Türkiye sürüngenler listesi
Türkiye'deki Sürüngenler. Türkiye'de yağmur ormanlarından çöllere birçok iklim vardır. Sürüngenlerin, boyları, hızları ve diğer özellikleri buna göre değişmektedir. Türkiye faunasına ait 120 kadar Sürüngen (Reptilia) türü tanımlanmıştır. Sürüngenler sınıfından hayvanlar Türkçede yılan (engerek), kertenkele (keler, bukalemun, geko, agama), kaplumbağa ve timsah ana adlarıyla bilinirler. Sürüngenler sınıfından hayvanlar iki yaşamlılar (Türkiye amfibyumlar listesi) sınıfından hayvanlarla birlikte biyoloji içinde herpetoloji adı verilen alt bölümde incelenir.
Bayram Göçmen tarafından 2011 yılında kurulan[1] ve Natural Europe Project'e[2] üye olan TürkHerptil (AdaMerOs Herptil Türkiye ; Türkiye Kurbağa ve Sürüngenleri Gözlemciliği ve Fotoğrafçılığı Topluluğu)[3] Türkiye'nin herpetolojik türleri üzerine fotoğraf ağırlıklı bilgi sunan yapılanmadır.
- (T) harfi nesli tehlikedekileri gösterir.
- (Y) harfi Türkiye'ye yerli olmayan başka ülkeden getirilenleri gösterir
- (Z) harf zehirli hayvanları gösterir. (örn. engerek)
Sürüngenler (Reptilia)
Gekolar, Ev kelerleri (Gekkonidae)
- Mardin gekosu (Cyrtopodion heterocercus)
- İnce parmaklı geko (Cyrtopodion kotschyi)
- Karinalı geko (Cyrtopodion scaber)
- Geniş parmaklı geko (Hemidactylus turcicus)
- Yaprak parmaklı geko (Asaccus elisae)
- Leopar gekosu (Eublepharis angramainyu)
- Tombul geko (Stenodactylus grandiceps)
Kelerler (Agamidae)
- Kafkas keleri (Laudakia caucasica)
- Dikenli keler (Laudakia stellio)
- Bozkır keleri (Trapelus ruderata)
- Topbaş keler (Phrynocephalus helioscopus)
Bukalemunlar (Chamaeleonidae)
- Bayağı bukalemun (Chamaeleo chamaeleon) (T)
Parlak kertenkeleler (Scincidae)
- Yayla kertenkelesi (Ablepharus bivittatus)
- Çernov kertenkelesi (Ablepharus chernovi)
- İnce kertenkele (Ablepharus kitaibeli)
- Kıbrıs ince kertenkelesi (Ablepharus budaki)
- Benekli kertenkele (Chalcides ocellatus)
- Sarı kertenkele (Eumeces schneideri)
- Tıknaz kertenkele (Mabuya aurata)
- Şeritli Kertenkele (Mabuya vittata)
- Toprak kertenkelesi (Ophimorus punctatissimus)
Hakiki kertenkeleler (Lacertidae)
- Tarak parmaklı kertenkele (Acanthodactylus schreiberi)
- Taraklı kertenkele (Acanthodactylus boskianus)
- Harran taraklı kertenkelesi (Acanthodactylus harranensis)
- Aras kertenkelesi (Eremias pleskei)
- Step kertenkelesi (Eremias strauchi)
- Süphan kertenkelesi (Eremias suphani)
- Hemşin kertenkelesi (Darevskia bendimahiensis)
- Klark kertenkelesi (Darevskia clarkorum)
- Artvin kertenkelesi (Darevskia derjugini)
- Melez kertenkele (Darevskia mixta)
- Gürcü kertenkelesi (Lacerta parvula)
- Çayır kertenkelesi (Darevskia praticola)
- Radde kertenkelesi (Darevskia raddei)
- Trabzon kertenkelesi (Darevskia rudis)
- Van kertenkelesi (Darevskia sapphirina)
- Ağrı kertenkelesi (Darevskia unisexualis)
- Uzzel kertenkelesi (Darevskia uzzelli)
- Valentin kertenkelesi (Darevskia valentini)
- Duvar kertenkelesi (Podarcis muralis)
- İstanbul kertenkelesi (Podarcis sicula)
- Doğu kertenkelesi (Lacerta princeps)
- Kars kertenkelesi (Lacerta agilis) (ya da çevik kertenkele) (T)
- Kayseri kertenkelesi (Lacerta cappadocia) (E)
- Hatay kertenkelesi (Lacerta laevis)
- Avrupa yesil kertenkelesi (Lacerta viridis) (T)
- Cüce kertenkele (Lacerta parva)
- Toros kertenkelesi (Lacerta danfordi anatolica) (E)
- Toros kertenkelesi (Lacerta danfordi danfordi)
- Toros kertenkelesi (Lacerta danfordi pelesgiana)
- İri yeşil kertenkele (Lacerta trilineata) (T)
- Çizgili kertenkele (Lacerta strigata)
- Trakya kertenkelesi (Podarcis taurica)
- Tarla kertenkelesi (Ophisops elegans)
Yılanımsı kertenkeleler (Anguinidae)
- Yılanımsı kertenkele (Anguis fragilis)
- Oluklu kertenkele (Ophisaurus apodus)
Varangiller, Dev kertenkeleler (Varanidae)
- Çöl varanı (Varanus griseus) (T)
Kör kertenkeleler (Amphisbaenidae)
- Kör kertenkele (Blanus strauchi)
Bazı örnekler:
- Benekli Kertenkele (Chalcides ocellatus)
- Avrupa yesil kertenkelesi (Lacerta viridis)
- Bukalemun(Chameleo Chameleon).
