Doğuş Bildirisi
Doğuş Bildirisi, Haluk Aker, Rahmi Akseki, Ataol Behramoğlu, Erhan Etiker, Eser Gürson, Abdullah Nefes, İsmet Özel ve Semih Tezcan tarafından 16 Mart 1964 tarihinde Evrim Dergisi'nde yayımlanmış olan; dönemin edebiyat anlayışını eleştiren ve yazarların genç sanatçılar olarak daha üretken ve daha bilinçli bir edebi ortam oluşturma çabasında olduklarını açıklayan bildiridir.[1]
Doğuş Bildirisi edebi tarihte Mavi Bildirisi'nden sonra kaleme alınan ilk manifestodur. Yazarlar yönelimlerini dört ana başlık altında toplamıştır. Dönemin edebiyatının Orhan Veli akımının zayıf örnekleriyle sürdüğü vurgulanmış ve 1965'ler olarak bilinen akımın değerlendirmesi yapılmıştır. İkinci Yeni Akımı isim verilmeden batı taklitçiliğiyle eleştirilmiş ve akımdaki sanatçıların kendi özbenliklerini bulamadıkları savunulmuştur.[2]
Bildirge Türkiye'deki sol edebiyat pratikleri için bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.[3] Bildirgenin arkasından Devinim ve Yordam dergileri çıkartılmaya başlamış ve edebiyat eleştirmeni Hüseyin Cöntürk, Dönem Dergisinden ayrılarak bu dergilerde yazmaya başlamıştır.[4]
Bununla birlikte bildirgenin amaç, ilke ve önerilerinin tam belirgin olmadığı düşünülerek, zayıf olduğu değerlendirilmektedir.[2]
Kaynakça
- Tutumlu, Reyhan. "Eser Gürsoy'dan öğrenmek". kanat.bilkent.edu. Bilkent Üniversitesi. 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2018.
- Sena Küçük, Alim Gür. "Yeni Türk Edebiyatında Kaynak Olarak Manifestolar". 6 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2018.
- "Edebiyat Tarihimizi Yeniden Yazacağız, Başka Yolu Yok". sol. 28 Ağustos 2007. Erişim tarihi: 27 Eylül 2018.
- "Cöntürk külliyatı ne zaman tamamlanacak?". dunyabulteni.net. 28 Haziran 2010.
Konuyla ilgili yayınlar
- Yılmaz, Figen (Ekim 2016). Ataol Behramoğlu Hayatı ve Şiiri (PDF) (Yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Programı. ss. 32-34.