Çevgan
Çevgan, Çevgen ya da Çöğen, tarihi milattan öncesine dayanan, Orta Asya Türkleri tarafından at üzerinde oynanan bir tür savaş oyunudur.
Oyun geniş bir alanda, iki takım halinde ayrılmış atlıların, ellerindeki ağaçtan sopalarla keçi derisinden yapılmış topu, karşı tarafın kalesine atmaları esasına dayanmaktadır. Kâşgarlı Mahmud'un Divânu Lügati't-Türk'te de bahsettiği oyunun amacı aynen ciritte olduğu gibi kişinin at üzerinde hareket kabiliyetlerini geliştirmesini sağlamak, savaşa hazırlamaktır.
Orta Asya'daki Türklerin yanı sıra batıya göçen Türklerde bu oyunu oynamaya devam etmişlerdir. Örneğin Osmanlı Devleti zamanında da Çevgan oynandığı Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinde bahsedilmektedir.[1][2] Günümüzde Türki Cumhuriyetlerde kural ve oynanış itibarıyla Çevgana benzeyen Gökbörü (Kökpar) halen oynanmaktadır.
Çevgan, tarihi süreç içinde Polo adıyla İngilizler vasıtasıyla dünyaya yayılmıştır.
Kaynakça
- "EVLİYÂ ÇELEBÎ SEYÂHATNÂMESİNDE GÛY U ÇEVGÂN OYUNU" (PDF). 10 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.
- "Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'ne Göre Osmanlı İmparatorluğu'nda Spor" (PDF). 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2016.