbaası, İstanbul, Cemiyet Kütübhanesi, Şarlok * Holmes'in Arsen Lüpen ile Sergüzeştleri, [DİL: Eski Yazı].
- Kureyş Bakiresi C. Zeydan, 1944, 296 S., Ahmed Saidoğlu Kitabevi.
- Küffara Karşı İslam Zaferleri (İlk İslam Fütuhatı) İmam-ı Vakidi, 1964, 128 S., İtimat Kitabevi.
- Mukaddes Heykel (ÖZEGE; 14351), 1927, 15+1 S., İstanbul, Şarlok Holmes'in Arsen Lüpen ile Sergüzeştleri, [DİL: Eski Yazı].
- Saray Rakkasesi (ÖZEGE; 17551, 1927, 16 S., Ahmed Kamil Matbaası, İstanbul, Cemiyet Kütüphanesi, Şarlok Holmes'in Arsen Lüpen ile Sergüzeştleri, [DİL: Eski Yazı].
- Şöhret Uğrunda (ÖZEGE; 19049), 1927, 14+1 [14] S., Ahmed Kamil Matbaası, İstanbul, Şarlok Holmes'in Arsen Lüpen İle Sergüzeştleri, [DİL: Eski Yazı].
- Vatan Kurtaran Aslan [Robin Hood] D. R. Korok, 1940, 16 S., İstanbul, Güzel, Resimli, Heyecanlı Yeni Sinema Romanları.
- Yıldız Sultan (Bir Varmış, Bir Yokmuş), 1940, 16+f S., İstanbul, Resimli, Heyecanlı, Güzel Sinema Romanları.
Kaynakça
- "Kültür ve Turizm Bakanlığı". Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
- "Serüven İnceleme". 24 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
- "Ömer Türkeş / Radikal Kitap". 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
- "Elips". 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
- "IMDB". 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.
- "Türkiye Gazeteciler Derneği". 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2011.