Yevstafi
Yevstafi (Rusça: Евстафий), Rusya İmparatorluk Donanması'nın Karadeniz Filosu'nda görevli bir ön-dretnot muharebe gemisiydi. I. Dünya Savaşı'ndan önce üretilen gemi, 1905'teki Rusya-Japonya savaşından alınan derslere göre değişikliklere uğramasından dolayı gecikmiştir. Karadeniz filosunun amiral gemisidir.
 Rus savaş gemisi Yevstafi | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Rus İmparatorluğu | |
| İsmi: | Evstafi |
| Adının geldiği yer veya kişi: | Saint Eustace |
| Sipariş: | 8 Nisan 1909 |
| Kızağa konulması: | 13 Kasım 1904 |
| Denize indirme: | 3 Kasım 1906 |
| Hizmet: | 28 Mayıs 1911 |
| Hızmet dışı: | Mart 1918 |
| Liste dışı: | 21 Kasım 1925 |
| Akıbet: | 1922–23 hurdaya çıktı |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi: | Evstafi-sınıfı pre-dreadnought savaş gemisi |
| Deplasman: | Proje: 12.738 t (12.537 büyük ton) |
| Uzunluk: | 385 ft 9 in (117,6 m) |
| Genişlik: | 74 ft (22,6 m) |
| Su çekimi: | 28 ft (8,5 m) |
| Kurulu güç: | Design: 10.600 ihp (7.904 kW) |
| İtme gücü: | 2 pervane, 22 kömürlü Belleville buhar türbini |
| Hız: | Design: 16 knot (30 km/sa; 18 mph) |
| Menzil: | 2.100 nmi (3.900 km; 2.400 mi) at 10 kn (19 km/sa; 12 mph) |
| Kişi kapasitesi: | 928 |
| Silah donanımı: |
2 × 2 - 12-inç (305 mm) silah 4 × 1 - 8-inç (203 mm) guns 12 × 1 - 6-inç (152 mm) guns 14 × 1 - 75 mm (3,0 in) silah 2 × 1 - 17,7 mm (0,70 in) torpido tüpü |
| Zırh: |
Krupp zırh Kemer zırhı: 7~9 mm (0,35 in) Güverte: 1,37~2,75 mm (0,108 in) Taretlet: 10 inç (254 mm) Barbetteler: 10 inç (254 mm) Kumanda kulesi: 8 inç (203 mm) Bulkheads: 7-inç (178 mm) |
O ve kardeş gemisi Ioann Zlatous I. Dünya savaşı başladığında, Karadeniz donanmasının en modern gemileriydiler ve dretnotlar hizmete girmeden önce filonun çekirdeğini oluşturdular. 1914 sonlarında, Rusya'nın Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilanından kısa süre önce, Alman muhabere gemisi SMS Goben'i Sarıç Burnu Muharebesi'nde geri çekilmeye zorlamıştır. 1915 başlarında İstanbul boğazı istihkamlarını birçok kez bombalamış, bir keresinde Goeben tarafından saldırıya uğrayıp diğer Rus öncü-dretnotlar ile Goben'i geri çekilmeye zorlamıştır. 1915 sonlarında ilk dretnot göreve başladığında ikincil görevler almaya başlamış ve 1918 yılında Sivastopol'de yedeğe alınır.
Yevstafi, Almanlar Mayıs 1918'da şehri aldıklarında ele geçirildi ve 1918 kasımında ateşkes imzalandıktan sonra Müttefiklere teslim edildi. İngilizler 1919'da Sivastopol'den çekilirken, Bolşeviklerin ilerlemesini önlemek ve geminin Beyaz Ordu'ya karşı kullanımını engellemek amacı ile motorlarını tahrip etmişlerdir. Beyazlar 1920 yılında Kırım'ı boşalttılar ve gemi bir kez daha terk edildi, 1922-1923 Sovyetler tarafından hurdaya çıkarıldı.
Goben ile çatışması
5 Kasım 1914'te, Yalta yakınlarında, Rus Karadeniz Filosu'na ait bir grup gemi (beş savaş gemisi, 3 kruvazör ve 12 destroyer) Yevstafi önderliğinde bir anda Alman savaş kruvazörü Goeben ve eşlik eden hafif zırhlısı Breslau ile karşılaşır. Çatışma 7 – 10 km uzaklıktan 15 dakikadan daha kısa sürer. Yevstafi attığı 12 inçlik ilk salvodan bir mermi Goben'in 15 cm'lik toplarından birine isabet etti[1]. İsabet sonucu topun zırhlı kazamatı kısmen delindi ve atışa hazır bekletilen mühimmat alev aldı, toplam 13 mürettebat öldü, üç mürettebat ise yaralandı. Görüş şartlarının olumsuzluğu ve Rus savaş gemilerinin organizasyon bozukluğu sayesinde Goben ve Breslau kurtulabilmiştir.
Kaynakça
- Bazı kaynaklarca "Goeben" tek bir isabet almıştır (Gary Staff «German Battlecruisers 1914-18» - Osprey Publishing, 2006, s. 19)