Bantu dilleri

Bantu dilleri
Coğrafi dağılım	Afrika
Sınıflandırma	Nijer-Kongo dilleri Atlantik-Kongo dilleri Benue-Kongo dilleri Güney Bantoid dilleri Bantu dilleri; ; ; ;
Alt bölümler	Yaklaşık 20 adet
ISO 639-2 / 5	bnt
	Bantu (turuncu) ve diğer Afrika dillerinin dağılımını gösteren harita.

Bantu dilleri ailesi Afrika'nın Sahraaltı Afrika denen orta ve güney bölgelerinde yaşayan Bantular tarafından yaygın olarak konuşulan Svahili, Zulu, Çuana, Kongo, Mongo, Gonda vb. dillerden oluşur. Bu ailenin en çok tanınan dili Kenya, Uganda, Tanzanya ve Kongo'da 15 milyon kişi tarafından konuşulan Swahili'dir.

Bantu Dilleri Orta ve Güney Afrika'da yaşayan kabilelerin konuştukları 400'den fazla dilin bütününe verilen addır. Lingalaca, Lubaca, Kongoca, Swahili (Svahili), Pölce, Susuca, Gurca, Akanca Bantu dilleri grubundandır. Aslında Bantu'yu bir dil ailesi olarak adlandırmak yanlış olur, çok farklı kurallar içeren diller de bu grubun bir üyesi olabilir. Bantu bölgede konuşulan dillere verilen genel addır. Bantu sözcüğünün ne anlama geldiği konusunda ortak kabul görmüş bir görüş olmasa da bantu birçok Bantu dilinde insan anlamına gelir.

Büyük Bantu dilleri

Lingua franca

Svahili (Kiswahili) (350,000; tens of milyons as L2)

Angola

Güney Mbunducası (Umbundu) (4 milyon)
Kuzey Mbunducası (Kimbundu) (3 milyon)
Ovambo (Ambo) (Oshiwambo) (500,000)
Luvalece (Chiluvale) (500,000)
Çokvece (Chichokwe) (500,000)

Botsvana

Tsvanaca (Setswana) (1 milyon)
Kalangaca (Ikalanga) (150,000)

Burundi

Rundice (Kirundi)(5 milyon)

Kongo Demokratik Cumhuriyeti

Lingalaca (2 milyon; 7 milyon with L2 speakers)
Luba-Kasai (Tshiluba) (6.5 milyon)
Tubaca (Kituba) (4.5 milyon), Bantu kreolü
Kongoca (Kikongo) (3.5 milyon)
Luba-Katanga (Kiluba) (1.5+ milyon)
Songece (Lusonge) (1+ milyon)
Nandece (Orundandi) (1 milyon)
Tetelaca (Otetela) (800,000)
Yakaca (Iyaka) (700,000+)
Shi (700,000)
Yombece (Kiyombe) (670,000)

Ekvator Ginesi

Betice (Fangca) (300,000)
Bubece (40,000)

Kamerun

Betice (1.7 milyon: 900,000 Buluca, 600,000 Ewondo,
120,000 Fangca, 60,000 Etonca, 30,000 Bebele)
Basaa (230,000)
Dualaca (350,000)

Kenya

Kikuyuca (7 milyon)
Luhyaca (5.4 milyon)
Kambaca (4 milyon)
Meruca (Kimeru) (2.7 milyon)
Gusii (2 milyon)

Lesotho

Güney Sotocası (Sesotho) (1.8 milyon)
Zuluca (Isizulu) (300,000)

Malavi

Çevaca (Chichewa) (7 milyon)
Tumbukaca (1 milyon)
Yao (1 milyon)

Mozambik

Makhuwa (3 milyon; 5.5 milyon all Makua)
Tsongaca (Xitsonga) (1.7 milyon)
Shona (Ndau) (1.6 milyon)
Lomwe (1.5 milyon)
Sena (1.3 milyon)
Tswa (1.2 milyon)
Chuwabu (1.0 milyon)
Chopi (800,000)
Ronga (700,000)
Çevaca (Chichewa) (600,000)
Yao (Chiyao) (500,000)
Nyungwe (400,000)
Tonga (400,000)
Makonde (400,000)

Namibya

Ovambo (Ambo, Oshiwambo) (800,000, incl. Kwanyama, Ndongo, Kwambi)
Hereroca (200,000)

Kongo Cumhuriyeti

Kituba (1.2+ milyon) [Bantu kreolü]
Kongoca (Kikongo) (1.0 milyon)
Teke dilleri (500,000)
Yombece (350,000)
Suundi (120,000)
Mbosi (110,000)
Lingalaca (100,000)

Orta Afrika Cumhuriyeti

Mbatice (60,000)

Ruanda

Ruandaca (Kinyarwanda) (7 milyon)

Güney Afrika Cumhuriyeti

Zuluca (Isizulu) (10 milyon)
Xhosa (Isixhosa) (8 milyon)
Güney Sotocası (Sesotho) (4 milyon)
Pedi (Sepedi) (4 milyon)
Tswana (Setswana) (3.5 milyon)
Tsonga (Xitsonga) (2 milyon)
Svatice (SiSwati) (1 milyon)
Vendaca (Tshivenda) (1 milyon)

Esvatini

Svatice (SiSwati) (1 milyon)

Tanzanya

Sevahilice milli dildir

Sukuma (5.5 milyon)
Gogo (1.5 milyon)
Haya (Kihaya) (1.3 milyon)
Chaga (Kichaga) (1.2+ milyon : 600,000 Mochi,
300,000+ Machame, 300,000+ Vunjo)
Nyamwezi (1.0 milyon)
Makonde (1.0 milyon)
Ha (1.0 milyon)
Nyakyusa (800,000)
Hehe (800,000)
Luguru (700,000)
Bena (600,000)
Shambala (650,000)
Nyaturu (600,000)

Uganda

Gandaca (Luganda) (7.5 milyon)
Nkore-Kiga (3.5 milyon : 2.3 milyon Nyankore,
1.2 milyon Kiga (Chiga))
Sogaca (Lusoga) (2 milyon)
Masabaca (Lumasaba) (1.1 milyon)
Nyoro-Tooro (1.1 milyon)
Ruandaca (Kinyarwanda) (750,000)
Konjo (600,000)
Gwere (400,000)

Zambiya

Bembaca (3.3 milyon)
Tonga (1.0 milyon)
Çevaca (Chichewa) (800,000)
Lozice (Silozi) (600,000)
Lala-Bisa (600,000)
Nsengaca (550,000)
Tumbukaca (Chitumbuka) (500,000)
Lundaca (450,000)
Nyihaca (400,000+)
Mambwe (Lungu) (400,000)

Zimbabve

Şona dilleri (15.4 milyon : Karanga, Zezuru,
Kalanga, Korekore, Ndau, Manyika)
Kuzey Ndebele (2 milyon)
Tonga
Vendaca

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.