Çapak balığı
Çapak balığı (Abramis brama), sazangiller (Cyprinidae) familyasına ait bir tatlısu balığı türü.
| Çapak balığı | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
  | ||||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
Çapak balığı ortalama 30 ila 50 santim boyunda yakalanır. Ara sıra 75 santim ve 7 kilo ağırlığına kadarlarına da rastlanır. Sırtı hafif yeşil, kahverengi, sarı ya da siyah gibi parlar.
Göğüs yüzgeçlerinin haricinde tüm yüzgeçleri koyu gri renktedir. Göğüs yüzgeçleri açık gri renktedir ve neredeyse karın yüzgeçlerine yetişecek kadar büyüktür. Ve bu göğüs yüzgeçleri ile çapak balıklarını kendilerine çok benzeyen ve çok sık çapak balıkları ile karıştırılan Tahta balığı (Blicca bjoerkna)'dan ayırt etmek mümkündür. Bu iki balık türü de aynı zamanda çiftleşip yumurtlarlar. Bu arada bazen bir balık türünün dölü diğer balık türünün yumurtaına ulaşabilir, ve böylece "melez balıklar" meydana gelebilir. Bu melezlerin kursak dişlerini inceleyerek, karışmış olmalarına rağmen daha çok hangi türe ait oldukları tespit edilebilir. Çapak balıkları 16 yaşına kadar yaşayabilirler.
Yaşadığı iklim
Çapak balıkları Avrupa'da Alp dağlarının kuzeyinde, Balkanların Karadenize yakın kısmında, karadenize yakın tatlısularda, Aral gölü ve Hazar denizinin civarındaki tatlısularda bulmak mümkündür. Tuna nehrinde yaşayan bir türü Abramis brama danubii adını taşır. Aral gölü ve Hazar denizi civarında yaşıyanın adı Abramis brama orientalis'dir. Türkiye'de Batı Karadeniz, Marmara ve Ege bölgelerinin tatlısularında bulunur.
Çapak balıkları genelde ırmakların çok yavaş akan kısımlarında ve göllerde bulunur. Suyun dibindeki besinli çamurun yakınında küçük sürüler oluşturarak yaşarlar.
Beslenme
Çapak balığın dudaklarını dışarıya kıvırabilme kabiliyeti ona sivrisinek kurtçukları, çamur solucanları, midyeler ve sülükler gibi su hayvanlarını daha rahat ayıklıyabilmesi için faydalıdır. Bazen su bitkileri ve plankton'dan da beslenirler.
Üreme
Üreme zamanları Nisan ve Haziran arasındaki zamanda iki hafta sürer. Dişiler ürettikleri 1,6 ila 2 milim büyüklüğündeki 150.000 ila 300.000 adet yumurtayı su bitkilerinin üzerine yapıştırırlar.
Ticari değeri
Eskiden çok yenilen bir balık türü olmuş olan çapak balığı, artık günümüzde kılçıklarından dolayı pek sevilmiyor.
Kitaplar
- Sidineia Aparecida Amadio: The ecology of bream (Abramis brama) and rudd (Scardinius erythrophthalmus) in small eutrophic lakes. Colchester 1995.
- Tadeusz Backiel & Janusz Zawisza: Synopsis of biological data on the bream. in no. 36 FAO fisheries synopsis. Rom 1968.
- Wilhelm Busch & Heinrich Kreymann: Brassen und Güster. 1993.
- Erwin Fechner: Wachstum und Ernährung des Brachsen (Abramis brama) im Federsee. 1978.
- Fritz Geyer: Alter und Wachstum der wichtigsten Cypriniden ostholsteinischer Seen. in Bd. 34 Archiv für Hydrobiologie. Kiel 1938/39.
- Herbert Löffler: Zur Ökologie des Brachsen (Abramis brama (L.)) im Bodensee. Tübingen 1982.
Dış bağlantılar
- DSI internet sitesinde Çapak balığı
- www.biopix.dk – Çapak balıklarının resimlerı ve fotoğrafları 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)