Blephariceridae
Blephariceridae, çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.
| Blephariceridae | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Blepharicera fasciata | ||||||||||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
|
Blepharicerinae | ||||||||||||||||||||||
Bütün dünyada yalnızca 200 kadar türü bulunur. Türkiye'de tek türü (Blepharicera fasciata) vardır.
En çok farklılaşmış Nematocera familyalarından birisidir. Larvaları sadece akar sularda yaşarlar ve çok ekstrem koşullara (düşük sıcaklıklara ve çağlayanlara) uyum yapabilirler. Erginler kendilerine oldukça benzeyen Tipulidae türlerinden daha güçlü ve kontrollü uçuşlarıyla kolaylıkla ayırt edilebilirler. Sokamaz ve kan emmezler.
Morfoloji
Erginleri, narin yapılı, uzun bacaklı, uzun ve çok segmentli duyargalıdırlar. Kanatlarındaki çok sayıda ve ağsı yalancı damarlanma ile kolayca tanınabilirler. Güçlü arka bacaklar, birleşmemiş gözler, bağımsız M3 damarının oluşu güçlü karakteristik özellikleridir. Birleşik gözler enine bir hat ile bir üst ve alt bölgeye ayrılır. Üst bölge daha büyük ommatidiumlardan, alt bölge ise daha küçük ommatidiumlardan oluşur.
Akarsularda 4 farklı larva evresi vardır ve çok değişik adaptasyonlar gösterirler. Cephalotorax ve 6 adet vakum diski bulunur. Larvalar göz alıcı bir görünüşe sahiptir. Vücutları 6-7 segmentten ibarettir. Segmentler derin girintilerle ayrılmıştır. Her segment orta ventral kısımda çıkıntılar bulundurur. Larvaların pürüzsüz yüzeylere tutunmasını sağlayan suctorial diskler gerçek hidrolik çubuklar şeklindedir. Kazıcıdırlar. İyi gelişmiş ağız parçalarıyla suyun içine batmış kayalarda ince film halindeki alglerle, bakterilerle ve diğer organik materyallerle beslenirler. Diyatomeler onların diyetlerinin ana içeriğidir.
Prepupa larvalar nehirlerin veya kayaların belli noktalarında hareketlidirler. Nadiren pupalar organik materyallerde bulunur. Pupa evresi türlere ve su sıcaklığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Ama genellikle 2-3 hafta arasındadır. Yüzeylere sıkı tutunmak zorundadırlar. Pupadan ergine hale geçebilmesi için gereken süre 3-5 dk gibi oldukça kısa olabilir.
Biyolojisi
Ergin hale geldikten çok kısa zaman sonra çiftleşme gerçekleşebilir. Çiftleşmenin hemen ardından küçük salkım halindeki yumurtalar ıslak ya da çıkık kayalara bırakılır. Bazı dişiler su altına doğru sürünürler ve suya batmış haldeki kayalara bırakırlar. Larvalar nehirlerde kayalar üzerinde iyi gelişmiş birer birlik oluştururlar. Çağlayan ve nehirlerin alt yüzeylerinde akıntının hızlı olduğu, sert zeminlerde yaygın olarak yaşarlar.
Habitat
Erginler genellikle temiz sulara yakın yerlerde ağaç yapraklarının, köprülerin altında dinlenirken bulunurlar. Akarsu seven sineklerdir. Larvaları yalnızca akar sularda yaşar ve suyun kuvvetli akıntısına karşı vantuz geliştirmişlerdir.
Besin
Erginleri çeşitli beslenme alışkanlıkları gösterir. Birçok türün dişisi iyi gelişmiş ağız parçalarına sahiptirler ve diğer böceklerin, özellikle yumuşak vücutlu sucul böceklerin predatörüdür. Avlarını arka tarsusları ile yakalarlar. İndirgenmiş ağız parçalarına sahip erkeklerin ve mandibulları olmayan dişilerin beslenmeleri bilinmiyor. Bazı türler nektarlarla besleniyor olabilir.
Sınıflandırma
- Alt familya : Edwardsininae
- Edwardsina
- Paulianina
- Alt familya : Blepharicerinae
- Oymak : Apistomyiini
- Apistomyia
- Austrocurupira
- Curupirina
- Hammatorrhina
- Horaia
- Neocurupira
- Nesocurupira
- Nothohoraia
- Parapistomyia
- Peritheates
- Stuckenbergina
- Theischingeria
- Oymak : Blepharicerini
- Agathon
- Asioreas
- Bibiocephala
- Blepharicera
- Blepharicera fasciata (Westwood, 1842) Türkiye
- Dioptopsis
- Hapalothrix
- Liponeura
- Neohapalothrix
- Philorus
- Tianschanella
- Oymak : Paltostomatini
- Elporia
- Kelloggina
- Limonicola
- Paltostoma
- Oymak : Apistomyiini
Kaynakça
- Doç. Dr. Hasan KOÇ'un web sitesi
- Prof. Dr. Ali Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)