Aşı karşıtlığı

Aşı karşıtlığı, aşı hizmeti kendisine sunulmasına karşın çocuğu adına aşılamaya yanaşmaması veya tamamen karşı çıkma durumudur. Dünya Sağlık Örgütü, aşı karşıtlığını 2019'un en büyük on sağlık tehdidinden biri saymıştır.[1][2] Terim, genel olarak aşılar hakkında olumsuz görüşler yaymayı, aşıları ertelemeyi ve kimi aşıları daha makbul görmeyi içerir.[3][4] Aşılamaya karşı çıkan argümanlar, aşıların güvenliği konusunda sağlanmış bilimsel konsensüs ile de çelişmektedir.[5][6][7][8]

Aşı karşıtlığı, aşılar hakkındaki tıbbi, ahlaki ve hukuki tartışmalardan kaynaklanmaktadır. Aşıya karşı kuşkuyla yaklaşmak, kişinin kendine veya aşıyı sağlayan kuruma güven duymaması ve aşıya erişimin kolaylığı gibi nedenlerden kaynaklanır.[4] Aşı icat edildiğinden beri aşı karşıtlığı da olmuştur. Aşı karşıtlarının argümanlarının sürekli değiştiği saptanmıştır.[9] Aşıya olan karşıtlığın toplum nezdinde hızlı bir şekilde yayılması salgınlara ve aşıyla önlenebilir hastalıklardan dolayı ölüme neden olabilir.[10][11][12][13][14][15]

Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu çeşitli ülkelerde zorunlu kılınan birtakım aşılar vardır. Bu aşıların bazıları ücretsiz yapılırken bazıları ücrete tabidir. Zorunlu aşıların ücretli olması aşı karşıtlığına bir gerekçe olarak öne sürülebilmektedir.[16][17][18] Özellikle Amerika Birleşik Devletleri gibi Batı ülkelerinde aşı karşıtlığı vücut dokunulmazlığı veya sivil özgürlükler ile ilişkilendirilmektedir.[12][19][20][21][22] Leonard Horowitz gibi bazı komplo teorisyeni sağlıkçılar da aşı karşıtlığı göstermektedir.[23][24]

Kaynakça
  1. "Ten health issues WHO will tackle this year". Who.int (İngilizce). 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2019.
  2. PM, Aristos Georgiou (15 Ocak 2019). "The anti-vax movement has been listed by WHO as one of its top 10 health threats for 2019" (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Ocak 2019.
  3. Smith, MJ (November 2015). "Promoting Vaccine Confidence". Infectious Disease Clinics of North America (Review). 29 (4): 759-69. doi:10.1016/j.idc.2015.07.004. PMID 26337737.
  4. Larson, HJ; Jarrett, C; Eckersberger, E; Smith, DM; Paterson, P (April 2014). "Understanding vaccine hesitancy around vaccines and vaccination from a global perspective: a systematic review of published literature, 2007–2012". Vaccine. 32 (19): 2150-59. doi:10.1016/j.vaccine.2014.01.081. PMID 24598724.
  5. "Communicating science-based messages on vaccines". Bulletin of the World Health Organization. 95 (10): 670-71. October 2017. doi:10.2471/BLT.17.021017. PMC 5689193 $2. PMID 29147039.
  6. "Why do some people oppose vaccination?". Vox. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
  7. Ceccarelli, Leah. "Defending science: How the art of rhetoric can help". The Conversation (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
  8. U.S. Department of Health and Human Services. "Vaccines.gov". Vaccines.gov (İngilizce). 20 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2018.
  9. Gerber JS, Offit PA (February 2009). "Vaccines and autism: a tale of shifting hypotheses". Clinical Infectious Diseases. 48 (4): 456-61. doi:10.1086/596476. PMC 2908388 $2. PMID 19128068.
  10. "Frequently Asked Questions (FAQ)". Boston Children's Hospital. 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.
  11. Phadke VK, Bednarczyk RA, Salmon DA, Omer SB (March 2016). "Association Between Vaccine Refusal and Vaccine Preventable Diseases in the United States: A Review of Measles and Pertussis". JAMA. 315 (11): 1149-58. doi:10.1001/jama.2016.1353. PMC 5007135 $2. PMID 26978210.
  12. Wolfe RM, Sharp LK (August 2002). "Anti-vaccinationists past and present". BMJ. 325 (7361): 430-32. doi:10.1136/bmj.325.7361.430. PMC 1123944 $2. PMID 12193361.
  13. Poland GA, Jacobson RM (January 2011). "The age-old struggle against the antivaccinationists". The New England Journal of Medicine. 364 (2): 97-99. doi:10.1056/NEJMp1010594. PMID 21226573.
  14. Wallace A (19 Ekim 2009). "An epidemic of fear: how panicked parents skipping shots endangers us all". Wired. Erişim tarihi: 21 Ekim 2009.
  15. Poland GA, Jacobson RM (March 2001). "Understanding those who do not understand: a brief review of the anti-vaccine movement". Vaccine. 19 (17–19): 2440-45. doi:10.1016/S0264-410X(00)00469-2. PMID 11257375.
  16. "The Long History of America's Anti-Vaccination Movement". DiscoverMagazine.com. Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
  17. Young, Zachary (21 Kasım 2018). "How anti-vax went viral". Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
  18. "How the anti-vaxxers are winning in Italy" (İngilizce). 28 Eylül 2018. Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
  19. Chang, Julie (12 Temmuz 2017). "'Civil liberties' at center of vaccination debate in Texas". Mystatesman. Austin American-Statesman. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  20. Elliman, David; Bedford, Helen (23 Mart 2014). "In Britain, Vaccinate With Persuasion, not Coercion". The New York Times. 24 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  21. "Anti-vaxxers have embraced social media. We're paying for fake news with real lives" (İngilizce). 28 Haziran 2017. Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
  22. Bourree Lam, Vaccines Are Profitable, So What?. The Atlantic Feb. 10, 2015
  23. U.S. Public Records Index Vol 1 (Provo, UT: Ancestry.com Operations, Inc.), 2010.
  24. Kalichman, Seth C. (2009). Denying AIDS: Conspiracy Theories, Pseudoscience, and Human Tragedy. Berlin: Springer. ss. 108. ISBN 0-387-79475-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.