Yelpin
Yelpin – Türk ve Altay halk inancında Cin. Yelbin adı da verilir. Rüzgardan yaratılmış, görünmeyen soyut varlık.
Nitelikleri
İyicil veya kötücül olabilirler. Yelbi adı verilen güç, şamanın bedenine yerleşerek ona sıra dışı güçler verir. Yelpinler de bu güce sahiptirler.[1] Bu gücü dağıtan Ülgen Han’ın kızlarıdır. Yel kelimesi bazen bu anlamda Çil söyleyişiyle de karşılanır. Çil ile başlayan kötü ruh adları bulunur. Sümerlerde şekil değiştiren Vilin adlı dişi kötücül ruhlar vardır. Yelpinmek (Yelbinmek) fiili ile de kullanılır. Bu takdirde Cin Çarpmak manası vardır. Cinlerin musallat olması sonucu ortaya çıkan bedensel veya ruhsal hastalığa yakalanmak demektir.
Yelvi
Yelvi sözcüğü, sihir, efsun demektir. İlvi, Cilbi, Silbe ve Moğolcada İlbi, Jilbi, Jilvi, Yilvi olarak da söylenir. Cinler ve doğaüstü güçler aracılığıyla büyü yapmayı ifade eder. Yelviçi veya Yelviçin sihirbaz anlamına gelir.[2]
Etimoloji
(Yel/Yil/İl) kökünden türemiştir. Ruh, can, gizem gibi anlamlarla aynı kökten kaynaklanır. İlenmek sözü ile de bağlantılıdır. Hastalık bildiren bazı sözler bu kökten gelir. Örneğin; Yelpik astım demektir.
Kaynakça
- Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0)
- Divanü Lûgat-it-Türk de Şamanizme Ait Kelimeler, Abdülkadir İnan
İç bağlantılar
Dış bağlantılar
- Türk Mitoloji Sözlüğü, Pınar Karaca (Yel-Yil)