William Whewell
William Whewell (d. 24 Mayıs 1794 – ö. 6 Mart 1866) İngiliz polimat, bilim insanı, anglikan rahibi, filozof, teolog ve bilim tarihçisidir. Eğitimini Cambridge'de bulunan Trinity Koleji'nde almıştır.
William Whewell | |
---|---|
William Whewell (1794–1866) | |
Doğum |
24 Mayıs 1794 Lancaster, Lancashire, İngiltere |
Ölüm |
06 Mart 1866 (71 yaşında) Cambridge, Cambridgeshire, İngiltere |
Milliyet | İngiliz |
Eğitim | Trinity Koleji, Cambridge |
Ödüller |
Smith Ödülü (1816) Kraliyet Madalyası (1837) |
Kariyeri | |
Dalı | Polimat, filozof, teolojist |
Etkilendikleri |
John Gough John Hudson |
Etkiledikleri |
Augustus De Morgan Isaac Todhunter |
Okyanus akıntıları araştırması ile Kraliyet Madalyası'nı kazanmıştır. Ayrıca Goethe'nin eserlerini tercüme etmiş, şiir yazmaya zaman ayırırken, ekonomi, fizik, jeoloji, astronomi ile mekanik disiplinleri konularında eserler yayınlamıştır. Tüm bunlara ek olarak Whewell din konularında vaazlar yazmış ve doğal teoloji konusunda araştırmalarda bulunmuştur. Matematikte "Whewell denklemi" olarak bilinen; keyfi koordinat seçilen sisteme referans olmadan eğrinin şeklini tanımlayan bir denklemi tanıtmıştır.
Whewell'sı bilime olan en büyük katkısı ise söz üstadlığı olmuştur. O sık, sık kendi alanında kullanılan pek çok kelimeye karşılık buluyor ve yeni terimler için koşulları oluşturuyordu. Whewell "scientist" (bilim insanı teriminin yanı sıra , "physicist" (fizikçi), "consilience" (bilgi birlikteliği), "catastrophism" (katastrofizm veya kıyamet kuramı)ve "üniformitaryanizm" (aktüalizm) terimlerini bularak bunların kullanılmasını sağlamasının yanı sıra bunlar ile birlikte daha sonra Michael Faraday tarafından kullanılan "iyon", "dielektrik", "anod" ve "katod" terimlerinin kullanılmasını da önermiştir.
Whewell 1866 yılında Cambridge 'de attan düşmesi sonucunda ölmüştür.