Yılanlar (Serpentes)
Türkiye'de varlığını sürdüren 44 civarında yılan türü bilinmektedir. Bunların 10'u farklı derecede zehirli, 2'si yarı zehirli diğerleri zehirsizdir.
Kör yılanlar (Typhlopidae)
- Kör yılan (Typhlops vermicularis)
- Sivriburun yılan (Rhinotyphlops episcopus)
İpliksi yılanlar (Leptotyphlopidae)
- İpliksi yılan (Leptotyphlops macrorhychus)
Boa yılanları (Boidae)
- Mahmuzlu yılan (Eryx jaculus) Türkiye'de 3 alttürü bulunur bunlar: Eryx jaculus turcicus, Eryx jaculus jaculus ve Eryx jaculus familiaris dir.
Kırbaç yılanları (Colubridae)
- Hazar yılanı (Coluber caspius)
- Kara yılan (Coluber jugularis)
- İnce yılan ya da Ok yılanı (Coluber najadum)
- Sikkeli yılan (Coluber nummifer)
- Kocabaş yılan (Coluber ravergieri)
- Toros yılanı (Coluber rubriceps)
- Kırmızı yılan (Coluber schmidti)
- Benekli yılan (Coluber ventromaculatus)
- Taçlı yılan (Coronella austriaca)
- Yakalı yılan (Eirenis collaris)
- Halkalı yılan (Eirenis coronella)
- Çizgili yılan (Eirenis decemlineatus)
- Uysal yılan (Eirenis modestus)
- İran yılanı (Eirenis persicus)
- Van yılanı (Eirenis punctatolineatus)
- Kudüs yılanı (Eirenis rothi)
- Bodur yılan (Eirenis lineomaculata)
- Kafkas yılanı (Elaphe hohenackeri)
- İskilip yılanı (Elaphe longissima) (Esculape, Aesculapian, Eskülap)
- Sarı sıçan yılanı (Elaphe quatuorlineata)
- Ev yılanı (Elaphe situla)
- Çukurbaş yılan (Malpolon insignitus; eskiden: Malpolon monspessulanus) (Z)
- Küpeli yılan (Natrix natrix) (yarı sucul yılan, küpeli su yılanı'da denir)
- Damalı su yılanı (Natrix tessellata)
- Toprak yılanı (Rhynchocalamus melanocephalus satunini)
- Amanos yılanı (Rhynchocalamus barani) (E)
- Urfa yılanı (Spalerophis diadema)
- Kedigözlü yılan (Telescopus fallax) (Z)
Engerekler (Viperidae)
- Boynuzlu engerek (Vipera ammodytes) (Z)
- Baran engereği (Vipera berus barani) (Z) (E)
- Kafkas engereği (Vipera kaznakovi) (Z) (T)
- Koca engerek (Vipera lebetina) (Z)
- Çayır engereği (Vipera ursinii) (Z) (T)
- Şeritli engerek (Vipera xanthina) (Z)
- Ağrı engereği (Vipera raddei) (Z)
- Wagner engereği (Vipera wagneri) (Z)
- Çoruh engereği (Vipera pontica) (Z)
- Küçük engerek (Vipera eriwansenis) (Z)
- Bolkar engereği (Vipera bulgardaghica) (Z) (T) (E)
- beyaz bantlı dağ engereği (Vipera albizona) (Z) (T) (E)
Kobralar ve mercan yılanları (Elapidae)
- Mısır kobrası ya da Çöl kobrası (Walterinnesia aegyptia) (Z)
- Kara Mamba (Dendroaspis polylepis) (Z) (T)
PİTONLAR
- Ağlı Piton (Malayopython reticulatus)
Bazı örnekler:
- Kara yılan (Coluber jugularis)
- Tuttuğu balığı yutmaya hazırlanan bir Su yılanı (Natrix tessellata)
- Kör yılan (Typhlops vermicularis)
- Avrupa engereği (Vipera berus)
Kaplumbağalar (Testudinata)
Tosbağagiller (Testudinidae)
- Tosbağa (Testudo graeca)
- Trakya tosbağası (Testudo hermanni)
DENİZ KAPLUMBAĞALARI
- Sini kaplumbağası (caretta caretta)
- Deri sırtlı deniz kaplımbağası (Dermochelys coriacea)
- Yeşil kaplumağa (chelonia mydas)
Geoemydidae (eski tatlısu kaplumbağaları)(Bataguridae)
- Çizgili kaplumbağa (Mauremys caspica)
nehir ve bataklık kaplumbağaları
- Benekli kaplumbağa (emys orbicularis)
Yumuşak kaplumbağalar (Trionychidae)
- Fırat kaplumbağası (Trionyx euphraticus) (T)
- Nil kaplumbağası (Trionyx triunguis) (T)
Bazı örnekler
- Sini kaplumbağası (Caretta caretta)
- Yeşil kaplumbağa (Chelonia mydas)
- Benekli kaplumbağa (Emys orbicularis)
Kaynakça
- "Haber Ajanda E-Dergi: Bildiklerinizi Çöpe Atın: Aşk Adamları Geliyor!". 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- "Natural Europe". 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- "TürkHerptil (AdaMerOs Herptil Türkiye)". 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
Dış bağlantılar
- Türkiye'nin Sürüngenleri 1 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkiye'nin yilanlari 29 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkiye'nin zehirli yilanlari 16 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkiye'nin kertenkeleleri 12 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sürüngenler Hakkında Bilgiler 23 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.