Sistem analisti
Sistem analisti, sistemlerin küçük değişiklikler yoluyla etkin hale getirilmesi veya yeniden planlanmasını sağlamak amacıyla analiz edilmesiyle ilgilenen kişidir[1] " . "Sistem analist; insanların, metotların ve bilgisayar teknolojisinin işleri en iyi şekilde yerine getirebilmeleri için, organizasyonun problem ve gereksinimleri üzerinde çalışır [2]".Bir sistem analistin, deneyimi ve bilgisi dışındaki en önemli aracı, öncelikle sistemin bir üyesi olan insandır. Ardından gözlem gücü ve dokümanlar gelir.
Bir sistem analisti, bilgi sistemlerini analiz etme, tasarlama ve uygulama konularında uzmanlaşmış bir bilgi teknolojisi (IT) uzmanıdır. Sistem analistleri, bu sonuçları elde etmek için bilgi sistemlerinin amaçlanan sonuçları ve son kullanıcılar, yazılım tedarikçileri ve programcılar ile irtibat açısından uygunluğunu değerlendirir. Bir sistem analisti, bilgi teknolojisini kullanarak iş problemlerini çözmek için analiz ve tasarım tekniklerini kullanan bir kişidir[3]. Sistem analistleri, gerekli organizasyonel iyileştirmeleri belirleyen, bu değişiklikleri uygulamak için sistemler tasarlayan ve başkalarını sistemleri kullanmak için eğiten ve motive eden değişim aracıları görevi görebilir.
Sistem,işletmenin problem ve gereksinimlerinden oluşur. Sistem analizi, sistemlerin çevreleri ile olan ilişkilerini ve etkileşimlerini incelendiği bir alandır. Sistem analistleri sistemi meydana getiren öğelerin ve değişkenlerin sistem üzerindeki etkilerini inceler ve raporlar. Bu amaçla sistemler üzerinde düzenlemeler yaparak sistemlerin daha etkin hale getirilmesi için uğraşırlar. Sistemler üzerindeki bu etkinleştirme operasyonları; işletmelerin verim artırma, tasarruf etme gibi rekabet avantajı elde etmesini sağlaması açısından önem taşıyan bir konudur. Sistem analist, üstünde çalıştığı sistemin alt ve üst sistemlerini de tanıyabilmelidir. Sadece teknik bağlantıları değil, politik bağlantıları da bilmelidir. En azından öğrenmeye çalışmalıdır. Sistem içinde ruhani gücü kuvvetli olan alt sistemleri de (kişi, kuruluş veya departmanlar) tanıyabilmeli ve onların, çalıştığı sistem üzerindeki etkilerini önceden görebilmelidir. Böyle davrandığı ölçüde, olması gerekip de olmayanları izah edebilir. Sosyal yönü, teknik yönüne göre daha kuvvetli olmalıdır, çünkü özel ve teknik bilgilere ulaşmanın bir yolu da, sosyal bir varlık olan insandan geçer. İnsan, sistem analistin en önemli aracıdır. O, bu aracı en verimli şekilde kullanmak zorundadır. Sistemin dokümanlarında yazılanlar her zaman doğru ya da güncel olmayabilir ya da sistemin dokümanı yoktur. Bilgiyi insanlar verir. Bu bilgi de her zaman doğru ya da güncel olmayabilir. O zaman gözlem gücüne başvurulur.
Her ne kadar çeşitli programlama dilleri, işletim sistemleri ve bilgisayar donanımı platformlarını bilseler de, normalde kendilerini gerçek donanım veya yazılım geliştirme sürecine dahil etmezler. Maliyet analizi, tasarım hususları, personelin etkisinin hafifletilmesi ve uygulama zaman çizelgelerinin geliştirilmesinden sorumlu olabilirler.
