İskender Paşa (Bosna beylerbeyi)
İskender Paşa ya da Mihaloğlu İskender Paşa (ö. 1506) II. Mehmet ve II. Bayezid dönemlerinde çeşitli valilik görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı veziri ve Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda yaptığı fetihlerde önemli bir rol oynamış olan bir akıncı kumandanıdır[1].
İskender Paşa Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında Müslüman olarak akıncılığı seçen Bizans kökenli Köse Mihal'in soyundan gelir[2]. II. Mehmet'in en güvendiği komutanlardan biriydi. Bosna'nın yeni Osmanlı Devleti'ne katılmış olduğu yıllarda 1475 yılında Bosna Sancağı'nın beyi oldu. Bu sırada Bosna 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın ön cephelerinden biriydi. 1477 yılında İskender Paşa Venedik Cumhuriyeti topraklarına bir sefer düzenledi. Isonzo ve Tegliamento nehirlerini aşarak Venedik kentini tehdit etti[3]. İskender Paşa 1480 yılında Rumeli Beylerbeyliği'ne getirildi. 1483 yılında vezir rütbesini kazandı. 1485 yılında ikinci, 1498 yılında ise üçüncü defa Bosna beyi oldu.
1491 yılında kendine tahsis edilmiş olan arazi üzerinde Galata Mevlevîhânesi'ni inşa ettirmiştir. Ayrıca 1500 yılında Saraybosna'da bir Nakşibendi tekkesi[4], 1505 yılında da İstanbul'un Fatih semtinde İskenderpaşa Camii'ni yaptırmış[5], 1506 yılında ölmüştür[6].
Kaynakça
- Mehmet Süreyya Bey (1996). Sicil-i Osmani. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. s. 808. ISBN 975-333-038-3.
- Köhbach, Markus; Procházka-Eisl, Gisela; Römer, Claudia, (Edl.) (1999). Acta Viennensia Ottomanica (Almanca). Selbstverlag des Instituts für Orientalistik. s. 287. ISBN 978-3-900345-05-1.
- Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W.; Zacour, Norman P., (Edl.) (1989). A History of the Crusades, Volume VI: The Impact of the Crusades on Europe (İngilizce). Madison ve Londra: University of Wisconsin Press. s. 330. ISBN 0-299-10740-X.
- H. T. Norris (1993). Islam in the Balkans: religion and society between Europe and the Arab world (İngilizce). Hurst. s. 101. ISBN 978-1-85065-167-3.
- John Freely (2011). A History of Ottoman Architecture (İngilizce). WIT Press. s. 207.
- Mehmet Emin Yardımcı (2006). 15. ve 16. yüzyıllarda bir Osmanlı livası: Bosna. Kitap Yayınevi.