AlpTransit
AlpTransit ya da Almanca kısaltması ile NEAT (Neue Eisenbahn-Alpentransversale) İsviçre'nin kuzeyi ile güneyini birleştirmeyi amaçlayan büyük bir demiryolu projesi. İsviçre Alplerini, varolan tünellerin birkaç yüz metre altından, bir dizi "base tünel" yardımıyla geçen bu demiryolu projesi, İsviçrenin gelmiş geçmiş en büyük projesidir.Güvenlik amacıyla proje kapsamındaki tüm tüneller birbirine paralel iki tünel biçimindedir ve 325 metre ara ile kurtarma tüneline geçiş boruları bulunur.[1] Toplam maliyeti 19 milyar Fr. olarak hesaplanan projenin 13 milyar Fr.lık kısmı Gotthard base tüneline ayrılmıştır.[1] Projenin en önemli iki kısmı Gotthard Base aksı ile Lötschberg Base aksıdır. Gotthard Base aksı dünyanın en uzun tüneli olan(2016 yılı itibarı ile) 57 km. uzunluğundaki Gotthard Base tünelini de kapsayan bir dizi tünelden oluşur. Toplam uzunluğu 152 km.ye ulaşır.
Gotthard Aksı
Gotthard Aksı, Gotthard Base Tüneli, Zimmerberg Base Tüneli, Ceneri Base Tüneli gibi tüneller ve çok sayıda yüzey bağlantılarından oluşur AlpTransit Gotthard AG tarafından yapılmaktadır. Yeni aks sayesinde Zürih ile Milano arası 250 km/h gidebilen hızlı trenler ile tren ile 4 saatten 2.5 saate inecektir.[2]
57 km uzunluğundaki Gotthard Base Tüneli, 1881'de yapımı tamamlanmış olan 15 km.lik eski Gotthard tünelinin o yıllarda kazanmış olduğu dünyanın en uzun tüneli niteliğini yeniden kazandı. Yeni tünel 57 km. boyunca uzanan iki tünelden oluşur ve her birinden bir ray hattı geçer. Tünellerin 178 noktasında her iki tüneli birbirine bağlayan acil yardım istasyon noktaları bulunmaktadır. Bu istasyonlar yangın, kaza gibi durumlarda kullanılabilecek su doldurma, yangın söndürme ve tren kurtarma malzemeleriyle donatılmıştır. Projenin başında bu istasyonlardan birinden (800 metre yerin altından) yukarıya 'Porta Alpina' kapısına bir asansörle bağlantı yapma fikri vardı. Böylece Porta Alpina yerin 800 metre altındaki dünyanın en derin tren istasyonu olacaktı. Ancak 40.50 milyon Fr. maliyeti ve yıllık 2.5 milyon Fr. işletme masrafı olan bu proje verimli bulunmadığı için rafa kaldırıldı.[3]
Lötschberg Aksı
Bern alplerini delen Lötscherg aksı'nın en önemli kısmı Lötschberg Base Tünelidir. 34.6 km. uzunluğundaki tünel 2007 yılında devreye girdi, 4,7 milyar Fr.a maloldu ve AlpTransit projesinin ilk tamamlanan kısmı oldu. Basel- Bern üzerinden güneyi bağlayan hattır. Tünel 1913'ten beri kullanılan ve daha yüksekten giden Lötschberg tünelinin yerine geçti. Maliyet sorunlarından dolayı Lötschberg tüneli, tek tünelden oluşuyordu, ikinci tünelin ise ancak 12 km.lik üçte biri yapılabildi, diğer üçte bir kazıldı, son üçte bire ise başlanamadı. Kalan kısım için 1 milyon Fr.lık bir maliyet hesaplanmıştır.
Kaynakça
- AlpTransit Gotthard 4 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2012 tarihli broşür, 23.06.2016 tarihinde erişildi.
- Gotthard Base Tunnel: Tunnel technology for the future, 23.06.2016 tarihinde erişildi.
- World's longest lift put on hold, www.swissinfo.ch, 23.06.2016 tarihinde erişildi.