Bir sistem analisti genellikle atanan veya verilen bir sistemle sınırlıdır ve genellikle bir iş analistiyle birlikte çalışır. Bu roller, bazı çakışmalara rağmen aynı değildir. Bir iş analisti; iş gereksinimini değerlendirecek, uygun çözümü belirleyecek, teknik bileşenlerini de göz önünde bulundurarak çok derine dalmadan bir çözüm tasarlayacaktır. Bir sistem analisti sıklıkla kodu değerlendirecek, komut dizimini gözden geçirecek ve muhtemelen bir ölçüde bunu değiştirecektir
Bazı özel meslek mensupları, her iki alanda da (iş ve sistem analizi) pratik bilgiye sahiptir ve iş analisti ile sistem analisti arasındaki hattın etkin bir şekilde harmanlanmasını sağlayarak bu mesleklerin her ikisini de başarıyla birleştirmeyi başarırlar.
Sistem analistleri işletme içerisinde sistemi oluşturan personel, bilgisayar teknolojileri ve iş metotları sayesinde işlerin en iyi şekilde yerine getirilebilmesi için problemler ve gereksinimler üzerinde çalışır dedik. Bilgi sistemlerinin ve bilgisayar uygulamalarının geliştirilmesini kolaylaştıran sistem analistleri sistemin analizini ve tasarımını yapar. Bu amaçla sistemin kısıtlarını ve hedeflerini belirleme, bu hedeflere ulaşabilmek için gerekli fizibilite çalışmalarını yapma ve bunları yöneticilere raporlama sistem analistlerinin görevleri arasında yer alır. İşletmenin problemleri ve gereksinimleri üzerinde çalışarak sistemin analizini yapan analistler, bu problemlerin ve gereksinimlerin giderilmesi için bilgisayar tabanlı çözümler oluşturarak sistemin tasarımını da gerçekleştirir. Sistem analistlerinin en önemli işlevi yazılımcılarla yazılımı talep eden işletme birimi/personeli arasında aracılık etmesidir. Bu sayede yazılımcı kendisinden istenen ve beklenen yazılımı ortaya koyabilmek için gerekli bilgi ve talebi sistem analisti sayesinde edinir. Bu nedenle sistem analistleri işletmelerin bilgi sistemleri/bilgi teknolojileri ya da bilgi işlemleri gibi farklı adlarla anılan birimlerinde çalışırlar.
Sistem analist, yönetici (karar verici) ya da uygulamacı kimliklerinde olmamalıdır. Bilgi verici ve çözümleyici kimlikleri, onun işini yapması için yeterlidir. Yönetici kimliği insanların ondan çekinmelerine, dolayısıyla bilgiyi tam olarak vermemelerine; uygulamacı kimliği ise onun duygusal ve/veya pragmatik ilişkilere girmesine yol açar. Öte yandan bir yöneticinin ya da uygulamacının, sistem analist tekniklerini uygulaması da onların sistem analist olduklarını göstermez. Ancak sistem analist, insanlarla diyaloğa girmek ve ardından bu diyaloğu sürdürebilmek için, öncelikle kendini pazarlamayı bilmelidir. Bu, sistem analistin uygulamacı olduğu tek özelliğidir.
"Analistler insanları iş ortamından çıkartıp bir yere oturtur ve ne yaptıklarını açıklamalarını isterler. İnsanlar ise, analistlere gerçekte ne yaptıklarını değil; yapmaları gerektiğini düşündükleri şeyleri, hatırladıklarını veya kendilerine anlatmalarının söylendiği şeyleri anlatırlar. İnsanların yaptıkları ile yaptıklarını söyledikleri her zaman aynı değildir. Müşterilerin yaptıkları hakkında bilgi toplamanın daha iyi bir yolu, onları işi yaparken seyretmektir. Bundan da iyi bir yol ise, işi ekip üyelerinin kendilerinin yapmalarıdır. Gözlem ve katılım, ekip üyelerini birkaç gün veya hafta içinde o işin uzmanı haline getirmez ama elde ettikleri deneyim onlara, neyin önemli neyin önemsiz olduğunu analize göre daha iyi anlatacaktır." [4]
Rolü
Bir sistem analisti:
Planlanmış sistemlerin örgütsel ve insani etkilerini tanımlayabilir, anlayabilir ve planlayabilir ve yeni teknik gereksinimlerin mevcut süreçler ve beceri setleriyle düzgün şekilde entegre olmasını sağlayabilir.
