Âdem ile Havva
Âdem ile Havva, İbrahimî dinlerin yaratılış mitolojisine göre[1][2] ilk erkek ve kadındı. İnsanlığın özünde tek bir çift atadan geldiği inancının merkezinde yer alırlar.[3] Ayrıca, Yahudilik veya İslam'da yer almasa da, Hıristiyanlıkta önemli inançlar olan insanın düşüşü ve aslî günah doktrinlerinin temelini oluştururlar.[4]
İbranice olan Tanah'da Tekvin'in birinci ve beşinci bölümlerinde, iki farklı perspektife sahip iki yaratılış anlatısı vardır. İlkinde Âdem ve Havva isimlendirilmemiştir. Bunun yerine, Tanrı insanlığı kendi suretinde yarattı ve onlara çoğalmalarını ve kendi yarattığı diğer her şeyden sorumlu olmalarını söyledi. İkinci anlatıda Tanrı, Âdem'i topraktan biçimlendirir ve onu Cennet Bahçesi'ne yerleştirir. Adem'e, iyilik ve kötülüğü belirten ağaç dışında bahçedeki bütün ağaçlardan özgürce yiyebileceği söylenir. Daha sonra Havva, Adem'in bir kaburga kemiğinden arkadaşı olarak yaratılır, çıplaklıklarından dolayı masum ve utanç duygularına sahip değildirler. Ancak, bir yılan Havva'yı yasak ağaçtan meyve yemesi için aldatır ve o meyvenin bir kısmını da Adem'e verir. Bu eylemler onlara utanç ile kötülük gibi olumsuz ve yıkıcı kavramları öğrenme yeteneği sağlar. Tanrı daha sonra yılanı lanetler. Tanrı, kadına ve erkeğe Tanrı'ya itaatsizlik etmenin günahlarının ne olacağını peygamberlikle bildirmeye başlar. Sonra onları Cennet Bahçesi'nden sürgün eder.
Mit, daha sonraki İbrahimî geleneklerde kapsamlı bir şekilde incelendi ve modern İncil alimleri tarafından kapsamlı bir şekilde analiz edildi. Adem ve Havva ile ilgili yorumlar ve inançlar ve bunların etrafında dönen hikâye dinlere ve mezheplere göre değişir; örneğin, hikâyenin İslami versiyonu Havva'nın sadakatsiz ilk kişi olmak yerine, kibri günahlarından Adem ve Havva'nın eşit derecede sorumlu olduğunu savunur. Adem ve Havva'nın hikâyesi genellikle sanatsal olarak tasvir edilir, ayrıca edebiyat ve şiir üzerinde önemli bir etkisi olmuştur.
Adem'in düşüş hikâyesi genellikle bir alegori olarak kabul edilir. Popülasyon genetiği bulgular, özellikle Y kromozomal Adem ve Mitokondriyal Havva ile ilgili olanlar, tek bir ilk "Adem ve Havva" çiftinin asla var olmadığını göstermektedir.
Kaynakça
- Özel
- Womack, Mari (2005). Symbols and Meaning: A Concise Introduction. Walnut Creek ... [et al.]: Altamira Press. s. 81. ISBN 978-0759103221. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2013.
Creation myths are symbolic stories describing how the universe and its inhabitants came to be. Creation myths develop through oral traditions and therefore typically have multiple versions.
- Leeming, David (2010). Creation Myths of the World: Parts I-II. s. 303.
- Azra, Azyumardi (2009). "Chapter 14. Trialogue of Abrahamic Faiths: Towards an Alliance of Civilizations". Ma'oz, Moshe (Ed.). The Meeting of Civilizations: Muslim, Christian, and Jewish. Eastbourne: Sussex Academic Press. ss. 220-229. ISBN 978-1-845-19395-9.
- Alfred J., Kolatch (1985). The Second Jewish Book of Why (2nd, revised bas.). New York, NY: Jonathan David Publishers. s. 64. ISBN 978-0-824-60305-2. Excerpt in Judaism's Rejection Of Original Sin.
- Genel
- Almond, Philip C. Adam and Eve in Seventeenth-Century Thought (Cambridge: Cambridge University Press, 1999, 2008)
- Alter, Robert (2004). The Five Books of Moses. W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-33393-0.
- Blenkinsopp, Joseph (2011). Creation, Un-creation, Re-creation: A Discursive Commentary on Genesis 1-11. A&C Black. ISBN 978-0-567-37287-1.
- Carr, David (2000). "Untamable Text of an Untamable God". Interpretation: A Journal of Bible and Theology. SAGE Publications. 54 (4): 347-362. doi:10.1177/002096430005400402. ISSN 0020-9643.
- Enns, Peter (2012). The Evolution of Adam: What the Bible Does and Doesn't Say about Human Origins. Baker Books. ISBN 978-1-58743-315-3.
- Galambush, Julie (2000). "Eve". Freedman, David Noel; Myers, Allen C. (Edl.). Eerdmans Dictionary of the Bible. Amsterdam University Press. ISBN 9789053565032.
- Gmirkin, Russell (15 Mayıs 2006). Berossus and Genesis, Manetho and Exodus: Hellenistic Histories and the Date of the Pentateuch. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-567-13439-4.
- Greenblatt, Stephen (2017). The Rise and Fall of Adam and Eve. New York: W. W. Norton. ISBN 978-0-393-24080-1.
- Hearne, Stephen Z. (1990). "Adam". Mills, Watson E.; Bullard, Roger Aubrey (Edl.). Mercer Dictionary of the Bible. Mercer University Press. ISBN 9780865543737.
- Hendel, Ronald S (2000). "Adam". David Noel Freedman (Ed.). Eerdmans Dictionary of the Bible. Amsterdam University Press. ISBN 9789053565032.
- Mathews, K. A. (1996). Genesis 1–11:26. B&H Publishing Group. ISBN 978-0805401011.
- Mckenzie, John L. (1995). The Dictionary of the Bible. Simon and Schuster. ISBN 9780684819136.
- Kissling, Paul (2004). Genesis, Volume 1. College Press. ISBN 978-0899008752.
- Ayoub, Mahmoud. The Qur'an and its Interpreters, SUNY: Albany, 1984
- Murdoch, Brian O. The Apocryphal Adam and Eve in Medieval Europe: Vernacular Translations and Adaptations of the Vita Adae et Evae. Oxford University Press, 2009. 978-0-19-956414-9
- Patai, R. The Jewish Alchemists, Princeton University Press, 1994.
- Rana & Hugh. Fazale Rana and Ross, Hugh, Who Was Adam: A Creation Model Approach to the Origin of Man, 2005, 1-57683-577-4
- Sailhamer, John H. (21 Aralık 2010). Introduction to Old Testament Theology: A Canonical Approach. Zondervan Academic. ISBN 978-0-310-87721-9.
- Sykes, Bryan. The Seven Daughters of Eve
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Âdem ile Havva ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Vikisözlük'te âdem ile havva ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Âdem ile Havva ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- First Human Beings (Library of Congress)
- The Story of Lilith in The Alphabet of Ben Sira
- Islamic view of the fall of Adam (audio)
- 98 classical images of Adam and Eve
- The Book of Jubilees
- Adam and Eve in Medieval Reliefs, Capitals, Frescoes, Roof Bosses and Mosaics Cynistory and Phantamangas of Finceland
- "Adam and Eve" at the Christian Iconography website
- Translation of Grimm's Fairy Tale No. 180, Eve's Unequal Children, a German Fairy Tale about Adam and Eve
- Jewish Encyclopedia