Daidalos

Daidalus ya da Daidalos, ustaca işlenmiş ya da işleyen (Latince, aynı zamanda Helenistik Latincede Daedalos, Yunanca Daidalos (Δαίδαλος) "usta işçi" demektir ve Etrüskçede karşılığı Taitledir) anlamına gelen bu isim, Yunan mitolojisi'nde eli her sanata yatkın olan bu kişiye verilmiştir. Yunan mitolojisindeki, Kekrops, yani Attika'nın kral soyundan gelme olduğu varsayılan Atina'lı bir zanaatkâr sanatçıdır. İkarus ve İapyx adlı iki oğlu vardır. İlk kez Homer tarafından Ariadne'nin dans yerinin mimarı olarak anlatılır.[1]

Daidalos Mozaiği, M.S. 2.-3. Yüzyıl Zeugma Antik Kenti, Poseidon Villası

Daidalos, hem mimar hem heykeltıraş hem de her türlü mekanik araçları yapan çok yönlü bir yaratıcıdır. Sanatının en önemli yaratısı olarak, Eflatun'un Menon adlı diyaloğunda sözü geçen canlı heykelleri gösterilebilir.

Atina

Atina'da atölyesinde Talos adındaki yeğeni ile birlikte çalışır. Ancak Talos çok yetenekli bir gençtir ve ustası Daidalos'u bile geride bırakacak kadar çalışkandır. Talos'un ölü bir yılanın dişlerini kullanarak testereyi icat etmesi, ustası Daidalos'u çok kıskandırır ve çırağını Akropol'den aşağı atarak öldürmesine neden olur. Bu cinayet ortaya çıktığı vakit, Daidalus Girit kralı Minos'a sığınır.

Girit

Minos ondan kızı Ariadne için bir dans yeri inşa etmesini ister. Orada bir saray cariyesinden oğlu İkarus dünyaya gelir.

Daidalos daha sonra daha değişik entrikaların içine girer. Minos'un karısı Pasiphae ondan Minos'un Poseidon'a kurban etmediği boğayla çifleşmek için Daidalos'tan özel bir düzenek ister. Daha sonra Minos'un istediği labirentin planını yapar. Buraya daha sonra Minotauros kapatılacaktır. Daha sonra Daidalos kralın kızı Ariadne'ye Theseus'un labirentten çıkması için iplik yumağı fikrini verir ve labirentin merkezine giden yolu tarif eder. Minotor'un ölümünden sonra Minos bunu sineye çekemez ve Daidalos'u oğlu İkarus'la birlikte labirente kapatır.Daha sonra Daidalos labirentten kaçmak için her şeyi dener ve labirentin derinliklerinde Minos'tan kurtulup labirenti kendine ev yapar.Minos ölse bile asla Daidalos'un peşini bırakmayacağına dair yemin eder ve öldükten sonra hayaleti Daidalos'u labirentte aramaya devam eder.

Ikarus

Burada oğlu İkarus ile beraber bir süre hapis kalır. Bir süre sonra, aklına balmumu ve tüylerden, tıpkı kazlarınki gibi bir kanat yapıp havalanmak gelir. Planını uygular. Böylece kendisinin ve oğlu İkarus'un balmumundan kanatları olur. Havalanarak labirentten çıkmayı başarırlar. Daidalos, İkarus'a uçarken çok alçalırsa denize düşeceğini, çok yükselirse de güneşin tüyleri birbirine bağlayan balmumlarını eriteceğini tembihler. Ancak uçmanın cazibesine iyice kapılan İkarus, babasının uyarılarına kulak asmaz, bu uyarılara uygun davranmaz ve yükseldikçe yükselir. Ancak güneş balmumlarını eritir ve İkarus artık uçamayarak denize düşer, ardından da boğularak ölür.

Kaynakça

1. İliad XVIII, 591