Bir yerden bir sistem akışı planlayabilir.
İş gereksinimleri belgelerini üretmek için kullanılan gereksinimleri öğrenmek ve belgelemek için dahili kullanıcılar ve müşterilerle etkileşim kurabilir.
Teknik şartları kritik bir evreden yazabilir.
Yazılım sınırlamalarını anlamak için tasarımcılar ile etkileşim kurabilir.
Sistem geliştirme sırasında programcılara yardımcı olabilir, örn. kullanım örnekleri, akış şemaları veya hatta veri tabanı tasarımı sağlamak.
Sistem testi yapabilir. Tamamlanmış sistemi dağıtabilir. Gereksinimleri belgeleyebilir veya kullanıcı el kitaplarına katkıda bulunabilir.
Bir geliştirme süreci gerçekleştirildiğinde, sistem analisti bileşenleri tasarlamaktan ve bu bilgiyi geliştiriciye sunmaktan sorumludur.
Sistem geliştirme yaşam döngüsü
Sistem geliştirme yaşam döngüsü (SGYD), kuruluşların büyük ölçekli BT Projeleri için kullandıkları geleneksel sistem geliştirme yöntemidir. SGYD, bir bilgi sisteminin geliştirildiği ardışık süreçlerden oluşan yapılandırılmış bir çerçevedir.
- Sistem Araştırma
- Sistem Analizi
- Sistem tasarımı
- Programlama
- Test yapmak
- Uygulama
- Operasyon ve bakım
Bir geliştirme projesi tüm katılımcılardan gerekli izinleri aldığında, sistem analizi aşaması başlar. Sistem analizi, kuruluşların bir bilgi sistemi ile çözmeyi planladığı iş sorununun incelenmesidir. Sistem analizi aşamasının ana amacı, gelişmiş bir sistemin veya yeni bir sistemin gereksinimlerini belirlemek için mevcut sistemle ilgili bilgi toplamaktır. Bu aşamada teslim edilebilir olarak bilinen nihai ürün, bir dizi sistem gereksinimidir. Sistem analizinde belki de en zor görev, sistemin karşılaması gereken spesifik gereksinimleri tanımlamaktır. Kullanıcılar bunları sağladığından, bu gereksinimlere çoğunlukla kullanıcı gereksinimleri denir. Sistem geliştiricileri yeni sistem için kullanıcı gereksinimlerini biriktirdiklerinde, sistem tasarım aşamasına geçerler. Bir bilgisayar sistemleri analisti bilgi teknolojisi alanında bir meslektir. Bir bilgisayar sistemleri analisti, bilgisayar teknolojisi ile ilgili sorunları çözmek için çalışır. Birçok analist bilgisayarın verimliliğini artırmak için hem donanım hem de yazılım olan yeni bilgisayar sistemleri kurarak yeni yazılım uygulamaları ekler. Diğerleri sistem geliştiricileri veya sistem mimarları gibi davranır ancak çoğu analist; iş sistemleri, muhasebe sistemleri, finansal sistemler veya bilimsel sistemler gibi belirli bir sistem türünde uzmanlaşır.
Kaynakça
- Shelly, Gary B., Cashman, Thomas J., & Vermaat, Misty E. Bilgisayar Keşfi 2008.
- Bilgi Teknolojisi - Tanımı: Sistem Analisti "7 Ocak 201
- Mesleki İstihdam ve Ücretler, Mayıs 2015
- Bls.gov. İşgücü İstatistikleri Bürosu. 15 Nisan 2016