İbni Arapşah

İbni Arapşah (asıl adı Ahmet Bin Muhammet ed-Dimaşki) (d. 1389, Şam - ö. 1450, Kahire), Arap bilgini ve şairi.

Timur'un Şam'ı almasından (1400) sonra ailesiyle Semerkand'a geçen İbni Arapşah, sağlam bir öğrenim görüp, Türkçe, Farsça ve Moğolca öğrendi. Seyit Şerif Muhammet ül-Cürcani'den ders alıp, bilgisini arttırmak amacıyla uzun bir Türkistan gezisine çıktı (1408). Saray, Astrahan, Kırım, Karadeniz kıyılarını dolaşıp, Edirne'ye giderek Çelebi Mehmet'in sarayına girdi (1412) ve birçok yapıtı Türkçeye çevirdi. Divanı Hümayun'da görev aldı, Çelebi Mehmet ölünce (1421) Şam'a dönerek, Mescid el-Kasab'da inzivaya çekildi (yapıtlarının büyük bölümünü o sırada yazdı). Mevlana Ebu Abdullah Muhammet Bin Muhammed el-Buhari'ye bağlanıp (1428-1438), Buhari ölünce (1438) Kahire'ye yerleşti ve Sultan el-Malik el-Çakmak tarafından korundu. Çevresindekileri yermesi nedeniyle Çakmak'a yapılan şikayetler artınca tutuklanıp, beş gün sonra serbest bırakıldıysa da, on iki gün sonra öldü.

Başlıca yapıtları

• Mir'at ül-Edeb (Edep Aynası)
• Cilvet ül-Emdah ül-Cemaliye (Cemal'e İlişkin Övgülerin Görünüşü)
• Cami ül-Hikâyat (Öyküler Toplamı)
• El-Telif üt-Tahir fi Şeyh il-Malik uz-Zahir Abi Said (Sultan el-Malik el-Zahir Çakmak Üstüne Yapıt)
• Gurret üs-Siyer fi Devlet it-Türk ve'l Tatar (Türk ve Tatar Devletlerinin Parlak Tarihi)
• Tercüman ül-Müteram Bin Münteheb il-Ereb fi-Lügat it-Türk vel Acem (Arapça-Türkçe sözlük)