Yalan haber
Yalan haber ya da asparagas, hiçbir gerçekliği olmayan uydurma haber.
Tarihçe
Terim, 14 Nisan 1963 tarihli Hürriyet'te yayımlanan "Amerikalı kız, Türk sevgilisiyle bir gecekonduda yaşıyor" başlıklı haber sonrası Türk basın literatürüne girmiştir.[1] Muhabir Yener Tuğrul imzalı haberde bir Türk gencinin eğitim için bulunduğu ABD'de sanayici bir babanın kızına aşık olması ve Türkiye'ye yerleşmeleri anlatılmaktadır.[1] Yaptıkları bu haber için gazeteden ikramiye alan[2] muhabirlerin haberinin yalan olduğu ertesi gün bir başka gazetede gündeme getirilmiş ve bu olay oldukça ses getirmiştir.[1]
Haber ile yayımlanan foto muhabiri Yurdaer Acar'ın çektiği fotoğrafta bir erkek ile kadının arka planındaki kulübe kapısında yazan "Azparagas" sözcüğü haberin yalan olmasının ardından popülerleşerek Türk basınında yalan haberler için kullanılagelen bir terim olmuştur.[2]
Oxford Üniversitesi Reuters Enstitüsü'nün 2018 yılında yayınladığı Dijital Haberler Raporu'na göre Türkiye araştırmaya konu olan 37 ülke arasında dezenformasyon ve yalan haberin en çok görüldüğü ülke olduğu belirtildi. Raporda Türkiye'de medyaya güven duyduğunu belirtenlerin oranı yüzde 38, güven duymadığını söyleyenlerin oranının ise yüzde 40 olduğu ifade edildi.[3][4]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Turan, Rahmi (26 Eylül 2009). "Asparagas olayı!". hurriyet.com.tr. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- Pulur, Hasan (23 Ekim 2009). "Asparagas'ın kökeni..." milliyet.com.tr. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- "Reuters Institute Digital News Report 2018" (PDF) (İngilizce). Reuters Institute. 2018. 26 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2018.
- Taşdemir, Sergül (16 Haziran 2018). "Reuters raporu: Türkiye yalan haber ve dezenformasyonda zirvede". Journo. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2018.