Çiçek dürbünü

Çiçek dürbünü veya kaleydoskop, içine bakıldığında renkli desenler görülen bir aygıttır. Bu desenler, ışığın yansımasıyla elde edilir ve dürbün hareket ettirildikçe sürekli değişir.

Çiçek dürbününün içinden bir görüntü

"Kaleydoskop" kelimesi Yunanca kalos (güzel), eidos (biçim), scopos (izlemek) sözcüklerinden türetilmiştir.

Dürbün, İskoç Sir David Brewster tarafından 1816'da ışığın polarizasyonundan yaralanılarak icat edilmiştir, 1817'de patenti alınmıştır. Brewster yaptığı icattan çok para kazanacağını düşünmüştür, ancak patent sırasındaki bir hatası, dürbünün taklitlerinin çok kolayca kopyalanabilmesine olanak sağlanmıştır.

Dürbünün içerisi siyah ya da koyu bir renge boyalıdır. İçinde arasında 60 derecelik eğimle birbirine bitişik üç ayna bulunur. Aynaların arasında renkli cam parçaları, tüyler, pullar, ince boncuklar gibi malzemeler bulunur. Bu dürbünün bir ucundan bakıldığında şekil değiştiren çokgenler, çoğunlukla bir daha aynı olmayacak görüntüler görülür.

Popüler kültürde, televizyonda kamera hilesi olarak kullanılan "bulanıklaştırma efekti" olarak da teknolojik kullanımı yaygındır. Görüntü hafif bulanık ve çokgen şekiller halinde dramatikleşitirilir.

Bir çiçek dürbünü

Bununla beraber bazı sanat merkezlerinde bu dürbünler bulunur, çeşitli sanat eserleri bununla bakılarak farklı görüntüleri elde edilir.

Yapılışı
Bir çiçek dürbünü görüntüsü

Çiçek dürbünü yapmak için kenar boyları 1/3 oranlı, dikdörtgen biçimli üç ayna, ince, saydam bir kâğıt veya naylon parçası (şeffaf dosya parçası), yapışkan bant, makas, karton, kalem ve küçük parçacıklara bölünmüş çok sayıda renkli kâğıt, boncuk, cam kırığı ya da buna benzeyen materyaller gerekir.

Aynalar üçgen prizma oluşturacak biçimde birbirine uzun kenarlarından sırlı yüzeyleri dışa bakacak şekilde birleştirilir ve bantla tutturulur. Kartondan öncelikle bir üçgen prizma yapılır, ve buna uygun üçgen bir parça kesilir. Kesilen parça, prizmanın üst tarafına yapıştırılır. Kurşun kalemle bu üçgenin ortasına bir delik açılır. Diğer kenarı kapatmadan önce renkli materyaller, saydam kâğıt ve naylon arasına konur. Prizmanın alt tarafının da kapatılması gerekmektedir, buraya saydam kağıdı veya şeffaf dosya parçası ya da buzlu cam görüntüsü verebilecek herhangi bir materyal yapıştırılır. Artık üstteki delikten ışığa doğru bakarak oluşan desenler görülebilir.[1]

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Çiçek dürbünü ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2007.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.