Arjantin Devrimi

Arjantin Devrimi (İspanyolca: Revolución Argentina) Devlet Başkanı Arturo Illia'yı 28 Haziran 1966'da bir darbeyle deviren sivil-askeri diktatörlüğün döneme verdiği isimdir.[1] "Arjantin Devrimi," önceki tüm darbelerin askine var olan rejimin, bürokratik-otoriteryan rejimle (İspanyolca: Estado burocrático-autoritario) (EBA) bilinçli bir şekilde değiştirilmeye çalışılmasıdır.[2] Darbe, çok geniş bir kesimden destek görmüştür.[3] Peronizmin atar damarı olan CGT, medya, yabancı sermaye, aşırı sağ ve oligarşik elit, eski başkan Frondizi, UCR-sol ve Katolik Kilisesi darbeyi desteklemiştir. Darbenin arkasında bulunan güçlü destekle birlikte ordu bu eylemini “Arjantin Devrimi” olarak ilan etmiştir.[4]

Çoğunlukla askeri diktatörlüğe tepki gösteren muhaliflerin ve onların oluşturdukları gerilla örgütlerinin askerden daha çok şiddet sergilediği için bu dönemdeki siyasi ve sosyal çatışma beyin göçüne neden oldu.[1] Bu dönemde Juan Carlos Onganía (1966-1970 ), Roberto Marcelo Levingston (1970-1971) ve Alejandro Agustín Lanusse (1971-1973) sırayla fiilen Devlet Başkanlığı yapmıştır.[1]

Gerillaların ve kitlesel ayaklanmaların ortaya çıkmasıyla siyasi partilerin dağılması ve taciz edilmesi, aralarında Cordobazo ve Rosariazo'nun öne çıktığı birkaç kasabayla, diktatörlük 1973'te Cordobazo ve Rosariazo'nun etkisiyle 1973 yılında sandığa gidilmesiyle dönem sona ermiştir[1] . Seçimlerde Peronist aday Héctor José Cámpora oyların %49,53'ünü alarak zafer kazanmıştır.[1]

Nedenleri

Illia hükümetinin ekonomik politikaları ülkede tepki çekmiş ve hatta Arjantin medyası Illia’ya karşı açıkça darbe istediklerini belirtmişlerdir.[1] 8 Haziran 1966’da General Julio Alsogaray ordu adına bu beklentiyi Illia’yı istifaya çağırarak karşıladı.[1] 8 Haziran günü Illia başkanlık makamından çekilip Genelkurmay Başkanı Juan Carlos Onganía'ya bıraktı.[1]

Onganía darbenin nedeni olarak sivil liderlerin ulusal sorunları çözmede yetersiz kalması ve siyasi partilerin toplumda kutuplaşmaya yol açan sorumsuz davranışlarını göstermiştir.[1]

Darbe, çok geniş bir kesimden destek görmüştür.[4] Peronizmin atar damarı olan CGT, medya, yabancı sermaye, aşırı sağ ve oligarşik elit, eski başkan Frondizi, UCR-sol ve Katolik Kilisesi darbeyi desteklemiştir. Darbenin arkasında bulunan güçlü destekle birlikte ordu bu eylemini “Arjantin Devrimi” olarak ilan etmiştir.[1]

Ekonomik politikalar

Onganía hükümeti, Kongre, bütün siyasi partileri ve bürokratik makamları azlederek, ekonomik büyümeyi canlandıracak teknokratlar ve yabancı yatırımcılarla ittifaklar geliştirilmiştir.[2] İlk yıllarda ihracata yönelik sanayileşme (İYS) politikalarıyla enflasyon düşmüş, sanayi gelişmiştir.[2]

Uzun Bastonlar Gecesi

Darbenin kurduğu bürokratik-otoriteryan rejim, var olan kurumları ve siyasi pratikleri parçalayıp yok etmek için uğraşmıştır.[1] Üniversiteler ve basın üzerinde baskı uygulaya başlandı.[1]

Darbeden çok kısa bir süre sonra, Uzun Bastonlar Gecesi olarak adlandırılan gecede Federal Polis, Buenos Aires Üniversitesi’ne baskın yapıp Üniversite Reformu’na muhalefet eden öğrenciler ve hocalar ile güvenlik güçleri arasında ciddi bir gerilim yaşanmıştır.[1] Çok sayıda tutuklama olan geceden sonra̧ 300 profesör ülkeyi terk etti.[1]

Kaynakça
  1. Galasso, Norberto (2019). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1.
  2. Lewis, Daniel K. (2003). The History of Argentina. Palgrave Essential Histories Series (İngilizce). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-6254-6.
  3. Abad de Santillán, Diego (1971). Historia Argentina (İspanyolca). Buenos Aires: Tipográfica Editora Argentina.
  4. Crooker, Richard A. (2009). Argentina (İngilizce). New York: Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-0481-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.