Teiresias
Yunan mitolojisinde, Thebaili Teiresias (Yunanca: Τειρεσίας, Tiresias), durugörüye sahip olması ve 7 yıl kadına dönüşmesiyle bilinen kör kâhin.
Mit
Büyücü Kirke şöyle tanımlar Teiresias'ı:
- Gidilecek Hades'in ve korkunç Persephone'nin ülkesine,
- danışmak için Thebaili Teiresias'ın ruhuna,
- henüz yitirmemiş aklını bu kör bilici,
- Persephone bir ona bilinç bağlamıştır ölülerden,
- bir odur düşünen, ötekiler uçuşurlar gölgeler gibi.
Teiresias bir zamanlar çiftleşen iki yılan görmüş, bir sopa alıp dişi yılanı öldürmüş ve kadın olmuş, yedi yıl sonra yine aynı yerde aynı olayı görmüş, bu sefer erkek yılanı öldürmüş ve yeniden erkek olmuş. Yaşadığı bu olay tanrılara kadar uzanmış. Zeus ile Hera, erkeğin mi yoksa kadının mı aşktan çok zevk aldığını tartışırlarken bir cevap bulabilmek için doğal olarak Teiresias'a başvurmuşlar. Teiresias: "Erkek bir zevk duyarsa, kadın onun dokuz mislini duyar" diye buyurmuş. Tartışmayı kazanmaktan memnun olan Zeus ,Teiresias'a kâhinlik yeteneği ile uzun bir ömür verir, Hera ise kadınlığın sırlarını açığa vurduğu için Teiresias'a olan öfkesinden gözlerini kör etmiş.
Bir diğer rivayete göre de Athena'yı çıplak gördüğü için gözleri tanrıça Metis tarafından kör edilmiştir.
Kehanetleri
- Amphitryon'a karısı Alkmene'nin kiminle yattığını açıklar.
- Laios'a doğacak olan çocuğunun kendisini öldüreceğini haber verir, Oidipus'u aydınlatır, Thebai'den kovulmasını salık verir.
- Thebai'ye karşı yediler seferinde şehrin nasıl korunabileceğini gösterir
- Pentheus'a, tanrı Dionysos'a karşı gelmemesini
- Narkissos'un öleceğini
Daha birçok kehaneti bulunan Teiresias'ın Odysseia'daki rolünden, bilicilik hünerini öldükten sonra da sakladığını ve Zeus'un ünlü kâhine bir armağanı olduğu anlaşılır.
Ölümü
Epigonlar'ın Thebai'yi alması sonucunda, Thebaililerle beraber Teiresias'ın da göç etmesi sırasında yolda Telphusa kaynağından su içerken ölmüş. Bir başka anlatımda ise şehirde kalmış, ama Thebaililer onu kızıyla Delphoi'ye, Apollon tanrıya adanmak üzere göndermişler, yolda ihtiyarlıktan ölmüş.[1]
Dış bağlantılar
- Teiresias15 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)