İsmail Hakkı Tekçe
İsmail Hakkı Tekçe (18 Haziran 1892 - 5 Ekim 1975[1]), Türk asker.
İsmail Hakkı Tekçe | |
---|---|
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı İsmail Hakkı Tekçe, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile Tunceli bölgesinde (1937) | |
Doğum |
18 Haziran 1892 İstanbul |
Ölüm |
05 Ekim 1975 (83 yaşında) İstanbul |
Bağlılığı |
Osmanlı (1912-1920) Türkiye (1920-1951) |
Hizmet yılları | 1912-1951 |
Rütbesi | Tümgeneral |
Komuta ettiği |
TBMM Muhafız Taburu Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı |
Savaşları/Çatışmaları |
Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Madalyaları | İstiklal Madalyası |
1912 yılında Harp Okulu'ndan Teğmen rütbesiyle mezun oldu. Erzincan'da bulunan 10. Kolordu'da görevlendirildi. Akabinde Balkan Savaşları'na katılmak üzere İstanbul'a döndü. Çeşitli birliklerde görev aldıktan sonra Ardahan'da bulunan 3. Kafkas Tümeni'ne bağlı 8. Alay'da görev yaparken Şubat 1920 tarihinde Mustafa Kemal Paşa'nın refakat subaylığına tayin edildi. TBMM'nin açılmasından 6 gün önce Ankara'ya gelerek Mustafa Kemal Paşa'nın emrine girdi. Refakat subayı olarak görev yaparken Mustafa Kemal Paşa'nın korumasının yetersizliğinden bahsederek Muhafız Takımı'nın kurulmasını teklif etti. 18 Temmuz 1920 tarihinde Muhafız Takımı kuruldu ve komutanlığına tayin edildi. 3 ay boyunca bu görevi yürüttü. Hemen sonra Muhafız Taburu komutan vekilliğine getirildi. Bu görevindeyken, birliğiyle beraber Sakarya Meydan Muharebesi'ne katıldı. Savaştaki başarılarından ötürü Yüzbaşı rütbesine terfi etti. Bu görevi 1.5 yıl yürüttükten sonra asaleten Muhafız Taburu Komutanlığı'na getirildi. Bu görevi 1922-1927 yılları arasında yerine getirdikten sonra, 1927 yılında kurulan Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı'nın komutan vekilliğine getirildi ve Binbaşı rütbesine terfi etti. Daha sonra bu komutanlığa 1931 yılında asaleten getirildi. Önce Yarbay rütbesine, daha sonra da Albay rütbesine terfi etti. Bu görevlerde toplam 18 yıl görev yaptı. 1938 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatı ve İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra da bir süre görevini yürüttü. 1939 yılında görevinden alınarak çeşitli birliklerde görev yaptı. Rütbesi 1942 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi, 1943 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. 1951 yılında emekli oldu. 1975 yılında İstanbul'da öldü.
İsmail Hakkı Tekçe emekli olduktan sonra anılarını kaleme almıştır. Bu anılar önce Günaydın Gazetesi'nde yayınlanmış daha sonra gazeteci Hasan Pulur tarafından kitaba dönüştürülmüştür. Bu anılarda Tekçe, Türkiye Komünist Partisi kurucularından Mustafa Suphi ve 14 arkadaşını 28 Ocak 1921'de Trabzon'dan denize açılırken öldüren Yahya Kahya adlı Trabzonlu kabadayıyı konuşmaması için infaz ettiğini yazar.[2][3][4][5]
Aynı anılarda Yüzellikler listesinin 101. sırasında yer alan, Nureddin İbrahim Konyar tarafından İzmit'te linç ettirilen, Bandırma Adalet gazetesi sahibi Bahriyeli Ali Kemal'e Tekçe tarafından Eminönü'nde başarısız bir suikast girişiminde bulunulduğu yazılıdır.[2][5]
Kaynakça
- Akbal, İsmail (2011). "Komitacı Eylemlerin Son Temsilcisi İsmail Hakkı Tekçe ve Faaliyetleri" (PDF). Hacettepe Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Dergisi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- Pulur, Hasan, Muhafızı Atatürk'ü Anlatıyor Emekli General İsmail Hakkı Tekçe'nin Anıları Kaynak Yayınları Haziran 2000 ISBN 978753432955
- http://www.academia.edu/27396930/DER%C4%B0N_DEVLET_%C4%B0SMA%C4%B0L_HAKKI_TEK%C3%87E_VE_ONUN_TARAFINDAN_1922-1923_YILLARINDA_%C4%B0%C5%9ELENEN_C%C4%B0NAYETLER
- "Arşivlenmiş kopya". 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018.
- Günaydın Gazetesi, 4 Aralık 1977