Wing Chun
Wing Chun (Pinyin: 詠春 yǒng chūn; sonsuz bahar veya bahar şarkısı) Wing Tsun, Wing Tzun, Ving Tsun ya da Wing Tsung, Güney Çin kökenli bir dövüş sanatı. Wing Tsun kavramı, sanatın günümüz şartlarına uydurulmuş versiyonlarını ifade etmek için kullanılır. Geleneksel olan Wing Chun ise günümüzde sayıca azdır.
Köken
Wing Chun, Bruce Lee'nin de hocalığını yapan Yip Man'a gelinceye kadar aile içinde ve şifahi yolla öğretilen bir sanat olduğundan tarihine ilişkin dokümanlar bulunmamaktadır. Bu da Wing Chun'un kökeni hakkında efsanevi ve romantik anlatılara yol açmıştır.
Wing Chun'un doğuşuyla ilgili en yaygın hikâyeye göre sanat yaklaşık 300 yıl önce Budist ismi Beş Erik anlamına gelen Ng Moi olan rahibe Lui Sei-Leung'la başladı. Mançuryalıların Shaolin Tapınağına saldırısı üzerine tapınaktan ayrılmak zorunda kalan Ng Moi, Emei dağlarındaki Beyaz Turna Tapınağına sığınır ve sanatını burada geliştirmeye devam eder ve ona Beyaz Turna Boksu adını verir. Tapınaktan ayrıldıktan sonra karşılaştığı Miu Shun'a sanatını öğretmeye karar verir. Miu Shun sanatı Shaolin baskınından kaçan ve kızıyla dükkân işleten Yim Yee'ye öğretir. Babası Yim Yee'den öğrendikleri teknikleri alıştırma yaptığı bir zamanda Yim Wing Chun'u evlerine ziyarete gelen Ng Moi izleme fırsatı bulur ve sanatına izlediği genç kızın adını verir.[1]
Teknik
Wing Chun'un en önemli prensibi bir tehlike anında olabilecek en kısa sürede, gösterişli olmayan etkili ve sade tekniklerle ve doğrudan rakibi etkisiz hale getirmektir. Wing Chun pratisyenleri yaptıklarının diğer savaş sanatları gibi görsel ağırlıklı bir sanat olmadığını, hayatta kalma mücadelesi olduğunu savunurlar.
Sistemde doğal olmadığı ve rakibe saldırması için açık bir pozisyon verdiği için baş bölgesine yüksek tekmeler yoktur ama alt ve orta seviyeye tekme teknikleri bulunmaktadır. El tekniklerinde savunma ve saldırı aynı andadır. Zincirleme yumruk tekniği rakibe birbiri ardı sıra yumruk atmayı mümkün hale getirmektedir. El ve ayakların bir bütün içinde sürekli kullanılmasıyla rakip hem şaşırtılır hem de karşılık veremeyecek derecede darbe almasına yol açar.
Chi Sau denilen karşılıklı birbirine değen ellerle yapılan çalışma kişinin rakibinin hareketini sezerek hızlı tepki vermesini kolaylaştırır.
Wing Chun'un dövüşe yaklaşımında da gerçekçilik bulunmaktadır. Hayatta kalmak için gereken tüm saldırılara izin verilir. Hayalar, gözler, boyun gibi hassas noktalara vuruş serbesttir ve bu sebeple de müsabakası yoktur. Felsefesinde sürekli rakibin üzerine ve direkt olarak gitmek esastır. Dairesel hareketler bulunmamaktadır.
Wing Chun, kökleri yüzlerce yıl önceye uzanmasına rağmen, sürekli gelişen ve değişen bir sanattır. Bu Wing Chun'u diğer dövüş sanatlarından ayıran başlıca özelliğidir. Wing Chun sistemi kalıplaşmış hareketlerden değil prensiplerden oluşur. Wing Chun öğrencisi gereksiz güç kullanmamayı, rakibinin gücünün önünde durmamayı, kendisine uygulanan gücü kendi çıkarına kullanmayı, akıcı ve rahat olmayı öğrenir. Kısaca açıklamak gerekirse Wing Chun dört prensibin beş mesafede uygulanmasıdır. Bu dört prensip şu şekilde sıralanabilir:
1- Yol boş ise ilerle. Wing Chun dövüşçüsü rakibi ile arasında bir engel yoksa aradaki mesafeyi uygun bir silah kullanarak kapatarak rakibine ulaşır.
2- Yapışık kal. Wing Chun, rakip ile teması mümkün olduğunca çabuk sağlamayı ve bunu korumayı öğretir.
3- Gücün karşısında durma. Wing Chun öğrencisi kendine uygulanan gücün önünde durmak yerine, yoldan çekilip bu gücü kendi lehine kullanmayı öğrenir.
4- Takip et. Wing Chun dövüşçüsü rakibi geri çekilirse onu takip etmeyi, rakibine fırsat vermemeyi öğrenir.
Bu dört prensip aşağıda sıralanan beş dövüş mesafesinde uygulanır:
1- Tekme mesafesi
2- Yumruk mesafesi
3- Diz, dirsek ve kafa mesafesi
4- Tutma, burkma ve atma mesafesi
5- Yer dövüşü
Genel Kültür
Wing Chun sinema dünyasında Yip Man'ın biyografisi ile ilgili Ip Man filmleri ile tanınmıştır.
Kaynakça
- "Wing Chun Tarihi | Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu". 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.